Page 94 - kpi16607

ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย

อีกด้วย แต่ในขณะเดียวกันบทบาททหารในการแก้ปัญหาความมั่นคงกลับไม่มี

ความชัดเจนเท่าที่ควร เพราะการขยายบทบาทของทหาร (Military role
expansion) เกิดในภาวะที่ประเทศไม่ได้เผชิญกับภัยคุกคามด้านความมั่นคง
ทำให้การขยายบทบาทขาดฐานด้านความมั่นคงรองรับ แตกต่างจากการขยาย

บทบาทในช่วงสงครามต่อต้านคอมมิวนิสต์ ที่มีผลกระทบโดยตรงต่อวิชาชีพของ
ทหาร 38

The Third Reversed Wave

สถานการณ์การเมืองไทยปัจจุบันดูจะเป็นการส่งสัญญาณว่า “คลื่น
ประชาธิปไตยลูกที่สาม” ดูจะกลายเป็น “คลื่นย้อนกลับ” (หรือเป็น “The
Reversed Wave”) มากกว่าจะนำไปสู่การสร้างความเข้มแข็งของระบอบ

ประชาธิปไตย ดังจะเห็นได้ว่าในคลื่นประชาธิปไตยลูกที่สามของการเมืองไทย
ที่กระแสชุดนี้มาพร้อมกับการสิ้นสุดของสงครามเย็น แต่กลับพบว่าในยุคหลัง
สงครามเย็นอันเป็นยุค “โลกาภิวัตน์” นั้น การเมืองไทยกลับเดินวนเวียนอยู่กับ

การรัฐประหาร เมื่อครั้งเกิดรัฐประหาร 2534 และจบลงด้วยการลุกขึ้นสู้ครั้งใหญ่
อีกครั้งในปี พ.ศ. 2535 ทุกคนดูจะเชื่อด้วยการ “มองโลกในแง่ดี” ว่า รัฐประหาร
ถึงจุดจบแล้วในการเมืองไทย ใครเลยจะคิดว่าเมื่อความขัดแย้งทางการเมืองเกิด

ขึ้นอีก จากปี พ.ศ. 2548 เป็นต้นมา เรื่องก็จบลงด้วยการรัฐประหารในปี 2549
ชนชั้นนำและผู้นำทหารตัดสินใจกลับมา “ควบคุม” การเมืองของประเทศด้วยการ
สนับสนุนของ “ชนชั้นกลางผู้เกรี้ยวกราด” พร้อมๆ กับการเคลื่อนตัวของ

นักอนุรักษ์นิยม ไม่ว่าจะเป็นปัญญาชนปีกขวา... เอ็นจีโอปีกขวา... สื่อปีกขวา
และพวกเขาล้วนเคลื่อนไปในทิศทางของการต่อต้านการเมืองหรือนัยหนึ่งก็คือ
กระแสต่อต้านประชาธิปไตย...ต่อต้านการเลือกตั้ง

38 เปรียบเทียบกับการขยายบทบาทของทหารในละตินอเมริกา และดูแนวคิดเรื่องการขยาย
บทบาทเช่นนี้ได้ใน Alfred Stepan (ed.), Democratizing Brazil: Problems of Transition
and
Consolidation
(Oxford: Oxford University Press, 1989) ; Alfred Stepan,
Rethinking Military Politics: Brazil and the Southern Cone (Princeton: Princeton
University Press, 1988) ; บทบาททหารกับการเมืองในโลกปัจจุบัน ดู Zoltan Barany,
The Soldier and the Changing State: Building Democratic Armies in Africa, Asia,
Europe, and the Americas (Princeton: Princeton University Press, 2012).

สถาบันพระปกเกล้า