Page 60 - kpi16607
P. 60
ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย
แต่ปัจจัยภายนอกก็มิใช่ปัจจัยหลัก หากว่ารัฐบาลหรือกลุ่มอำนาจนิยมไม่ได้
ตกอยู่ภายใต้แรงบีบคั้นจากพลังทางการเมืองภายในประเทศ แรงบีบคั้นจาก
ภายนอกก็อาจจะไม่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองภายในได้
ฉะนั้น คำถามจึงได้แก่ แล้วอะไรคือกลุ่มพลังที่จะทำให้กระบวนการสร้าง
ประชาธิปไตยเกิดขึ้นและดำเนินต่อเนื่องไปได้อย่างจริงจัง หากเราไม่สามารถ
พึ่งพาต่อชนชั้นนายทุนและบทบาทของปัจจัยภายนอกได้ คำถามเช่นนี้ท้าทายต่อ
ยุคสมัยปัจจุบันเป็นอย่างยิ่ง และบทบาทของทหารในการเมืองยังคงเป็นปัญหา
สำคัญในกรณีนี้ ตลอดรวมถึงตัวแสดงอื่นที่เข้ามาเป็นพลังเสริมในการขัดขวาง
การเดินสู่การสร้างความเข้มแข็งของระบอบประชาธิปไตย เช่น บทบาทของ
ชนชั้นกลาง เป็นต้น
ทหารไทยกับการเปลี่ยนผ่านสู่ประชาธิปไตย
2
กำเนิดกองทัพสมัยใหม่ของสยาม
กองทัพไทยในยุคโบราณไม่ได้แตกต่างจากกองทัพของบรรดานครรัฐ
ในพื้นที่แถบนี้ ดังจะเห็นได้จากกองทัพของอยุธยาหรือของหงสาวดี หรือในอีก
ช่วงหนึ่งของเวลา กองทัพของราชสำนักรัตนโกสินทร์ก็ไม่ได้แตกต่างอะไรมากนัก
จากกองทัพของราชสำนักมัณฑะเลย์ แม้อาจจะมีการนำเอาเทคโนโลยีตะวันตก
เช่น ปืนและปืนใหญ่ เข้ามาใช้ในการศึกที่เกิดขึ้น แต่โดยคุณลักษณะแล้ว กองทัพ
ของนครรัฐในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความคล้ายคลึงกันในความเป็น
“กองทัพโบราณ” ดังนั้น เราอาจจะพบว่าความเหนือกว่าในการศึก ถ้าไม่ใช่เป็น
เรื่องกฤษดานุภาพของแม่ทัพแล้ว ก็อาจจะเป็นเรื่องของความเหนือกว่าในด้าน
กำลังพล หรืออาจจะเห็นได้ว่าการรบใน “สงครามเก่า” ของกองทหารในอดีต
ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ไม่ใช่สงครามขนาดใหญ่ที่มีการใช้เทคโนโลยีทหาร
ที่ซับซ้อนเท่าใดนัก ดังจะเห็นได้ว่าหากเปรียบเทียบคุณลักษณะของความเป็น
“สงครามป้อมค่ายประชิด” (Siege Warfare) ในยุคอยุธยากับช่วงเวลาเดียวกัน
กับสงครามในยุคกลางของยุโรปแล้ว ก็จะมีความคล้ายคลึงกันในลักษณะของ
แบบแผนการสงคราม (pattern of war) เป็นต้น
สถาบันพระปกเกล้า
