Page 196 - kpi16607

ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย

จากหลักการข้างต้นทำให้สาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่มีทิศทาง

ที่ขยายอำนาจของท้องถิ่นและสร้างความเป็นอิสระในการตัดสินใจมากขึ้น ในขณะที่
หลักการอื่นก็สืบเนื่องจากรัฐธรรมนูญฉบับก่อนเพียงแต่ปรับปรุงให้มีความชัดเจน
มากขึ้น เช่น การกำหนดให้มีประมวลกฎหมายท้องถิ่น การกำกับดูแลองค์กร

บริหารท้องถิ่นเท่าที่จำเป็นตามที่กฎหมายกำหนด หรือสร้างการมีส่วนร่วมของ
ประชาชน ฯลฯ โดยร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่มีสาระสำคัญ 12 ด้าน ดังนี้ 38

1) การเปลี่ยนชื่อ “องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น” เป็น “องค์กร

บริหารท้องถิ่น”

การใช้ชื่อ “องค์กรบริหารท้องถิ่น” เพื่อสะท้อนหลักการความสัมพันธ์

ในแนวราบระหว่างประชาชนและฝ่ายบริหารของท้องถิ่นเนื่องการองค์การบริหาร
ท้องถิ่นต้องบริหารงานอย่างใกล้ชิดประชาชนทุกภาคส่วนมาก โดยอาศัยความ

1 ร่วมมือและความยินยอมจากประชาชนมากกว่าการบังคับ ซึ่งต่างจากการ
“ปกครอง” ที่มีลักษณะความสัมพันธ์แบบแนวดิ่ง

2) รูปแบบองค์กรบริหารท้องถิ่นที่หลากหลาย เหมาะสมกับ

การบริหารจัดการตามภูมิสังคมแต่ละพื้นที่

การให้มีรูปแบบองค์กรบริหารท้องถิ่นที่หลากหลายเพื่อแก้ไขปัญหาใน
รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 และ 2550 ที่กำหนดให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมี

รูปแบบฝ่ายสภา-ฝ่ายบริหารที่มาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชนเพียง
รูปแบบเดียวเท่านั้น ทำให้ท้องถิ่นไทยขาดรูปแบบที่หลากหลายเพื่อตอบโจทย์ของ
ท้องถิ่นตามภูมิสังคมที่อาจต้องใช้รูปแบบที่สอดคล้องกับการบริหารพื้นที่ที่มี

ลักษณะพิเศษ มีการใช้อำนาจพิเศษ หรือต้องอาศัยองค์กรบริหารท้องถิ่นรูปแบบ
อื่นที่นอกเหนือจากรูปแบบฝ่ายสภา-ฝ่ายบริหารที่มาจากการเลือกตั้งเช่น รูปแบบ
คณะกรรมการเมือง รูปแบบผู้จัดการเมือง เป็นต้น

38 ดัดแปลงและขยายความเพิ่มเติมจากวุฒิสาร ตันไชย. (มีนาคม 2558). การกระจาย
อำนาจและการบริหารท้องถิ่น. จุลสารรัฐธรรมนูญฉบับปฏิรูปเป็นอย่างไร 1(5), 15-26.

สถาบันพระปกเกล้า