Page 29 - kpi16531
P. 29
12 นวัตกรรมการพัฒนารายได้
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
2) บทบัญญัติของกฎหมาย ยังจำกัดอำนาจในการจัดเก็บค่าธรรมเนียมขององค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่นในหลายลักษณะ ยกตัวอย่างเช่น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไม่มีอำนาจในการ
จัดเก็บค่าธรรมเนียมการกำจัดขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
= ข้อจำกัดจากการจัดเก็บค่าธรรมเนียมได้ไม่สมดุลกับต้นทุนค่าใช้จ่าย
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นส่วนใหญ่มีรายได้จากค่าธรรมเนียมน้อยกว่ารายจ่ายในการจัดให้
บริการสาธารณะ แม้การจัดให้บริการสาธารณะอยู่บนหลักการพื้นฐานที่ไม่คำนึงถึงผลกำไร เพราะ
เป็นกิจกรรมที่รัฐต้องจัดทำเพื่อประโยชน์และความต้องการของประชาชนโดยรวม แต่ด้วยสถานะ
ทางการเงินการคลังที่งบประมาณรายรับไม่สมดุลกับงบประมาณรายจ่ายเช่นนี้ ย่อมส่งผลให้องค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่นไม่สามารถพึ่งตนเองได้ในทางการคลัง และยังคงต้องพึ่งพางบประมาณจากรัฐ
เป็นหลัก อันนำไปสู่การขาดอิสรภาพทางการเงินการคลัง ทั้งนี้ สาเหตุสำคัญที่ส่งผลให้องค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่นจัดเก็บค่าธรรมเนียมได้ไม่สมดุลกับต้นทุนค่าใช้จ่าย คือ 1) เจตนารมณ์ของ
ผู้บริหารท้องถิ่นไม่ต้องการจัดเก็บค่าธรรมเนียม หรือไม่ต้องการจัดเก็บค่าธรรมเนียมในอัตรา
ที่ประชาชนไม่พึงพอใจ เพราะกังวลต่อฐานเสียงทางการเมือง 2) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยึด
หลักการการกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมต่ำกว่าต้นทุนค่าใช้จ่าย เพื่อให้ประชาชนทุกกลุ่มเข้าถึงบริการ
สาธารณะ 3) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเห็นว่า การดำเนินการจัดเก็บค่าธรรมเนียมเป็นเรื่องยุ่งยาก
จึงไม่ทำการจัดเก็บค่าธรรมเนียม และ 4) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดเก็บค่าธรรมเนียมได้
ไม่ครอบคลุม เพราะประชาชนไม่ยินดีจ่าย
ข้อเสนอแนะในการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการใช้บริการสาธารณะของ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
เพื่อพัฒนาค่าธรรมเนียมให้เป็นช่องทางสำคัญในการพัฒนารายได้ขององค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่น การศึกษาวิจัยนี้จึงมีข้อเสนอแนะใน 3 ด้าน ได้แก่ 1) ข้อเสนอเชิงหลักการ 2) ข้อเสนอ
บริการสาธารณะที่มีศักยภาพในการพัฒนาเพื่อจัดเก็บค่าธรรมเนียมการใช้บริการสาธารณะ และ
3) ข้อเสนอเชิงองค์กร โดยมีรายละเอียด ดังนี้
1) ข้อเสนอแนะเชิงหลักการ
การศึกษาวิจัยนี้เสนอหลักการเบื้องต้นให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินการจัดเก็บ
ค่าธรรมเนียม เพื่อใช้เป็นช่องทางในการพัฒนารายได้ด้วยตนเอง แต่ทั้งนี้ การจัดเก็บค่าธรรมเนียม
ต้องคำนึงถึงประโยชน์สาธารณะในระดับท้องถิ่นเป็นสำคัญ ประกอบกับ ยังต้องคำนึงถึงความเป็น
ธรรมและความเสมอภาคในการเข้าถึงบริการสาธารณะของประชาชนทุกกลุ่มเป้าหมาย
ทั้งนี้ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นควรตระหนักถึงหัวใจสำคัญของการจัดเก็บค่าธรรมเนียม
การใช้บริการสาธารณะใน 4 ประการ ได้แก่
ประการแรก การจ่ายค่าธรรมเนียมเป็นความสมัครใจส่วนบุคคล ประชาชนสามารถเลือก
ที่จะใช้บริการและจ่ายค่าธรรมเนียมการใช้บริการสาธารณะได้