Page 28 - kpi16531

“ขอเสนอเชิงนโยบายนวัตกรรมการพัฒนารายไดขององคกรปกครองสวนทองถิ่น”

 ประเภทบริการสาธารณะที่องคกรปกครองสวนทองถิ่นไทยจัดใหบริการและจัดเก็บ
คาธรรมเนียมการใชบริการสาธารณะ
การศึกษาวิจัยนี้ไดทําการสํารวจขอมูลเกี่ยวกับการจัดเก็บคาธรรมเนียมขององคกรปกครอง
สวนทองถิ่นทั่วประเทศ จํานวน 753 แหง แบงเปน องคการบริหารสวนจังหวัด 41 แหง เทศบาล 658
แหง และองคการบริหารสวนตําบล (ขนาดใหญ) 53 แหง และขอมูลจากการสํารวจแสดงใหเห็นวา
องคกรปกครองสวนทองถิ่นจํานวนมากที่สุด คิดเปนรอยละ 26.1 จัดเก็บคาธรรมเนียมจากการ
จัดใหบริการสาธารณะในสองประเภท คือ 1) บริการสาธารณะทางดานสิ่งแวดลอม ไดแก การเก็บและ
ขนขยะมูลฝอย, การกําจัดขยะมูลฝอย, การเก็บขนอุจจาระหรือสิ่งปฏิกูล, การบําบัดน้ําเสีย และการ
บําบัดน้ําทิ้ง และ 2) การใหบริการพื้นที่ปดประกาศ/โฆษณา รองลงมาลําดับสอง องคกรปกครองสวน
ทองถิ่นรอยละ 19.6 จัดเก็บคาธรรมเนียมจากการจัดใหบริการโรงฆาสัตว/โรงพักสัตว ลําดับสาม องคกร
ปกครองสวนทองถิ่นรอยละ 14.3 จัดเก็บคาธรรมเนียมจากการจัดใหบริการสาธารณูปโภค ไดแก ประปา
ไฟฟา และน้ําบาดาล ลําดับสี่ องคกรปกครองสวนทองถิ่นรอยละ 8.8 จัดเก็บคาธรรมเนียมจากการจัด
ใหบริการสาธารณะทางดานสาธารณสุขและอนามัย และลําดับหา องคกรปกครองสวนทองถิ่นรอยละ
5.9 จัดเก็บคาธรรมเนียมจากการจัดใหบริการสาธารณะทางดานการศึกษา 11
นวัตกรรมการพัฒนารายได้
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
แผนภูมิที่ 1 : บริการสาธารณะที่องคกรปกครองสวนทองถิ่นจัดเก็บคาธรรมเนียมมากที่สุดในหาลําดับแรก
แผนภูมิที่ 1 : บริการสาธารณะที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดเก็บค่าธรรมเนียมมากที่สุด
ในห้าลำดับแรก

ที่มา: ผู้วิจัย
ที่มา: ผูวิจัย

ข้อค้นพบจากการศึกษาวิจัย: ข้อจำกัดในการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการใช้
บริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ข้อจำกัดสำคัญที่เป็นสาเหตุให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไม่สามารถพัฒนารายได้จากการจัด

เก็บค่าธรรมเนียม ได้แก่ 1) ข้อจำกัดทางกฎหมาย และ 2) ข้อจำกัดจากการจัดเก็บค่าธรรมเนียมได้
ไม่สมดุลกับต้นทุนค่าใช้จ่าย โดยมีรายละเอียด ดังนี้

= ข้อจำกัดทางกฎหมาย: กฎหมายไม่เอื้อต่อการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการใช้บริการ 8
วิทยาลัยพัฒนาการปกครองทองถิ่น สถาบันพระปกเกลา - หนา
สาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

การที่กฎหมายไม่เอื้อต่อการจัดเก็บค่าธรรมเนียมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เนื่องมาจาก
สาเหตุสำคัญสองประการ ได้แก่ 1) การตีความกฎหมาย และ 2) บทบัญญัติของกฎหมาย

1) การตีความกฎหมาย ก่อให้เกิดข้อจำกัดในเรื่องของประเภทบริการสาธารณะในการ
จัดเก็บค่าธรรมเนียมและวิธีการจัดเก็บค่าธรรมเนียม ที่ผ่านมา องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นบางแห่ง
ไม่สามารถจัดเก็บค่าธรรมเนียมบางประเภทได้ เพราะมีการตีความกฎหมายว่า บริการสาธารณะนั้น

มิใช่อำนาจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ยกตัวอย่างเช่น เคาน์เตอร์เซอร์วิสที่จัดเก็บ
ค่าธรรมเนียมจากบริการอื่นที่มิใช่อำนาจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และการจัดเก็บ
ค่าธรรมเนียมจากการบำรุงรักษาสิ่งแวดล้อมจากนักท่องเที่ยว เป็นต้น นอกจากนี้ จากการตีความ

กฎหมาย องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยังไม่สามารถใช้วิธีการที่หลากหลายในการจัดเก็บค่าธรรมเนียม
การใช้บริการสาธารณะบางประเภท ยกตัวอย่างเช่น การจำหน่ายถุงดำแทนการจัดเก็บค่าธรรมเนียม
การเก็บและขนขยะมูลฝอย และการให้เอกชนจัดเก็บค่าธรรมเนียมการจอดยานยนตร์แทนองค์กร

ปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นต้น