Page 264 - kpi12821
P. 264
แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง
ความเปลี่ยนแปลงในกฎหมายพรรคการเมืองของฮังการีในประเด็นนี้อย่างแน่นอน
เนื่องจากฮังการีเป็นหนึ่งในสมาชิกสหภาพยุโรป ซึ่งโดยมากประเทศสมาชิกมักจะถือ
ปฏิบัติตามที่คณะกรรมาธิการเวนิสตั้งข้อสังเกตไว้และในประเด็นนี้ได้ระบุในรายงาน
แนวทางว่าด้วยการห้ามและการยุบพรรคการเมืองและมาตรการอื่นที่ใกล้เคียงกันว่า
ละเมิดเสรีภาพในการรวมกลุ่มตามอนุสัญญาสิทธิมนุษยชนแห่งยุโรป 160
และประการสุดท้าย แม้มาตรา 91 (4) จะเปิดช่องไว้ มิให้พรรคการเมือง
สิ้นสภาพไป หากการที่ไม่เรียกประชุมใหญ่หรือไม่ดำเนินกิจกรรมใดทางการเมืองตลอด
ระยะเวลา 1 ปีที่ว่านี้ เป็นไปโดย “มีเหตุอันสมควรจะอ้างได้ตามกฎหมาย” แต่กรณี
ดังกล่าวก็เป็นการให้ดุลพินิจอย่างกว้างขวางแก่นายทะเบียนพรรคการเมืองโดยความ
เห็นชอบของ กกต. ในการเลือกตีความ “ถ้อยคำของบทบัญญัติที่ไม่เจาะจง” นี้ และ
แม้จะอยู่ภายใต้การตรวจสอบของศาลรัฐธรรมนูญหากมีการยื่นคำร้องคัดค้านคำสั่ง
ดังกล่าวไปยังศาลก็ตาม แต่จากสถิติจำนวนคดียุบพรรคการเมืองกว่า 94 คดีในระหว่าง
ปี พ.ศ. 2541 – 2550 ที่กว่าร้อยละ 95 ศาลถือตามความเห็นของนายทะเบียนหรือ
นายทะเบียนโดยความเห็นชอบของ กกต. แทบทั้งสิ้น กลับมิอาจช่วยทำให้มั่นใจได้ถึง
คุณภาพและมาตรฐานในการตีความถ้อยคำดังกล่าวว่าจะสามารถสร้างความสมดุลใน
การรักษาประโยชน์สาธารณะในด้านหนึ่งกับการคุ้มครองเสรีภาพในการจัดตั้ง
พรรคการเมืองและดำเนินกิจกรรมทางการเมืองในอีกด้านหนึ่ง ให้เกิดขึ้นจริงได้
ตัวอย่างเช่น พรรคแรงงานไทยซึ่งได้ดำเนินการต่อเนื่องกันมาเป็นเวลาถึง
5 ปี และนายทะเบียนรับรองการแก้ไขข้อบังคับมาแล้วถึง 5 ครั้ง แต่ในครั้งที่ 6 มีการ
ตรวจสอบพบว่า เป็นการประชุมไม่ถูกต้อง เพราะไม่ครบองค์ประชุมและยังมีการปลอม
ลายเซนต์ผู้เข้าประชุม นายทะเบียนพรรคการเมืองและศาลรัฐธรรมนูญโดยเสียงข้าง
มาก 14 ท่านกลับถือเอาเหตุที่มีการประชุมแก้ไขข้อบังคับพรรคโดยไม่ถูกต้องนี้ สั่งยุบ
161
พรรคการเมืองดังกล่าว ในขณะที่ผู้วิจัยเห็นพ้องด้วยกับเสียงข้างน้อย 1 ท่านคือ
นายมานิต วิทยาเต็ม ซึ่งเห็นว่า เมื่อร่างแก้ไขเพิ่มเติมข้อบังคับพรรคการเมืองเป็นผล
จากการลงมติในการประชุมที่ไม่ถูกต้อง ก็เท่ากับไม่มีการแก้ไขข้อบังคับ ส่วนการปลอม
ลายเซ็นและการนำเอกสารอันมีข้อความอันเป็นเท็จไปใช้ประโยชน์ก็เป็นความผิดอาญา
เฉพาะตัวสำหรับตัวการ ผู้ใช้ และผู้สนับสนุนการกระทำความผิดดังกล่าว ยิ่งไปกว่านั้น
หากพิจารณาความในมาตรา 47 ของรัฐธรรมนูญ 2540 ที่ให้สิทธิแก่สมาชิกพรรค
การเมืองในการร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญให้วินิจฉัยว่าข้อบังคับพรรคการเมืองขัดหรือแย้ง
160 Guidelines on Dissolution of Political Parties and Analogous Measures, adopted by
the Venice Commission at its 41 Plenary Session (10 – 11 December, 1999) CDL-INF (2000) 1.
st
161 ศร. ที่ 61/2547 ลงวันที่ 7 ตุลาคม 2547 [รจ. ล.122 ต.45ก (10 มิถุนายน 2548) น. 59 – 65] น. 64.