Page 126 - kpi12821

แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง

เพื่อรอคำพิพากษาของศาลอื่นซึ่งมีผลโดยตรงต่อการวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญได้

อนึ่ง การที่ศาลต้องดำเนินกระบวนพิจารณาด้วยวาจาเท่ากับเป็นการ
บังคับให้ศาลต้องออกนั่งพิจารณาคดี เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้มีส่วนร่วมในคดีสามารถให้การ

และแถลงข้อความต่างๆ ได้ เว้นแต่ผู้มีส่วนร่วมทุกคนจะสละการดำเนินกระบวน
136
พิจารณาด้วยวาจา อย่างไรก็ดี ทางปฏิบัติที่ผ่านมา ยังไม่ปรากฏกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญ
ถือตามข้อเท็จจริงที่ยุติแล้วตามคำพิพากษาของศาลอื่นและนำมาใช้เป็นฐานในการ
137
วินิจฉัยยุบพรรคการเมือง และศาลก็ได้ดำเนินกระบวนพิจารณาด้วยวาจาคดียุบพรรค
ทุกคดีที่ขึ้นสู่ศาล 138

4.6 การประชุมปรึกษาเพื่อลงมติและทำคำวินิจฉัย

ในการประชุมปรึกษาเพื่อลงมติและทำคำวินิจฉัยนั้น ต้องมีตุลาการอย่าง
น้อย 6 ท่านจากตุลาการในองค์คณะที่มีทั้งหมด 8 ท่านมาประชุม จึงจะครบองค์
ประชุมและสามารถดำเนินการประชุมได้ ทั้งนี้ ต้องเป็นตุลาการที่ได้พิจารณาคดีดัง
139
กล่าวมาตั้งแต่ต้นจึงจะมีสิทธิอยู่ในที่ประชุม และด้วยเหตุที่คดีการประกาศความไม่ชอบ

ด้วยรัฐธรรมนูญของพรรคการเมืองหรือคดียุบพรรคที่เคยขึ้นสู่ศาลรัฐธรรมนูญทั้ง 3 คดี
ล้วนแล้วแต่มีการดำเนินกระบวนพิจารณาด้วยวาจา ดังนั้น เฉพาะแต่ตุลาการท่านที่
ออกนั่งพิจารณาเท่านั้นที่จะมีสิทธิประชุมปรึกษาชี้ขาดคดี และในกรณีที่จำนวนตุลาการ
เหลืออยู่ไม่พอที่จะประชุม จะต้องเรียกตุลาการจากอีกองค์คณะหนึ่งมาเสริม และต้อง

ดำเนินกระบวนพิจารณาด้วยวาจาย้อนหลังใหม่ตั้งแต่ต้น 140

136 BVerfGG, § 25; และ วรเจตน์ ภาคีรัตน์, เรื่องเดิม, น. 35 – 36.

137 ส่วนคดียุบพรรค KPS (Kommunistische Partei Saar – Saarland Communist Party) ซึ่งถือเป็น
พรรคการเมืองแทนที่พรรค KPD ที่ถูกยุบไปก่อนหน้านั้นไม่นานนัก ศาลรัฐธรรมนูญอ้างอิงถึงคำวินิจฉัยของศาล
รัฐธรรมนูญเอง; BVerfGE 6, 300; อนึ่ง คำวินิจฉัยคดียุบพรรค SRP นั้นยาว 79 หน้า คดีพรรค KPD ยาว 308
หน้า และคดีพรรค NPD ซึ่งแม้ศาลยังไม่ได้วินิจฉัยในเนื้อหาแห่งคดีแต่ก็ยาวถึง 59 หน้า ล้วนแล้วแต่มีส่วนที่เป็น
ข้อเท็จจริงกว่าร้อยละ 80 ของเนื้อหาคำวินิจฉัยทั้งหมดซึ่งมักจะได้มาจากการไต่สวนของศาล.
138 BVerfGE 2,1(7); BVerfGE 5,85 (107); BVerfGE 107, 339; นอกจากนี้ มีข้อสังเกตว่า การพิจารณา
บางคดีใช้ระยะเวลายาวนานมาก เช่น คดีพรรค KPD มีการเสนอคำร้องโดยรัฐบาลแห่งสหพันธ์ของนายกรัฐมนตรี
คอนราด อเดนาว์ ในเวลาใกล้เคียงกับคำร้องคดีพรรค SRP ในปี ค.ศ. 1951 ซึ่งศาลก็ได้ตัดสินให้ยุบพรรคใน
เดือนตุลาคมปีต่อมา แต่คดีพรรค KPD นั้นศาลตัดสินยุบพรรคในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1956. โปรดดู Felix
Hanschmann, “Federal Constitutional Court To Review NPD Party Ban Motion,” GLJ, Vol. 2 Issue
17 (November, 2001)

139 BVerfGG, § 15 (2).
140 วรเจตน์ ภาคีรัตน์, เรื่องเดิม, น. 60.