Page 32 - kpiebook66024
P. 32
0
การตรวจสอบถ่วงดุลระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหาร ภายใต้ระบบรัฐสภา การตรวจสอบถ่วงดุลระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหาร ภายใต้ระบบรัฐสภา
ไปในทางที่ละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชนได้ตามอำเภอใจ และยิ่งปราศจากระบบ
การควบคุมตรวจสอบจากทางอื่นก็ยิ่งทำให้เกิดผลเสียหายได้
10
ด้วยเหตุนี้ หลังจากสงครามโลกครั้งที่สองเป็นต้นมา หลายประเทศที่ได้มี
การยกร่างรัฐธรรมนูญใหม่ หรือปฏิรูปรัฐธรรมนูญ ก็จะจัดวางโครงสร้างขององค์กร
ทางการเมืองใหม่ โดยกำหนดให้มีระบบการตรวจสอบถ่วงดุลระหว่างองค์กรทาง
การเมืองจนเกิดเป็นแนวคิดทางกฎหมายรัฐธรรมนูญใหม่ที่เรียกว่า “ระบบรัฐสภา
ที่ทำให้มีเหตุผลขึ้น” และชาติชายยังได้กล่าวต่อว่า ระบบดังกล่าวนี้มีองค์ประกอบ
ที่สำคัญสองประการ คือ
หนึ่ง การกำหนดให้มีองค์กรควบคุมตรวจสอบทางการเมืองนอกเหนือจาก
องค์กรหรือกลไกเดิมที่มีแค่ให้ฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติตรวจสอบกันเอง (เช่น
ศาลรัฐธรรมนูญ องค์กรอิสระ ฯลฯ) และ
สอง คือ ปรับปรุงระบบการตรวจสอบถ่วงดุลระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติและ
11
ฝ่ายบริหารให้มีการควบคุมตรวจสอบกันได้อย่างเหมาะสม
จะเห็นได้ว่า หลายประเทศเองก็ได้เกิดปัญหาเรื่องการตรวจสอบระหว่าง
ฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหารในการปกครองระบอบประชาธิปไตยระบบรัฐสภา
เช่นเดียวกัน จึงนำไปสู่การจัดวางโครงสร้างขององค์กรทางการเมืองใหม่และ
สร้างระบบตรวจสอบให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น รวมไปถึงการจัดวางความสัมพันธ์ระหว่าง
ฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหารใหม่ด้วย อย่างไรก็ตาม การสร้างระบบตรวจสอบ
ที่เข้มงวดมากยิ่งขึ้นนั้น ก็ต้องคำนึงถึงการทำงานของรัฐบาลซึ่งทำหน้าที่ในการกำหนด
นโยบายบริหารราชการแผ่นดินด้วย หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือการสร้างระบบ
การตรวจสอบ ต้องเพียงพอที่จะทำให้เกิดการตรวจสอบถ่วงดุลที่มีประสิทธิภาพ
แต่ก็ต้องไม่เกินเลยไปจนทำให้รัฐบาลทำงานไม่ได้จนต้องมีการเปลี่ยนรัฐบาลบ่อยครั้ง
จนการบริหารราชการแผ่นดินขาดความต่อเนื่องและไม่มีประสิทธิภาพ เช่นเดียวกับ
สาธารณรัฐฝรั่งเศสในสมัยสาธารณรัฐที่ 3 ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลถึง 93 คน
10 ชาติชาย ณ เชียงใหม่. 2563. การจัดความสัมพันธ์ระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหาร
ภายใต้รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560. กรุงเทพมหานคร : สถาบันพระปกเกล้า หน้า 30
11 เรื่องเดียวกัน หน้า 31