Page 37 - kpiebook65033
P. 37
36 ตัวชี้วัดหลักนิติธรรม
หากพิจารณาตามระบบกฎหมายไทยอาจแยกความรับผิด
ของรัฐออกเป็น 3 กรณี คือ (1) ความรับผิดอันเกิดจากการกระท�าละเมิด
ของเจ้าหน้าที่ (2) ความรับผิดของรัฐจากการถูกละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพ
หรือจากการกระท�าผิดทางอาญาของบุคคลอื่น และ (3) ความรับผิดอื่น
ของรัฐ
(1) ความรับผิดอันเกิดจากการกระท�าละเมิดของ
เจ้าหน้าที่ ความรับผิดอันเกิดจากการละเมิดของเจ้าหน้าที่เป็นไปตาม
พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539
ซึ่งมีหลักการส�าคัญ 5 ประการ คือ (1) แบ่งแยกระหว่าง “ความรับผิด
ทางละเมิดอันเกิดจากการปฏิบัติหน้าที่”กับ “การละเมิดที่ไม่ใช่จาก
การปฏิบัติหน้าที่” (2) ก�าหนดให้หน่วยงานของรัฐต้องรับผิดชดใช้
ค่าสินไหมทดแทนส�าหรับการละเมิดที่เกิดจากการปฏิบัติหน้าที่ (3) หน่วยงาน
ของรัฐอาจไล่เบี้ยจากเจ้าหน้าที่ผู้กระท�าละเมิดได้ในกรณี ก. การกระท�า
โดยจงใจ หรือ ข. กระท�าโดยประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง (4) สิทธิ
ในการเรียกให้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนของหน่วยงานของรัฐให้ค�านึงถึงระดับ
ความร้ายแรงแห่งการกระท�าและค�านึงถึงความผิดหรือความบกพร่อง
ของหน่วยงานของรัฐด้วย และ (5) มิให้น�าหลักเรื่องลูกหนี้ร่วมมาใช้บังคับ
พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่
พ.ศ. 2539 เป็นกฎหมายที่มีความมุ่งหมาย 2 ประการ คือ ประการแรก
มุ่งคุ้มครองประชาชนจากการกระท�าของเจ้าหน้าที่ ในกรณีที่เป็น
การปฏิบัติหน้าที่ความรับผิดทั้งหลายย่อมตกกับหน่วยงาน และ
ประการที่สอง เพื่อคุ้มครองเจ้าหน้าที่ทั้งหลายที่ปฏิบัติหน้าที่เพื่อให้เกิด
ความเป็นธรรมต่อเจ้าหน้าที่