Page 18 - kpiebook65033
P. 18
17
2.3.2 หลักนิติธรรมในฐานะที่เป็น “เกณฑ์” ในการ
ปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ซึ่งมีหลักการที่ส�าคัญ ดังนี้
(1) หลักความผูกพันต่อกฎหมายขององค์กรของรัฐ (2) หลักความชอบ
ด้วยกฎหมายของการกระท�าของฝ่ายตุลาการและฝ่ายปกครอง
(3) หลักความรับผิดของรัฐ
จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น การพิจารณาหลักนิติธรรม (Rule
of Law) ในฐานะที่เป็นหลักการย่อยของ “หลักธรรมาภิบาล” (good
governance) จึงมีความจ�าเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องแยกตามภารกิจของรัฐ
ดังกล่าวแล้วข้างต้น เพราะหลักนิติธรรม (Rule of Law) เป็นหลักที่มี
ผลบังคับผูกพันโดยตัวของมันเองอยู่แล้ว ซึ่งหมายความว่าย่อมมีผลท�าให้
การกระท�าทั้งหลายที่ไม่เป็นไปตามหลักนิติธรรม (Rule of Law) นั้น ย่อมเป็น
การกระท�าที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมตรวจสอบ
โดยองค์กรที่มีอ�านาจหน้าที่ในเรื่องนั้นๆ ได้ เช่น การตรากฎหมาย
ของฝ่ายนิติบัญญัติย่อมถูกควบคุมตรวจสอบได้โดยศาลรัฐธรรมนูญ
การกระท�าของฝ่ายบริหารหรือฝ่ายปกครองย่อมอยู่ภายใต้การควบคุม
ตรวจสอบของศาลปกครองหรือศาลยุติธรรมแล้วแต่กรณี หรือหากเป็น
การกระท�าในทางตุลาการย่อมอยู่ภายใต้การถูกควบคุมตรวจสอบได้
โดยศาลที่เหนือกว่า หรืออาจสรุปได้ว่า “หลักนิติธรรม” นั้นมีสถานะเป็น
หลักพื้นฐานของการปกครองและยังมีสถานะเป็นหลักพื้นฐานในทาง
รัฐธรรมนูญด้วย การกระท�าใดๆ ของรัฐที่ไม่เป็นไปตามหลักนิติธรรม/
นิติรัฐ ย่อมเป็นการขัดกับรัฐธรรมนูญด้วยนั่นเอง
