Page 20 - kpiebook64014

รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ2 “บทบัญญัติทางกฎหมายเพื่อการป@องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำใหFบุคคลสูญหาย” สถาบันพระปกเกลFา

2.1.2.1 การคุ.มครองบุคคลที่ถูกทรมานหรือถูกกระทำให.สูญหาย

บุคคลที่ถูกทรมานหรือกระทำให;สูญหาย เป_นผู;ที่ได;รับผลกระทบด;านสิทธิมนุษยชนโดยตรงจากการ

ทรมานและการกระทำให;บุคคลสูญหาย โดยมีกรอบความคิดด;านสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข;อง ดังต<อไปนี้

1) สิทธิในเสรีภาพและความปลอดภัยของรcางกาย

บุคคลที่ถูกทรมานหรือถูกกระทำให;สูญหายย<อมได;รับผลกระทบต<อสิทธิในเสรีภาพและความ
ปลอดภัยของร<างกาย โดยกติกา ICCPR บัญญัติไว;ชัดเจนในข;อ 9(1) ว<า “บุคคลทุกคนมีสิทธิในเสรีภาพและความ

ปลอดภัยของร<างกาย บุคคลจะถูกจับกุมโดยอำเภอใจมิได; บุคคลจะถูกจำกัดเสรีภาพของตนมิได; ยกเว;นโดยเหตุ

34
และโดยเป_นไปตามกระบวนการที่บัญญัติไว;ในกฎหมาย” และในข;อ 10(1) ว<า “บุคคลทั้งปวงที่ถูกจำกัดเสรีภาพ
35
ต;องได;รับการประติบัติด;วยความมีมนุษยธรรม และความเคารพในศักดิ์ศรีแต<กำเนิดแห<งความเป_นมนุษย,” โดย
ผู;วิจัยจะแยกอธิบายเป_น 2 ส<วน ดังนี้

สิทธิในเสรีภาพของร<างกาย (Right to Liberty of a Person) ทำหน;าที่ประกันเสรีภาพของ

ร<างกายบุคคลในลักษณะที่ตีความอย<างแคบที่สุด คือ เสรีภาพในการเคลื่อนไหวเนื้อตัวร<างกาย (Bodily

Movement) โดยสิทธิในเสรีภาพของร<างกายสามารถถูกกระทบได;จากการที่บุคคลถูกกระทำการใด ๆ โดยมิ
36
ชอบด;วยกฎหมายเพื่อมิให;สามารถเคลื่อนไหวร<างกายได; เช<น การถูกจับกุมหรือคุมขังโดยอำเภอใจ การถูกดำเนิน
37
39
38
คดีอาญาโดยมิชอบด;วยกฎหมาย หรือการปฏิบัติต<อบุคคลที่ถูกคุมขังที่ไม<เป_นไปตามมาตรฐานขั้นต่ำ ในกรณี
การทรมาน บุคคลที่ถูกทรมานมักถูกจับมัดหรือสั่งมิให;เคลื่อนไหวร<างกายเป_นเวลานานเพื่อให;ร<างกายเกิดความล;า
หรือที่เรียกว<า Stress Position ดังที่เคยมีตัวอย<าง เช<น การใช;เทคนิค Wall Standing ด;วยการสั่งให;บุคคลกาง
แขนเหนือศีรษะ กางขากว;าง พร;อมให;ยื่นเขย<งขาเป_นเวลานาน ส<วนกรณีการกระทำให;บุคคลสูญหายนั้น แม;มิ
40
อาจพิสูจน,ให;แน<ชัดได;ว<าบุคคลนั้นถูกจำกัดเสรีภาพในการเคลื่อนไหวร<างกาย แต<ก็อาจอนุมานได;ว<าการที่บุคคลนั้น

สูญหายไปก็เป_นเพราะถูกคุมขังในสถานที่แห<งหนึ่งก็ได; ซึ่งในบริบทนี้สอดคล;องกับหลักการที่บุคคลไม<พึงถูกจับกุม
หรือคุมขังโดยอำเภอใจ ทั้งนี้ การตีความคำว<า “อำเภอใจ” (Arbitrary) ควรกระทำในลักษณะกว;างและควร

คำนึงถึงลักษณะที่ “ไม<เหมาะสม อยุติธรรม คาดหมายไม<ได; และไม<เป_นไปตามกระบวนการทางกฎหมาย” ดังนั้น
41

34 Supra Note 11, ICCPR, Art. 9(1).
35 Ibid, ICCPR, Art. 10(1).
36 Manfred Nowak, United Nations Covenant on Civil and Political Rights, CCPR Commentary, (Kehl 2 ed., 2005), p.
nd
212, para. 3.
37 Supra Note 11, ICCPR, Art. 9(1).
38 Ibid, ICCPR, Art. 14.
39 Ibid, ICCPR, Art. 10.
40 Ireland v. The United Kingdom, 5310/71, Council of Europe: European Court of Human Rights, (1977), para. 96.
41 Mukong v. Cameroon, Communication No. 458/1991, UN Human Rights Committee (HRC), (1994), para. 9.8.

20