Page 30 - kpiebook63019
P. 30
25
หลักความสุจริต หลักสิทธิมนุษยชน และหลักธรรมาภิบาล อันจะทำให้สามารถขับเคลื่อนประเทศให้พัฒนา
ไปข้างหน้าได้อย่างเป็นขั้นตอนจนเกิดความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืน ทั้งในทางการเมืองการปกครอง
เศรษฐกิจ และสังคมตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข”
นอกจากนี้ ยังได้นำหลักธรรมาภิบาล และหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี ไปบัญญัติในเนื้อของ
รัฐธรรมนูญอีกหลายมาตรา ได้แก่
“มาตรา 65 รัฐพึงจัดให้มียุทธศาสตร์ชาติเป็นเป้าหมายการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืนตามหลัก
ธรรมาภิบาลเพื่อใช้เป็นกรอบในการจัดทำแผนต่าง ๆ ให้สอดคล้องและบูรณาการกันเพื่อให้เกิดเป็นพลัง
ผลักดันร่วมกันไปสู่เป้าหมายดังกล่าว....”
“มาตรา 76 รัฐพึงพัฒนาระบบการบริหารราชการแผ่นดินทั้งราชการส่วนกลางส่วนภูมิภาค
ส่วนท้องถิ่น และงานของรัฐอย่างอื่น ให้เป็นไปตามหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี โดยหน่วยงาน
ของรัฐต้องร่วมมือและช่วยเหลือกันในการปฏิบัติหน้าที่ เพื่อให้การบริหารราชการแผ่นดิน การจัดทำ
บริการสาธารณะ และการใช้จ่ายเงินงบประมาณมีประสิทธิภาพสูงสุด
เพื่อประโยชน์สุขของประชาชน รวมตลอดทั้งพัฒนาเจ้าหน้าที่ของรัฐให้มีความซื่อสัตย์สุจริตและ
มีทัศนคติเป็นผู้ให้บริการประชาชนให้เกิดความสะดวก รวดเร็ว ไม่เลือกปฏิบัติ และปฏิบัติหน้าที่อย่างมี
ประสิทธิภาพ....”
“มาตรา 164 ในการบริหารราชการแผ่นดิน คณะรัฐมนตรีต้องดำเนินการตามบทบัญญัติแห่ง
รัฐธรรมนูญ กฎหมาย และนโยบายที่ได้แถลงไว้ต่อรัฐสภา และต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ดังต่อไปนี้ด้วย
... (3) ยึดถือและปฏิบัติตามหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี...”
ธรรมาภิบาล เป็นสิ่งที่พึงปรารถนาและสมควรให้เกิดขึ้น เพราะคุณภาพของสังคมนั้นไม่พึงเป็นเพียงแค่
การพัฒนาทางเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิตของประชากร แต่ยังรวมถึงความมั่งคั่ง ยั่งยืนของเรื่องเหล่านี้ และ
รวมความสัมพันธ์ของผู้คน การอยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุข ไม่เลือกปฏิบัติ ไม่แปลกแยก มีความไว้วางใจ รวมกลุ่ม
ทำงานเพื่อส่วนรวม คนเล็กคนน้อยมีความสุข ทำให้ทรัพยากรถูกนำมาใช้เพื่อประโยชน์สังคมอย่างเหมาะสม
มีการเสริมสร้างความเข้มแข็งซึ่งศักยภาพของประชาชนให้สามารถดำเนินตามความต้องการของตนเอง นั่นคือ
ผลพวงของการมีธรรมาภิบาล ด้วยเหตุนี้การพัฒนาที่คำนึงถึงการอยู่รอดของมนุษยชาติในระยะยาว หรือ
การพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development) จึงเป็นผลของการมีคุณภาพสังคม เมื่อคนส่วนน้อยมีโอกาส
เข้าถึงทรัพยากรและความยุติธรรมเช่นเดียวกับคนส่วนใหญ่
ความขัดแย้งก็จะลดลง เกิดความเป็นธรรมในสังคม (Social Jiustice) ในที่สุดความสันติสุขอย่างสถาพร
(Sustainable Peace) จึงจะเกิดขึ้นได้ การมีธรรมาภิบาลที่เป็นต้นทางของกระบวนการพัฒนาประเทศ โดยมี
กลไกขับเคลื่อนที่สำคัญ คือ กระบวนการทำให้เป็นประชาธิปไตย (Democratization) ที่ให้ความสำคัญกับ
การเป็นประชาธิปไตยทั้งสาระ (Substance) และกระบวนการ (Process) 20
20 จาก ธรรมาภิบาล : กลไกสำคัญในการปฏิรูปเพื่อพัฒนาประเทศ ในดุลอำนาจในการเมืองการปกครองไทย, โดย ถวิลวดี
บุรีกุล (2558), กรุงเทพ: สถาบันพระปกเกล้า อ้างใน การให้เอกชนริเริ่มในการลงทุนแทนรัฐ กรณีเรือนจำเอกชน ประเทศญี่ปุ่น
(น.51-53) โดย เลิศพร อุดมพงษ์, 2562, กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า, ลิขสิทธิ์ 2562 โดยสถาบันพระปกเกล้า
การประเมินผลการดำเนินงานของรัฐสภาไทย (สภานิติบัญญัติแห่งชาติ) โดยใช้เกณฑ์และตัวชี้วัดของ Inter-Parliamentary Union (IPU)
