Page 135 - kpiebook63001

117

การรัฐประหาร แต่ระบบพรรคพวก ซึ่งเป็นแบบแผนเดิมยังคงดำรงอยู่และถือเป็นแบบแผนความสัมพันธ์หลัก
82
ในท้องถิ่นถูกนำมาใช้ในการทำงานเพื่อการระดมคะแนนเสียงที่เกิดขึ้นระหว่างพรรคการเมือง ผู้สมัครและ
ผู้มีสิทธิเลือกตั้ง

แม้ภายใต้บริบททางการเมืองและสังคมในปัจจุบัน เทคโนโลยีได้เข้ามาเป็นกลไกเชื่อมโยงผู้สมัคร

พรรคการเมืองและผู้ลงคะแนนเลือกตั้งได้เป็นอย่างดีแล้ว แต่ข้อจำกัดในพื้นที่ต่างจังหวัดหรือในสังคมชนบท
ที่ผู้สมัครไม่สามารถเข้าถึงประชาชนจำนวนมากในพื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การใช้หัวคะแนนจึงเป็น

เครื่องมือและช่องทางสำคัญที่ยังคงมีการใช้อยู่ในการเลือกตั้งครั้งนี้ ซึ่งโดยภาพรวมพบว่า ผู้สมัครโดยเฉพาะ
อย่างยิ่งผู้ที่เคยได้รับการเลือกตั้งและผู้สมัครจากพรรคการเมืองขนาดใหญ่ การใช้กลไกหัวคะแนน
ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ผ่านมามีลักษณะที่เปลี่ยนไปพบว่า ผู้สมัครจากพรรคการเมืองต่างๆ
โดยเฉพาะพรรคการเมืองขนาดใหญ่ได้ให้ความสำคัญและยกระดับการทำงานผ่านกลไกเหล่านี้

ให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยในแต่ละพื้นที่มีลักษณะการดำเนินกิจกรรมที่แตกต่างกันไป ด้วยระยะเวลา
ที่ไม่ได้มีการเลือกตั้งมาเป็นระยะเวลานาน ทำให้ในบางพื้นที่ต้องสร้างหัวคะแนนขึ้นมาใหม่ร่วมกับการทำงาน
กับหัวคะแนนเดิม

ทั้งนี้ สภาพสังคมและความแตกต่างของกลุ่มประชากรในแต่ละพื้นที่ มีผลอย่างยิ่งต่อการมีบทบาทของ
หัวคะแนนหรือการจัดรูปแบบกลไกการสนับสนุนเพื่อการหาเสียงของผู้สมัคร ตัวอย่างเช่น เขตเลือกตั้งที่ 1
ซึ่งประกอบไปด้วยเขตเมือง เขตรอบนอกเทศบาล และพื้นที่ชายขอบของเขตอำเภอเมือง ดังแผนภาพที่ 4.8

โดยศูนย์กลางของพื้นที่อยู่ในเขตเทศบาลซึ่งบทบาทนำในพื้นที่จะอยู่ในกลุ่มของคนจีน ซึ่งเป็นกลุ่มผู้ประกอบ
การ รวมทั้งผู้อยู่อาศัยในเขตเมือง ซึ่งเป็นฐานคะแนนเสียงและกลุ่มผู้สนับสนุนกลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น ซึ่งนำโดย
นายบรรจง โฆษิตจิรนันท์ นายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ดซึ่งได้รับการเลือกตั้งและมีคะแนนนิยมในพื้นที่

มายาวนานกว่า 30 ปี เป็นผลให้พรรคการเมืองหรือกลุ่มการเมืองอื่นๆ นอกเหนือจากนายอนุรักษ์ และ
83
เครือข่ายจึงเข้ามาสร้างคะแนนนิยมและสอดแทรกเครือข่ายการเมืองในพื้นที่นี้เป็นไปได้ยาก

แผนภาพที่ 4.8 แสดงภาพจำลองกลุ่มประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งในเขตเมืองจังหวัดร้อยเอ็ด

82 ดูรายละเอียดได้ใน Michael H. Nelson, (2005), “Analyzing Provincial Political Structures in Thailand: phuak
,trakun,and hua khanaen” SEARC Working Paper Series, No. 79 , (Hong Kong: Southeast Asia Research Centre,
City Univer-sity of Hong Kong).

83 ดูรายละเอียดใน วัชรินทร์ เขจรวงศ์,”เทศบาลเมืองร้อยเอ็ดกลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่นกับกลุ่มอาสาร่วมตรวจสอบ”, สืบค้นจาก
https://www.gotoknow. org/posts/168872 (20 กุมภาพันธ์ 2562).

การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดร้อยเอ็ด