Page 39 - kpiebook62011
P. 39
35
๏ รัฐคืนสิทธิถือครองเมื่อไม่ได้ใช้เพื่อวัตถุประสงค์สาธารณะแล้ว
๏ รัฐให้ข้อมูลข่าวสารแก่ประชาชนผู้ได้รับผลกระทบก่อนการเวนคืน
๏ ค่าทดแทนสะท้อนกิจกรรมทางเศรษฐกิจบนที่ดินนั้นๆ
๏ การจ่ายค่าทดแทนก่อนการเข้าใช้ที่ดิน และ
๏ ประชาชนผู้ได้รับผลกระทบสามารถอุทธรณ์ค่าทดแทนได้
ตัวชี้วัดที่ผ่านเกณฑ์บางส่วน ได้แก่
๏ คำนิยาม “วัตถุประสงค์สาธารณะ” มีความชัดเจน
๏ ผู้ใช้ประโยชน์จากที่ดินรกร้างมีสิทธิ์ที่จะได้รับค่าทดแทน และ
๏ ค่าทดแทนสะท้อนการปรับปรุงที่ดินนั้นๆ
ขณะที่ตัวชี้วัดที่ไม่ผ่านเกณฑ์ แต่ประเทศอื่นๆ ผ่านเกณฑ์นั้น จะพิจารณาเฉพาะตัวชี้วัดที่มีประเทศอื่นๆ
อย่างน้อย 1 ใน 3 (10 ประเทศจาก 30 ประเทศ) ผ่านเกณฑ์ ตัวชี้วัดเหล่านี้ ได้แก่
๏ ผู้ถือครองที่ดินตามจารีตที่มีสิทธิรับรองมีสิทธิ์ที่จะได้รับค่าทดแทน
๏ การจ่ายค่าทดแทนโดยให้ทางเลือกเป็นที่ดินอื่น และ
๏ ประชาชนผู้ได้รับผลกระทบสามารถเจรจาต่อรองค่าทดแทนได้
1. ตัวชี้วัดที่ผ่านเกณฑ์บางส่วน
(1) คำนิยาม “วัตถุประสงค์สาธารณะ” มีความชัดเจน
การกำหนดนิยาม “วัตถุประสงค์สาธารณะ” ที่มีความชัดเจน จะช่วยให้การเวนคืนอสังหาริมทรัพย์
ไม่เป็นไปอย่าง misuse or abuse ซึ่งอาจไม่ใช่ประโยชน์สาธารณะอย่างแท้จริง ตัวอย่างเช่น
เอธิโอเปียมีการเวนคืนที่ดินเพื่อการเกษตรกรรมจำนวน 1 แสนเฮกตาร์แก่บริษัทเอกชน โดยมี
วัตถุประสงค์เพื่อการสนับสนุน “โครงการพัฒนาที่ดีกว่า” (a better development project)
ตามที่ปรากฏในกฎหมายว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ของเอธิโอเปีย ในท้ายที่สุด บริษัทเอกชน
ผู้ดำเนินโครงการดังกล่าวกลับไม่สามารถสร้างงาน จัดหาน้ำสะอาด และสร้างสาธารณูปโภคได้ตามที่
สัญญาไว้ การกำหนดนิยามที่ไม่ชัดเจนเช่นนี้เป็นลักษณะของกฎหมายว่าด้วยการเวนคืน
อสังหาริมทรัพย์ที่ไม่ผ่านเกณฑ์ตัวชี้วัดนี้
กรณีกฎหมายว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ของไทยนั้น แม้ว่าจะมีการระบุกรณีที่รัฐสามารถ
เวนคืนอสังหาริมทรัพย์ไว้ตามมาตรา 5 แห่งพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์
พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530
