Page 44 - kpiebook61002
P. 44
ชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดการแก้ไขปัญหาข้อพิพาทน้อย (จุฑารัตน์ เอื,ออํานวย, สุทธิ สุขยิ*ง, และมูฮัมหมัดรอฟี
อี มูซอ, =>CI)
ในบางช่วงกิจกรรมอาจมีความทับซ้อนของงานยุติธรรมระหว่างภาครัฐและชุมชน ดังที* Bazemore &
Schiff กล่าวว่า อาจมีความลักลั*นระหว่างขอบเขตงานยุติธรรมชุมชนและหน้าที*ของรัฐ ขาดขอบเขตที*ชัดเจน
บางครั,งอาจไม่สามารถแยกแยะได้ชัดเจนระหว่างสํานึกรับผิดชอบของรัฐและการเสริมพลังให้กับชุมชน หาก
เสริมพลังชุมชนมากไปก็อาจกลายเป็นรัฐบกพร่องต่อหน้าที* ผลักภาระให้กับชุมชน (Bazemore & Schiff,
=ggB, pp. ?Bg-?=g)
ข้อจํากัดทางกฎหมายที*ปิดกั,นไม่ให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการยุติธรรมหลัก และยังมี
ข้อจํากัดในการระงับข้อพิพาททางคดีอาญาบางคดีที*ไม่สามารถยอมความได้ ทําให้ไม่สามารถระงับข้อพิพาท
ในชุมชนได้อย่างกว้างขวางและมีประสิทธิภาพ ยกตัวอย่าง ในคดีอาญาที*ไม่สามารถยอมความกันได้ หากมี
การกระทําความผิดและมีหลักฐานก็ต้องถูกดําเนินคดีตามกฎหมายมีการสอบสวนและถูกส่งฟ้ องและเข้าสู่
กระบวนการศาล ดังนั,น คดีในบางคดีไม่สามารถดําเนินการได้ โดยเฉพาะคดีที*ยอมความไม่ได้ (จุฑารัตน์
เอื,ออํานวย, สุทธิ สุขยิ*ง, และมูฮัมหมัดรอฟีอี มูซอ, 2549)
ความเท่าเทียม จากเนื,อหาก่อนหน้านี, ผู้วิจัยได้กล่าวสรุปว่ายุติธรรมชุมชนมีมิติของความเท่าเทียมซึ*ง
ส่งเสริมต่อความเป็ นประชาธิปไตย เพราะยุติธรรมชุมชนจะทําให้ชุมชนที*อยู่ห่างไกลสามารถเข้าถึง
กระบวนการยุติธรรมได้ แต่ความเท่าเทียมนี,ก็ถูกท้าทายด้วยคําถามของนักวิชาการอีกหลายท่าน อย่าง Clear
& other ที*ตั,งข้อสังเกตว่า ยุติธรรมชุมชนอาจมีความไม่เท่าเทียมระหว่างชุมชน หากรัฐมีการออกกฎหมาย
กลาง กฎระเบียบ หรือความช่วยเหลือใดที*มีลักษณะเป็นรูปแบบเดียวกันแต่ครอบไปทุกชุมชนชน เพราะโดย
หลักการของยุติธรรมชุมชนนั,นเพื*อให้ตอบโจทย์ความหลากหลายและแก้ปัญหาเฉพาะของแต่ละชุมชน แต่ละ
ชุมชนมีความต่างด้านทรัพยากรบุคคล งบประมาณ ปัญหา ฯลฯ ที*มีผลต่อการใช้ยุติธรรมชุมชนให้ประสบ
ความสําเร็จ (Clear & other, =gBB, pp.BCg-BC>)
ยุติธรรมชุมชนเน้นบทบาทคนกลุ่มใหญ่หรือคนส่วนรวม ผลประโยชน์ส่วนรวมอาจกระทบสิทธิส่วน
บุคคลหรือคนบางกลุ่ม อาจละเลยต่อการปกป้ องสิทธิของส่วนบุคคลหรือคนกลุ่มน้อย (Clear & other, =gBB,
pp. BCg-BC>) ซึ*งถือเป็นความไม่เท่าเทียมทางการปฏิบัติ สอดคล้องกับ Bazemore & Schiff ว่าความเท่า
เทียมของกระบวนการที*มีต่อวัฒนธรรม เพศ ผู้เสียหาย บางครั,งกระบวนการทางยุติธรรมชุมชนก็อาจไม่เอื,อให้
เกิดความเท่าเทียมได้ทั,งหมด เช่น ผู้เสียหายจากอาชญากรรมในบางคดีที*ต้องเข้าสู่กระบวนการเจรจาอาจรู้สึก
ว่าตนเองต้องกลับเข้าไปสู่การเป็นผู้เสียหายหรือเป็นเหยื*ออีกครั,ง (Bazemore & Schiff, =ggB, pp. ?Bg-?=g)
นอกจากนี, การส่งผลต่อเป้ าหมายความยุติธรรมของยุติธรรมชุมชนก็ยังมีข้อคําถาม เนื*องจากยุติธรรม
ในกระแสหลักเน้นที*ความไม่เอนเอียงจึงมั*นใจได้ว่าโดยหลักการนั,นมีความเป็นธรรม ส่วนยุติธรรมชุมชนเป็น
35
