Page 82 - b29416_Fulltext
P. 82
80
มีข้อเด่นท าให้พรรคขนาดเล็กเข้าสู่สภาได้จ านวนมากขึ้น แต่ก็ท าให้ระบบพรรคการเมืองโดยรวม
อ่อนแอ เกิดระบบหลายพรรคแบบกระจัดกระจาย และท าให้เกิดรัฐบาลผสมจ านวนมากพรรคที่ขาด
เอกภาพทางนโยบาย และยังท าให้เกิดความสับสนในการใช้สิทธิของประชาชนระหว่างเจตนารมณ์ใน
การเลือกพรรคกับการเลือกตัวบุคคลในการเลือกตั้งผ่านการลดทอนบัตรเลือกตั้งเหลือเพียงแค่ใบเดียว
ในส่วนของการสร้างความเป็นสัดส่วนก็นับว่าไม่ได้เกิดความเป็นสัดส่วนอย่างแท้จริง ดังที่ผู้วิจัยได้
อภิปรายให้เห็นแล้วข้างต้น ส าหรับระบบเลือกตั้งปี 2550 และ 2550 ฉบับแก้ไขเพิ่มเติมถือว่า
ก่อให้เกิดผลลัพธ์ที่อยู่กึ่งกลางระหว่างระบบเลือกตั้งปี 2540 และ 2560 ทั้งในด้านความเป็นสัดส่วน
ความเข้มแข็งของรัฐบาล ความเข้มแข็งของระบบพรรคการเมือง และการเปิดโอกาสให้พรรคการเมือง
ขนาดเล็ก
หลังจากได้ข้อสรุปเรียบเทียบผลลัพธ์ที่ระบบเลือกตั้งแต่ละระบบก่อให้เกิดขึ้นต่อการ
เมืองไทย ถัดไปคือการสรุปบทเรียนดังกล่าวและต่อยอดข้อสรุปนี้เพื่อออกแบบระบบเลือกตั้ง
ที่เหมาะสมกับสังคมไทยในปัจจุบัน ซึ่งเกณฑ์ในการพิจารณาระบบเลือกตั้งที่เหมาะสมกับประเทศไทย
โดยพิจารณาจากปัญหาที่ประเทศไทยเผชิญอยู่ ณ ขณะนี้ เกณฑ์ส าคัญล าดับแรกคือ ระบบเลือกตั้ง
นั้นควรท าหน้าที่ลดความขัดแย้งแบ่งขั้วร้าวลึกในทางการเมือง (deep polarization) ซึ่งหมายความ
ว่าระบบเลือกตั้งที่ออกแบบใหม่ต้องไม่สร้างให้เกิดสภาวะผู้ชนะได้หมดและผู้แพ้เสียหมด (winners
take all) ฉะนั้นการสร้างความเป็นสัดส่วนที่เป็นธรรมต่อพรรคการเมืองต่างๆ ที่แข่งขันกันจึงส าคัญ
เพื่อให้ทุกฝ่ายที่ขัดแย้งยอมรับในกติกาเดียวกันและยอมรับผลการเลือกตั้งและมีความคิดว่าสามารถ
เปลี่ยนแปลงอ านาจทางการเมืองผ่านกระบวนการเลือกตั้งได้โดยไม่ต้องหันไปพึ่งวิถีทางที่ไม่เป็น
ประชาธิปไตยอย่างการรัฐประหารและการขัดขวางกระบวนการเลือกตั้ง การเปิดโอกาสให้พรรค
การเมืองทางเลือกขนาดเล็กและขนาดกลางแข่งขันได้ก็ส าคัญเพื่อท าให้สังคมไทยก้าวพ้นจากภาวะ
การเมืองแบบสองขั้ว และท าให้เกิดนโยบายที่หลากหลายในระบบการเมืองเพื่อสะท้อนผลประโยชน์
อัตลักษณ์ และอุดมการณ์ของแต่ละกลุ่มสังคม และให้กลุ่มเหล่านั้นรู้สึกว่าเสียงของตนเองถูกนับรวม
44
และถูกสะท้อนออกในพื้นที่ทางการเมืองในระบบการเมืองที่เป็นทางการ
เกณฑ์ถัดไประบบเลือกตั้งควรเอื้ออ านวยให้เกิดรัฐบาลและระบบพรรคการเมืองที่เข้มแข็ง
และมีเสถียรภาพเพื่อสามารถรับมือกับปัญหาท้าทายในโลกปัจจุบันที่ยากและซับซ้อนขึ้นทุกขณะ
ในยุคที่เกิดวิกฤตสุขภาพจากภาวะโรคระบาด สงครามระหว่างประเทศ ภูมิรัฐศาสตร์โลกที่ผันผวน
และตึงเครียด วิกฤตเศรษฐกิจ รวมถึงวิกฤตความมั่นคงด้านพลังงาน สังคมไทยต้องการรัฐบาลที่มี
สมรรถภาพและพรรคการเมืองที่สามารถผลิตนโยบายเพื่อแก้ไขปัญหาของประเทศในยุคระเบียบโลก
ผันผวนได้ นอกเหนือจากเกณฑ์ส าคัญสองประการดังกล่าว ระบบเลือกตั้งที่เหมาะสมกับสังคมไทยที่มี
ความเห็นต่างทางการเมืองรุนแรง ควรจะเป็นระบบที่ไม่ซับซ้อนจนเกินไปและสร้างความสับสน
44 ประเด็นของการสร้างประชาธิปไตยให้รองรับความแตกต่างหลากหลายทางสังคม และสร้างระบบตัวแทนที่เปิดโอกาสให้กลุ่มทาง
สังคมทั้งหลายได้มีพื้นที่ทางการเมืองในระบบเป็นประเด็นส าคัญของการฟื้นฟูคุณภาพประชาธิปไตยโลกในยุคปัจจุบัน หลังจากที่
ประชาธิปไตยถูกวิพากษ์ ถูกโจมตีและตั้งค าถาม และเกิดภาวะถดถอยในหลายประเทศ ดูงานชิ้นส าคัญล่าสุดโดย Mounk 2022.
