Page 56 - b29416_Fulltext

54

พรรคการเมืองร่วมรัฐบาล 6-8 พรรค และไม่มีรัฐบาลใดท างานจนครบเทอม โดยรัฐบาลที่มีอายุสั้น

ที่สุดคือรัฐบาลชวลิต ยงใจยุทธ ที่บริหารประเทศผิดพลาดจนเผชิญกับปัญหาวิกฤตเศรษฐกิจ
ครั้งร้ายแรง ท าให้นายกฯ ต้องลาออกหลังจากอยู่ในต าแหน่งมาไม่ถึง 1 ปี เหตุผลส าคัญที่รัฐบาล

ในช่วงนี้มีอายุค่อนข้างสั้นก็เป็นเพราะมีลักษณะเป็นรัฐบาลผสมเสียงปริ่มน้ า กล่าวคือจ านวนที่นั่งของ

พรรคร่วมรัฐบาลรวมกันคิดเป็นเพียงร้อยละ 56.2 ถึง 60.8 (ดูตารางที่ 8) เท่ากับว่ามีที่นั่งในสภาเกิน
ครึ่งไปเพียงเล็กน้อย หากมีพรรคร่วมรัฐบาลเพียงพรรคใดพรรคหนึ่งถอนตัวก็สามารถน าไปสู่

การสิ้นสุดของรัฐบาลได้ ท าให้รัฐบาลมีความอ่อนแอและหัวหน้ารัฐบาลขาดภาวะการน าที่เข้มแข็ง

ตารางที่ 8 : วาระและองค์ประกอบของรัฐบาลผสมระหว่างปี พ.ศ. 2535-2543

หัวหน้ารัฐบาล วาระของรัฐบาล พรรคร่วมรัฐบาล จ านวน สัดส่วนที่นั่ง

พรรคร่วม ของพรรคร่วม
รัฐบาล รัฐบาลในสภา

(ร้อยละ)
ชวน หลีกภัย 23 ก.ย. 2535- ประชาธิปัตย์ ความหวังใหม่ 7 57.5
13 ก.ค. 2538 พลังธรรม ชาติพัฒนา

(2 ปี 298 วัน) กิจสังคม เสรีธรรม เอกภาพ
บรรหาร ศิลปอาชา 13 ก.ค. 2538 – ชาติไทย ความหวังใหม่ 7 60.8
24 พ.ย. 2539 พลังธรรม ประชากรไทย
(1 ปี 130 วัน) น าไทย กิจสังคม มวลชน
ชวลิต ยงใจยุทธ 29 พ.ย. 2539 - ความหวังใหม่ ชาติพัฒนา 6 56.2
9 พ.ย. 2540 กิจสังคม ประชากรไทย
(0 ปี 346 วัน) เสรีธรรม มวลชน
ชวน หลีกภัย 14 พ.ย. 2540 - ประชาธิปัตย์ ชาติไทย 9 57.7

9 พ.ย. 2543 ประชากรไทย (กลุ่มงูเห่า)
(3 ปี 95 วัน) พลังธรรม เอกภาพ
กิจสังคม เสรีธรรม ไท
ชาติพัฒนา (เข้าร่วมใน
ภายหลัง)
ที่มา: รวบรวมและค านวณจากผลการเลือกตั้ง พ.ศ. 2535-2539

เป้าหมายหลักของการปฏิรูปการเมืองในปี 2540 ก็เพื่อแก้ไขปัญหาความไร้เสถียรภาพ

และอ่อนแอของรัฐบาลดังกล่าว ซึ่งเมื่อพิจารณาการจัดตั้งรัฐบาลในช่วงหลังจากการเลือกตั้งปี 2544
– 2554 ที่ใช้ระบบเลือกตั้งผสมแบบคู่ขนานพบความเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจน คือ รัฐบาลผสม

ประกอบด้วยพรรคการเมืองที่น้อยลงคือ 5-6 พรรค และมีรัฐบาล 1 ชุดที่จัดตั้งรัฐบาลจากการเลือกตั้ง
พรรคเดียวเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ไทย รัฐบาลผสมในช่วงนี้ยังมีสัดส่วนที่นั่งของพรรคร่วม

รัฐบาลในสภาค่อนข้างสูงคือ ร้อยละ 60 ถึง 75.3 (ดูตารางที่ 9) ทั้งนี้เมื่อเปรียบเทียบลึกลงไป ระบบ