Page 17 - b29255_fulltext
P. 17

15
               ผู้ชายเป็นคน หาเป็นยุติธรรมไม่ให้ยกเสีย” แล้วจึงประกาศพระราชบัญญัติผัวขายเมีย พ.ศ. 2410  กฎหมายห้าม
               ผู้ชายขายเมีย ถ้ากรณีต้องขายต้องให้เมียยินยอมก่อนจึงจะขายได้

                       รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ถึงแม้ว่าจะไม่มีการออกกฎหมายที่ส่งผลกระทบกับสตรี
               โดยตรง อาจจะมีสาเหตุมาจากการที่ทรงมีพระมเหสีและเจ้าจอมจ านวนมาก อย่างไรก็ดี ในสมัยนี้ สมเด็จพระศรี

               พัชรินทราบรมราชินีและพระบรมวงศานุวงศ์อีกหลายพระองค์ทรงมีบทบาทในการจัดตั้งสถานศึกษาส าหรับสตรี
               รวมถึงสถานพยาบาลอันส่งผลให้สตรีชนชั้นน าได้รับโอกาสทางการศึกษาและมีบทบาทต่อสังคมภายนอกมากขึ้น

               การเปลี่ยนแปลงในระบบไพร่ทาสเป็นปัจจัยส าคัญในการเปลี่ยนวิถีชีวิต การยกเลิกระบบทาสท าให้หญิงจ านวน
               มากถูกปล่อยเป็นอิสระ การขาดแหล่งพักพิงท าให้มีการรวบรวมทาสหญิงแล้วตั้งเป็นซ่องโสเภณี น าไปสู่การออก

               พระราชบัญญัติสัญจรโรค รศ. 127 (พ.ศ. 2451) ซึ่งอนุญาตให้มีการค้าประเวณีในซ่องโสเภณีที่จดทะเบียนไว้กับ
               ทางราชการ


               ในช่วงเวลาก่อนหน้านี้เล็กน้อย ศ.ดร.แคเธอรีน โบวี่ (Katherine Bowie) ศาสตราจารย์ด้านมานุษยวิทยา และ
               ผู้อ านวยการศูนย์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มหาวิทยาลัยวิสคอนซิน เมดิสัน สหรัฐอเมริกา ได้พบหลักฐานเอกสาร
               ส าคัญ “พระราชบัญญัติลักษณะการปกครองท้องที่ ร.ศ. 116 (พ.ศ. 2440) ในมาตรา 9 ที่ระบุแสดงให้เห็นว่า สตรี
               ไทยได้สิทธิการเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านมาพร้อมกับบุรุษอย่างน้อยตั้งแต่ พ.ศ. 2440 ตรงกับสมัยพระบาทสมเด็จพระ
               จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ซึ่งเร็วกว่าประเทศในโลกตะวันตกที่ต้องผ่านการต่อสู้ของขบวนการสตรีอย่าง

                                  16
               ยาวนานราว 30-40 ปี
                       การศึกษาจ านวนมากจะอ้างว่าผู้หญิงในสมัยนี้มีสิทธิเสรีภาพมากขึ้น จากวรรคทองที่ว่า "ผู้หญิงเป็นควาย
               ผู้ชายเป็นคน" หรือจากประกาศพระราชบัญญัติลักพาที่ให้โอกาสผู้หญิงได้เลือกแต่งงานกับ ผู้ชายที่พึงพอใจกันได้

               เอง และประกาศพระราชบัญญัติเรื่องผัวขายเมีย บิดามารดาขายบุตร แต่นี่ก็จ ากัดอยู่เพียงอิสรภาพของผู้หญิงชน
               ชั้นล่างและผู้หญิงที่ไม่ได้อยู่ ในวงจรการเชื่อมโยงของกลุ่มชนชั้นสูงเท่านั้น สิทธิเสรีภาพที่ผู้หญิงกลุ่มนี้ได้รับจึงแทบ
               จะไม่ได้สร้างความแตกต่างอย่าง ใดกับสถานภาพที่เคยมีมาก่อนหน้านี้เลย เพราะผู้หญิงชนชั้นล่างนั้นเป็นตัวค้ าจุน
               ทางเศรษฐกิจของครอบครัวที่ต้องออก ไปค้าขายในสังคมและมีอิสระที่จะตัดสินใจได้เองอยู่แล้ว

                       รัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สถานภาพของผู้หญิงได้รับการเน้นให้ส าคัญยิ่งขึ้น
               ในฐานะของเพื่อนคู่คิดและ ภรรยาที่สามารถช่วยเหลือสามีได้ ดังที่เห็นได้ชัดในกรณีของสมเด็จพระศรีพัชรินทราบ

               รมราชินีนาถที่ได้เป็นผู้ ส าเร็จราชการแทนพระองค์รัชกาลที่ 5 เมื่อคราวที่เสด็จประพาสยุโรป เช่นเดียวกับใน
               หนังสือที่นิพนธ์โดยสมเด็จกรมพระยาด ารงราชานุภาพเรื่อง "คนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก" ชีวประวัติของผู้หญิงทุกคนล้วน
               แล้วแต่ได้รับการเน้นในฐานะของภรรยาและมารดา และผู้หญิงที่อุทิศตนเพื่อชาติทั้งสิ้นจนแทบจะไม่แตกต่างกัน







                       15  จอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ, เรื่องประชุมประกาศรัชกาลที่ 4.
                       16
                             แคเธอรีน โบววี่, การอภิปรายข้อท้าทายของประวัติศาสตร์นิพนธ์ว่าด้วยสิทธิการเลือกตั้งสตรีไทย (Thailand’ s
               Unique Challenge to Historiography of Women’s Suffrage) ณ  ห้องประชุมสารนิเทศ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 8
               สิงหาคม 2556. สืบค้นจากเว็บไซด์ ประชาไท โดย สุลักษณ์ หล าอุบล รายงาน.


                                                             16
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22