Page 15 - b29255_fulltext
P. 15
ในปีค.ศ. 1974 (ทศวรรษ 2460) นิตยสารไทม์เคยมีการส ารวจสถานภาพที่แท้จริงของสตรีชาวยุโรป
ปรากฎว่าสตรีส่วนใหญ่มีความกดดันเรื่องสถานภาพ บทบาท และโอกาสที่ไม่เท่าเทียมชายหลายด้าน เช่น สตรีชาว
สวิสเซอร์แลนด์เพิ่งได้รับสิทธิในการเลือกตั้งเมื่อ ค.ศ. 1971 (พ.ศ. 2514) สตรีชาวรัสเซียได้ความเสมอภาคกับชาย
ด้วยการท างานหนักเท่าชายแต่หาได้มีปากเสียงในสังคมเท่าชายไม่ หญิงชาวฝรั่งเศสไม่มีสิทธิในการจัดการ
ทรัพย์สินของตนเองเท่าชาย หญิงชาวอังกฤษถูกกดขี่ตลอดมาจนไม่มีความมั่นใจในตนเองมาจนบัดนี้ หญิงชาวอิตา
เลียนไม่สามารถร่วมวงสนทนากับชายได้ หญิงชาวเยอรมนีต้องออกจากงานทันทีที่มีบุตร เพราะก าลังคนและ
9
สถานที่เลี้ยงดูเด็กไม่เพียงพอ เป็นต้น เท่าที่มีการศึกษาโดยนักสังคมวิทยาและนักมานุษยวิทยาปรากฎว่าไม่มี
สังคมใดในโลกที่ไม่ก าหนดความแตกต่างระหว่างหญิงกับชาย แต่ความแตกต่างดังกล่าว เป็นการเน้นถึง “ความ
10
เหนือกว่าของชาย” มีสังคมดั้งเดิมเพียงไม่กี่กลุ่มที่ยอมรับ “ความเหนือกว่าของหญิง” ดังนั้นจึงเป็นสิ่งที่น่าสนใจ
ค้นคว้าหาค าตอบว่าท าไมชายจึงรักษาความเหนือกว่าหญิงได้ในสังคมได้อย่างสืบเนื่องมาจนทุกวันนี้ อาจจะกล่าว
ได้ว่านักสังคมวิทยาและนักมานุษยวิทยาเชื่อกันว่า สถานภาพของสตรีมีจุดตั้งต้นและคลี่คลายมาจากสถานภาพ
11
ทางครอบครัว หรือสถานภาพทางการสมรส จากการที่ชายมีอ านาจเหนือกว่าหญิงเพราะชายมีบทบาทเป็น
หัวหน้าครอบครัว
1.4 ความเคลื่อนไหวของกระแสความคิดในการเลื่อนสถานะของสตรีไทย
สังคมและวัฒนธรรมของไทยในอดีตนั้น เรื่องความคิดทางการเมืองการปกครองมิได้เปิดโอกาสให้สตรีเข้า
มามีบทบาทได้เท่าเทียมบุรุษ ดังนั้นสตรีไทยส่วนใหญ่จึงไม่มีประสบการณ์ทางการเมืองและบทบาทโดยตรง
หากแต่สตรีมีบทบาทหน้าที่เป็นแม่บ้านการเรือน จนหยั่งรากลึกเป็นวัฒนธรรมที่พึงปฏิบัติของกุลสตรีไทย
สถานภาพและบทบาทของสตรีไทยเริ่มเปลี่ยนแปลงไป หลังจากการเข้ามาของชาติตะวันตก กล่าวคือ ใน
สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯให้บรรดาหมอสอนศาสนาชาวตะวันตกเข้าไปสอนหนังสือ
ให้แก่พระราชโอรสและพระราชธิดาในพระบรมมหาราชวัง ในขณะเดียวกันพระองค์ทรงอนุญาตให้พวกเขาเปิด
โรงเรียนสอนสตรีสามัญทั้งในพระนครและนอกพระนครได้ อีกทั้งพระองค์ยังทรงปฏิรูปกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับสตรี
เพื่อให้มีโอกาส และมีสถานภาพทางสังคมมากขึ้น ผลที่ตามมาในเวลาต่อมาระหว่างพ.ศ. 2431-2475 คือ ท าให้มี
การตีพิมพ์นิตยสารสตรีมากถึง 18 ฉบับ
12
1.5 การปฏิรูปกฎหมายที่ส่งผลกระทบต่อสถานภาพสตรีไทยก่อนสมัยรัชกาลที่ 7
ย้อนหลังไปประมาณสองร้อยกว่าปี เมื่อแรกตั้งกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2325 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จ
พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ 1 แห่งพระราชจักรีวงศ์ พระองค์ทรงเห็นว่ากฎหมายที่ใช้มาตั้งแต่กรุงศรีอยุธยา
ไม่เหมาะแก่กาลสมัยแล้ว สาเหตุมาจากคดีระหว่างอ าแดงป้อมกับสามี โดยนายบุญศรีซึ่งเป็นช่างตีเหล็กได้ทูลเกล้า
9 Times Magazine. 28 (October,1974) p.16-23.
10 Margaret Mead, Male and Female (England : Penguin book,1962), p.30.
11 กุหลาบ สายประดิษฐ์, ประวัติศาสตร์สตรีไทย (กรุงเทพฯ : สมชายการพิมพ์,2519) หน้า 7.
อุบลวรรณ ปิติพัฒนะโฆษิต และอวยพร พานิช (2532) 100 ปี ของนิตยสารสตรีไทย (พ.ศ. 2431-2531) กรุงเทพฯ :คณะนิเทศ
12
ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ,ในบทคัดย่องานวิจัย.
14