Page 130 - เอกสารประกอบการประชุมวิชาการ ครั้งที่ 23

การประชุมวิชาการ 12
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 23
ประชาธิปไตยในภูมิทัศน์ใหม่

ที่เชื่อมโยงกับมิติทางสังคมและกฎหมาย จนออกมาเป็นแนวทางการปฏิบัติที่ได้รับการยอมรับ

จากบุคลากรด้านสุขภาพ นักกฎหมาย และสังคมทั่วไป ซึ่งได้แก่ ประกาศแพทยสภาว่าด้วย
เกณฑ์การวินิจฉัยสมองตาย ซึ่งสามารถยุติปัญหาการวินิจฉัยสมองตายและการถกเถียงกัน
เรื่องจุดเริ่มต้นของการบริจาคอวัยวะ เมื่อกว่า 30 ปีที่ผ่านมา ดังนั้นในกรณีนี้จึงควรพัฒนา
มาตรฐานและแนวทางการปฏิบัติสำหรับบุคลากรในวิชาชีพด้านสุขภาพสาขาต่าง ๆ ในเรื่อง

การดูแลแบบประคับประคองผ่านสภาวิชาชีพต่าง ๆ ซึ่งแต่ละวิชาชีพก็มีกฎหมายที่เป็นฐาน
ในการออกประกาศกำหนดมาตรฐานการทำงานของแต่ละวิชาชีพ

โดยสรุป ในเรื่องการพัฒนาบุคลากรด้านสุขภาพนี้ควรมีการเผยแพร่ความรู้
ความเข้าใจในเรื่องการดูแลแบบประคับประคองแก่บุคลากรด้านสุขภาพ สร้างเส้นทางสายอาชีพ

พัฒนาหลักสูตรและสร้างแนวทางการปฏิบัติทางการแพทย์ในเรื่องการดูแลแบบประคับประคอง
เพื่อสร้างความยั่งยืนแก่การดำเนินงานด้านการดูแลแบบประคับประคองของประเทศ

5.3 ประเทศไทยมีปัญหากฎหมายและทัศนคติต่อการใช่ยากลุ่ม Opioids ของทั้ง

บุคลากรด้านสุขภาพและประชาชนจนเป็นอุปสรรคในการเข้าถึงยาของผู้ป่วย การควบคุม
ความปวดเป็นสิ่งสำคัญในการดูแลแบบประคับประคอง หากไม่สามารถควบคุมความปวด
ได้แล้วจะไม่สามารถเริ่มกระบวนการในการดูแลในมิติอื่นได้เลย เนื่องจากความทุกข์

ทรมานจากความปวดจะรบกวนการทำกิจวัตรประจำวันและการใช้ชีวิตอย่างมาก
เมื่อร่างกายยังมีความทุกข์ทรมานอยู่จะส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและคุณภาพการดูแลผู้ป่วย

ตามมา ในการดูแลแบบประคับประคองยากลุ่ม Opioids เป็นยาแก้ปวดที่มีประสิทธิภาพ
มากในการระงับความปวด องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้แนะนำขั้นตอนการดูแล
ความปวด (WHO Analgesic Ladder) ซึ่งสรุปได้ว่า การดูแลความปวดไม่มากให้ใช้ยา

กลุ่ม non-opioids เมื่อความปวดรุนแรงขึ้นให้ใช้ยากลุ่ม weak opioids เมื่อผู้ป่วย
ปวดมากขึ้นอีกให้เปลี่ยนมาใช้ strong opioids (Aabha A. Anekar and Marco

Cascella, 2021)

สำหรับประเทศไทยเมื่อพิจารณาบัญชียาหลักแห่งชาติพบว่ามียากลุ่ม Opioids
2
ที่ใช้ควบคุมความปวดแล้ว โดยมีกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ พระราชบัญญัติยาเสพติด
ให้โทษ พ.ศ. 2522 และพระราชบัญญัติวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท พ.ศ. 2559
และพระราชบัญญัติยา พ.ศ. 2510 ซึ่งยาแต่ละประเภทก็จะใช้กฎหมายควบคุมแตกต่างกัน

2 เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม 2564 ที่ประชุมร่วมรัฐสภามีมติเห็นชอบต่อร่างพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดี
ยาเสพติด (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... และจะดำเนินการตามขั้นตอนของกฎหมายต่อไป โดยผลของร่างกฎหมาย การประชุมกลุ่มย่อยที่ 4
ดังกล่าวจะยกเลิก พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 และพระราชบัญญัติวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและ
ประสาท พ.ศ. 2559 และให้ใช้ประมวลกฎหมายยาเสพติดแทน แต่เนื้อหาของกฎหมายไม่มีการเปลี่ยนแปลง