Page 106 - 23464_Full text

105

111
ตารางที่ 17: คะแนนบัญชีรายชื่อของพรรคประชาธิปัตย์ระหว่างการเลือกตั้ง พ.ศ. 2544-2566

การเลือกตั้ง คะแนนบัญชีรายชื่อ จ านวน ส.ส. ทั้งหมด

2544 7,610,789 (28.58%) 128

2548 7,210,742 (26.00%) 96

2550 12,138,960 (40.44%) 165

2554 11,433,762 (35.15%) 159

2562 - 53

2566 925,349 (2.47%) 25

ที่มา: คณะกรรมการการเลือกตั้ง

ส าหรับพรรคประเภทที่สามหรือประเภทสุดท้าย คือ พรรคที่ความเข้มแข็งของพรรค

และตัวผู้สมัครมีความทัดเทียมกัน ซึ่งพรรคในกลุ่มนี้คือ พรรคเพื่อไทย ซึ่งแพ้การเลือกตั้งเป็นครั้งแรก
ในประวัติศาสตร์ตั้งแต่การก่อตั้งพรรคและลงเลือกตั้งครั้งแรกในปี 2544 พรรคเพื่อไทยถือว่าเป็น
พรรคที่มีแบรนด์พรรคที่แข็งแรง มีชุดนโยบายที่เข้มแข็งโดยเฉพาะแนวนโยบายด้านเศรษฐกิจ
และมีผลงานที่เคยผลักดันไว้ตามที่หาเสียงกับประชาชนในการเลือกตั้งเมื่อเป็นรัฐบาลหลังการเลือกตั้ง

ปี 2544 บวกกับในช่วงวิกฤตเสื้อสี พรรคเพื่อไทยมีบทบาทส าคัญและได้รับความสนับสนุนจาก
ขบวนการประชาชนรากหญ้าที่ลุกขึ้นมาต่อสู้และสนับสนุนพรรคเนื่องจากมองว่าการบริหารงานของ
พรรคเพื่อไทย (ตั้งแต่สมัยพรรคไทยรักไทยและพลังประชาชน) ท าให้คุณภาพชีวิตของพวกเขา

ยกระดับขึ้น ปัจจัยเหล่านี้ท าให้พรรคเป็นที่จดจ าในความรู้สึกนึกคิดของประชาชนจ านวนมาก
ในชนบท (โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือ ภาคอีสานและภาคเหนือที่เป็นฐานเสียงส าคัญของพรรค) และ
ชนะการเลือกตั้งมาอย่างต่อเนื่องทุกครั้งตั้งแต่ปี 2544 ไม่ว่าจะมีการเปลี่ยนระบบเลือกตั้งเป็น
ระบบใด แม้ว่าระบบเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสมตามรัฐธรรมนูญ 2560 จะท าให้พรรคเพื่อไทย
เสียเปรียบ เนื่องจากระบบเลือกตั้งดังกล่าวท าให้พรรคขนาดใหญ่ได้ที่นั่งลดลง แต่พรรคก็ยังสามารถ

112
เข้าเส้นชัยเป็นที่หนึ่งได้ในสนามการเลือกตั้งปี 2562 จนกระทั่งการเลือกตั้งปี 2566 ซึ่งเป็นการ
เลือกตั้งที่เปลี่ยนกลับมาใช้ระบบเลือกตั้งบัตร 2 ใบโดยพรรคเพื่อไทยร่วมผลักดันร่วมกับ
พรรคประชาธิปัตย์และพลังประชารัฐให้มีการแก้รัฐธรรมนูญเพื่อเปลี่ยนกลับมาใช้ระบบผสมแบบเสียง

ข้างมาก (ดังที่อธิบายไว้ในตอนต้นของงานวิจัย) ด้วยระบบเลือกตั้งบัตร 2 ใบที่นับคะแนนแยกกัน
ระหว่างบัตรบัญชีรายชื่อและระบบเขตท าให้นักวิเคราะห์รวมถึงพรรคการเมืองต่างๆ คาดการณ์ว่าพรรค

111 การเลือกตั้งปี 2562 ไม่มีบัตรบัญชีรายชื่อ จึงไม่สามารถระบุคะแนนในส่วนนี้ได้
112 ดูค าอธิบายในประเด็นนี้ในการศึกษาของผู้วิจัย, ประจักษ์ ก้องกีรติ, When We Vote: พลวัตการเลือกตั้งและ
ประชาธิปไตยในอาเซียน (กรุงเทพฯ: มติชน, 2563); และ ประจักษ์ ก้องกีรติ, ระบบเลือกตั้งเพื่อลดความขัดแย้ง
และส่งเสริมคุณภาพประชาธิปไตย (กรุงเทพฯ: วิทยาลัยการเมืองการปกครอง สถาบันพระปกเกล้า, 2565).