Page 28 - 23461_Fulltext

19

ในปีหลังๆ การท างานของหมวด 9 หลีกเลี่ยงการปะทะกับรัฐบาล ANC อย่างช่วยไม่ได้ เนื่องจากเป็น
พรรครัฐบาลที่ได้รับความนิยมมากมายาวนาน ไม่เคยมีการเปลี่ยนผ่าน จึงมีอ านาจเป็นปึกแผ่นกว่าไต้หวัน

รัฐบาลจึงมีทั้งโอกาสที่จะแสวงหาประโยชน์โดยมิชอบได้ง่าย และกล้าที่จะคัดง้างกับองค์กรตรวจสอบหากไม่
71
ชอบใจ เนื่องจากมีเสียง ส.ส.จ านวนมากในสภาคอยสนับสนุน

3. ประสบการณ์ของละตินอเมริกา

ที่จริง องค์กรอิสระเพื่อการตรวจสอบการใช้อ านาจนั้นมิได้มีจ ากัดเพียงไต้หวัน แอฟริกาใต้ และไทย
หากแต่มีค่อนข้างแพร่หลายในประเทศกลุ่มละตินอเมริกาด้วย อย่างไรก็ดี รัฐธรรมนูญละตินอเมริกาไม่ได้มี
ทฤษฎีเกี่ยวกับอ านาจอธิปไตยที่สี่อย่างเป็นระบบ ท าให้การจัดวางองค์กรไม่ได้เป็นหมวดหมู่ หากแต่กระจัด

กระจายกันไปในหมวดต่างๆ ซึ่งไม่ได้มีมาตรฐานเดียวกัน อาจน าไปสู่ข้อถกเถียงได้ว่าองค์กรเหล่านั้นมีสถานะ
เช่นใดกันแน่
ตัวอย่างของการจัดองค์กรในรูปแบบนี้ เช่น ประเทศเม็กซิโก ซึ่งมีองค์กรอิสระห้าองค์กร แต่กระจาย
กันทั่วไป และมีอ านาจหน้าที่ ตลอดจนสถานะแตกต่างกันบ้าง ได้แก่ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
72
ธนาคารกลาง คณะกรรมการการเลือกตั้ง สถาบันตรวจเงินแผ่นดิน และส านักงานสถิติแห่งชาติ
ในประเทศเวเนซูเอล่า นอกเหนือจากนิติบัญญัติ บริหาร ตุลาการแล้ว ยังมีฝ่ายการจัดการเลือกตั้ง
73
และฝ่ายพลเมือง ซึ่งมีผู้ตรวจการแผ่นดิน การปราบปรามการทุจริต และการตรวจเงินแผ่นดินอยู่ในนั้น
ในคอสตาริกา มีฝ่ายจัดการเลือกตั้ง และฝ่ายตรวจเงินแผ่นดิน คล้ายคลึงกับรัฐธรรมนูญห้าอ านาจของ

74
ไต้หวัน
ในเอควาดอร์ รัฐธรรมนูญแบ่งเป็นห้าอ านาจเช่นกัน มีฝ่ายนิติบัญญัติ บริหาร ตุลาการและความ
ยุติธรรมชนพื้นเมือง ความโปร่งใส และการควบคุมสังคม ภายในอ านาจความโปร่งใสมีสถาบันสามแห่ง คือ
อัยการสูงสุด ส านักงานตรวจเงินแผ่นดิน และศาลรัฐธรรมนูญ เป็นองค์กรอิสระจากฝ่ายการเมือง
75
จะเห็นว่าในละตินอเมริกา ประสบการณ์การจัดตั้งองค์กรอิสระนั้นแตกต่างออกไปพอสมควร ซึ่ง
อาจจะน ามาเปรียบเทียบกับของไทยโดยตรงไม่ได้ แต่ก็น่าสนใจที่ตัวเลือกว่า ประเทศเหล่านี้ เลือกหน้าที่อะไร
ยกขึ้นไปเป็นฝ่ายอิสระ ส านักงานสถิติแห่งชาติ หรือธนาคารกลางนั้นไม่ได้ท าหน้าที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบ

การใช้อ านาจรัฐ จึงคล้ายคลึงกับหน่วยงานทางปกครองที่เป็นอิสระมากกว่าหน่วยงานระดับรัฐธรรมนูญ

71 Pregs Govender, ‘Chapter Nine Institutions: Time to Guard the Guardians’ (South African Human Rights Commission, 28 August 2014)
<https://www.sahrc.org.za/index.php/sahrc-media/opinion-pieces/item/75-chapter-nine-institutions-time-to-guard-the-guardians> สืบค้น
เมื่อ 15 กรกฎาคม 2565.
72 John Ackerman (เชิงอรรถ 8) 273.
73 Ernest Caldwell (เชิงอรรถ 48).
74 เพิ่งอ้าง.
75 John Ackerman (เชิงอรรถ 8) 273.