Page 126 - 23154_Fulltext
P. 126
121
ขณะนั้นที่ให้การสนับสนุนพรรคอนุรักษ์นิยมอย่างพรรคประชาธิปัตย์ ส่งผลให้รัฐสภาถูกครอบง าด้วยพลังทาง
การเมืองแบบอนุรักษ์นิยมกษัตริย์นิยมทั้งจากตัวแทนที่แต่งตั้งและเลือกตั้ง รวมทั้งการที่รัฐธรรมนูญให้อ านาจ
มาตรา 72 แก่พระมหากษัตริย์ในการใช้พระราชอ านาจโต้แย้งร่างกฎหมายจากรัฐสภา ด้วยเหตุนี้ระบบรัฐสภาจึง
อยู่ภายใต้ความสัมพันธ์เชิงอ านาจที่สมาชิกประเภทที่ 2 สามารถร่วมมือกับฝ่ายอนุรักษ์นิยมในสมาชิกประเภทที่ 1
เพื่อครอบง ากระบวนการนิติบัญญัติได้ผ่านกระบวนการของระบบรัฐสภา
ทั้งนี้เมื่อพิจารณาจากความสัมพันธ์ระหว่างคณะตุลาการรัฐธรรมนูญกับรัฐสภาที่ก าหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ
พ.ศ. 2475 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2495 เมื่อพิจารณาแต่ละมาตราพบว่ามีความเปลี่ยนแปลงไปจากรัฐธรรมนูญ พ.ศ.
2492 เริ่มจากมาตรา 106 ได้บัญญัติองค์ประกอบของคณะตุลาการรัฐธรรมนูญไว้ดังนี้
“มาตรา 106 คณะตุลาการรัฐธรรมนูญประกอบด้วยประธานศาลฎีกา อธิบดีผู้พิพากษาศาล
อุทรณ์อธิบดีกรมอัยการ และบุคคลอื่นอีก 3 คนที่สภาผู้แทนราษฎรแต่งตั้งจากผู้ทรงคุณวุฒิ
ประธานศาลฎีกาเป็นประธานตุลาการรัฐธรรมนูญ”
จากบทบัญญัติข้างต้นจึงสังเกตได้ 2 ข้อสังเกตส าคัญ ได้แก่ ข้อแรกคือ จ านวนของสมาชิกคณะตุลาการ
รัฐธรรมนูญที่เปลี่ยนแปลงไปจากจ านวน 9 คนในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2492 และ 5 คนในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2489
เมื่อเปลี่ยนแปลงสู่รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2475 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2495 ได้ก าหนดในมาตรา 106 ให้มีจ านวน 6 คน
ซึ่งความส าคัญของความเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้มีผลให้การตัดสินใจของคณะตุลาการรัฐธรรมนูญต้องเป็นไปแบบ
เสียงข้างมากสัมบูรณ์ หรือมากกว่า 2 ใน 3 ของจ านวนสมาชิกเสมอ
ข้อสอง ต าแหน่งของประธานคณะตุลาการรัฐธรรมนูญเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมที่เป็นประธานวุฒิสภา ซึ่ง
เป็นการย้ายเอาอ านาจส่วนหนึ่งออกจากวุฒิสภาอันมีที่มาจากการแต่งตั้งของพระมหากษัตริย์ สู่ประธานศาลฎีกาผู้
ซึ่งมีที่มาจากความเชี่ยวชาญทางวิชาชีพ หรือในอีกทางหนึ่งก็สามารถสังเกตได้เช่นกันว่าเป็นเจตนารมณ์ของผู้แก้ไข
รัฐธรรมนูญให้เกิดบรรยากาศที่ลดทอนความเป็นการเมืองของผู้ที่เป็นต าแหน่งประธานด้วยการแทนที่โดยผู้ที่
ท างานอยู่นอกองค์กรทางการเมืองแทน
สรุป
รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2475 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2495 สามารถพิจารณาบริบทของบรรยากาศการ
เปลี่ยนแปลงทางการเมืองได้จากการที่ช่วงทศวรรษ 2490 รัฐบาลสมัยของจอมพล ป. พยายามสร้างเสถียรภาพ
ทางการเมืองเพื่อรับมือกับปัญหาทั้งภายในระบบรัฐสภาที่ถูกครอบง าโดยกลุ่มอนุรักษ์นิยมที่พยายามรื้อฟื้นพระ
ราชอ านาจ ขณะที่ปัจจัยภายนอกก็ประสบกับการก่อกบฏอย่างต่อเนื่อง ปัจจัยเหล่านี้จึงประเมินได้ว่าส่งผลต่อการ
ตัดสินใจยึดอ านาจรัฐบาล และน ามาสู่บรรยากาศของการจัดท ารัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่มีทั้งความพยายามน า
โครงสร้างทางการเมืองอย่างระบบสภาเดี่ยวที่มีสภาผู้แทนราษฎร 2 ประเภทแบบในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2475
กลับมาใช้ และในขณะเดียวกันก็พยายามควบคุมให้ฝ่ายอนุรักษ์นิยมพึงพอใจกับการรักษาสถานภาพที่พระราช

