Page 125 - 23154_Fulltext
P. 125
120
เนื้อหาของมาตรา 72 จึงเป็นข้อสังเกตถึงความพยายามน าเอาอ านาจกลับมายังรัฐสภาทั้งในเรื่องของ
ระยะเวลารับรองร่างพระราชบัญญัติและจ านวนสมาชิกสภาที่เพียงพอต่อการลงคะแนนเห็นชอบร่างรัฐธรรมนูญที่
ถูกแย้งกลับมาจากพระมหากษัตริย์ โดยสรุปหากเปรียบเทียบจากรัฐธรรมนูญ 3 ฉบับส าคัญ จะเทียบได้ดังนี้
ตารางที่ 4.1: เปรียบเทียบรัฐธรรมนูญ 3 ฉบับ ในประเด็นพระราชอ านาจโต้แย้งร่างพระราชบัญญัติ
รัฐธรรมนูญ กรอบระยะเวลาของพระราช จ านวนสมาชิกที่ต้องการ เพื่อ
อ านาจโต้แย้งพระราชบัญญัติ ยืนยันแสดงความเห็นชอบร่าง
(วัน) พระราชบัญญัติ (คน)
รั ฐ ธ ร ร ม นู ญ พ . ศ . 2 4 7 5 30 สภาลงมติเห็นชอบ ไม่ก าหนด
(มาตรา 39) จ านวน
รั ฐ ธ ร ร ม นู ญ พ . ศ . 2 4 9 2 90 2 ใน 3 ของสมาชิกสภาทั้งหมด
(มาตรา 77)
รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2475 แก้ไข 60 ครึ่งหนึ่งของสมาชิกสภาทั้งหมด
เพิ่มเติม พ.ศ. 2495 (มาตรา 72)
นอกจากนั้นในประการที่สาม รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2475 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2495 ได้ก าหนดบทเฉพาะกาล
ให้มีการรื้อฟื้นเอาระบบสภาผู้แทนราษฎร 2 ประเภทในสมัยรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2475 กลับมาอีกครั้ง โดยมีรูปแบบ
ตามมาตรา 115 ดังนี้
“มาตรา 115 ภายใต้บังคับมาตรา 116 ในวาระเริ่มแรกภายในระยะเวลา 10 ปี นับแต่วันบังคับ
ใช้รัฐธรรมนูญนี้ ให้สภาผู้แทนราษฎรมี 2 ประเภท มีจ านวนเท่ากัน
(1) สมาชิกประเภทที่ 1 ได้แก่ ผู้ซึ่งราษฎรเลือกตั้งตามบทบัญญัติมาตรา 45 และ 46
(2) สมาชิกประเภทที่ 2 ได้แก่ ผู้ซึ่งพระมหากษัตริย์ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ แต่งตั้งขึ้นไว้
แล้วในวันที่บังคับใช้รัฐธรรมนูญฉบับนี้
ในระหว่างที่สมาชิกประเภทที่ 1 ยังไม่ได้เข้ารับหน้าที่ให้สภาผู้แทนราษฎรประกอบด้วยสมาชิก
ประเภทที่ 2 ไปพลางก่อน”
ปัญหาของการมีผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 ดังที่มีการพิจารณาไว้ในส่วนก่อนหน้านี้แล้วในประเด็นของการ
ดึงเอาพระมหากษัตริย์มาเป็นส่วนหนึ่งของความขัดแย้งทางการเมือง เนื่องจากมาตรา 115 ก าหนดให้มี
ผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 ในระยะเวลา 10 ปีแรก โดยผู้แทนกลุ่มนี้จะมีที่มาของต าแหน่งจากการแต่งตั้งโดย
พระมหากษัตริย์ในสัดส่วนที่เท่ากับผู้แทนราษฎรประเภทที่ 1 ซึ่งมาจากการเลือกตั้ง ส่งผลให้สัมพันธภาพของ
ระบบรัฐสภาตามรัฐธรรมนูญฉบับนี้ แม้ว่าจะกลายเป็นระบบสภาเดี่ยวอีกครั้ง ทว่าก็เป็นสภาเดี่ยวที่สมาชิกมาจาก
การเลือกตั้งจากประชาชนและการแต่งตั้งโดยพระมหากษัตริย์แบบละครึ่ง ประกอบกับวัฒนธรรมการเมืองใน