Page 138 - 22825_Fulltext

3-1

บทที่ 3
ระเบียบวิธีวิจัย

3.1 แนวทางในการจัดทำดัชนีระดับประเทศ

การสร้างดัชนีสำหรับการศึกษาครั้งนี้ ได้ยึดแนวทางของ OECD (2008) และ Ebert and

Welsh (2004) ที่เสนอว่า การสร้างดัชนีนั้น จะต้องให้ความสำคัญกับคุณสมบัติของดัชนีแต่ละตัวว่ามี
ความหมายอย่างไร การจะนำข้อมูลทั้งหมดมารวมกันแล้วคำนวณค่าดัชนีในภาพรวมไม่ใช่แนวทาง

ที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ (Adding up apples and oranges) โดยเฉพาะกรณีที่ดัชนีรวม

เกิดการผลรวมของดัชนีย่อยซึ่งมีที่มาต่างกัน ด้วยเหตุนี้ OECD (2008) และ Ebert and Welsh
(2004) จึงเสนอว่า การจัดทำดัชนีควรประกอบไปด้วย 4 ขั้นตอนที่สำคัญ ขั้นที่ 1 คือ การปรับค่า

ข้อมูลให้สามารถแบ่งระดับได้ ขั้นที่ 2 คือ การจัดกลุ่มของข้อมูลด้วยเครื่องมือทางสถิติที่เหมาะสม

(Data grouping and dimension reduction) ขั้นที่ 3 คือ คำนวณดัชนีด้วยการปรับข้อมูลให้เป็น
ค่ากลาง (Normalization) และขั้นที่ 4 คือ การคำนวณดัชนีในภาพรวม ซึ่งรายงานหลายฉบับได้ยึดตาม

ขั้นตอนนี้ เช่น Human Development Report PISA และ World Competitiveness Report เป็นต้น

ในการศึกษาครั้งนี้ จะใช้แนวทางตามที่ OECD (2008) และ Ebert and Welsh (2004)
โดยแบ่งเป็น 3 แนวทางด้วยกัน

3.1.1 การปรับค่าข้อมูลให้สามารถแบ่งระดับได้

ในการสร้างดัชนีจากข้อมูลที่เป็นร้อยละหรือจำนวน เพื่อให้สามารถประเมินระดับ เช่น ระดับ
1-5 ได้นั้น จะต้องมีการปรับค่าข้อมูลเพื่อให้ไม่มีหน่วย (Unit-Free) โดยการใช้ค่า Z-Score

ซึ่งสามารถคำนวณได้โดยใช้สูตร

x − x t
t
=
I = qc qc c
t
 qc c
c
t
=

โดยที่ I คือ ค่าของข้อมูลที่ปรับแล้ว
t
c
x คือ ค่าของข้อมูลก่อนปรับค่าในเวลา t
t
qc
x t qc c คือ ค่าฐานที่ใช้ในการเปรียบเทียบ
=
และ  t qc c คือ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของข้อมูลฐาน โดยในกรณีที่ใช้เกณฑ์
=
คะแนน 1-5 เมื่อมีการปรับค่าตามสูตรข้างต้นแล้ว จะสามารถแบ่งกลุ่มข้อมูลออกตาม Percentile
ดังนี้ (สำหรับข้อมูลที่จะต้องคำนวณโดยใช้วิธีนี้สามารถดูได้จากภาคผนวกที่ 1)