Page 59 - 22665_Fulltext
P. 59
42
เยียวยา การตั้งกลไกตรวจสอบสิ่งแวดล้อม การเข้าไปในโรงงาน การปฏิบัติตามข้อตกลงที่ควรจะเป็น
เป็นการด าเนินการระยะยาวมากกว่าการท าในระยะสั้น เพื่อความยั่งยืน มิใช่ยังคงท าให้สิ่งแวดล้อม
เสียไปอย่างต่อเนื่อง
ปัจจัยที่ท าให้การไกล่เกลี่ยโดยคนกลางประสบความส าเร็จตามที่กล่าวมา เป็นเพียงการ
ประมวลความรู้บางส่วน ยังคงมีปัจจัยต่างๆ อีกเป็นจ านวนมาก เช่น 1. การเลือกเวลาที่เหมาะสมที่สุด
ถึงเส้นตายที่ต้องตัดสินใจว่าจะตกลงหรือด าเนินคดีต่อไป 2. การยอมรับกระบวนการทางกฎหมาย 3.
การเลือกผู้ไกล่เกลี่ยที่ได้รับความไว้วางใจจากคู่กรณี 4. การเตรียมตัวของคู่ความ 5. อ านาจในการท า
ข้อตกลงของคู่เจรจา 6. การท าข้อตกลงที่ชัดเจน (เอกชัย ศรีวิลาศ, 2562)
ส าหรับ อุปสรรคของการไกล่เกลี่ยหรือปัจจัยที่อาจท าให้การไกล่เกลี่ยไม่ประสบ
ความส าเร็จ มีหลายประการ (Beardsley, 2011) ได้กล่าวถึงสิ่งพึงระวัง 7 ประการส าหรับการไกล่
เกลี่ยและการสร้างสันติภาพไว้ โดยบริบทคือสถานการณ์ที่เกิดการสู้รบหรือสงครามกลางเมือง
ประกอบด้วย
1) การไกล่เกลี่ยควรใช้อย่างจ ากัด เมื่อเห็นช่องโหว่ว่าจะไม่เกิดการน าไปปฏิบัติ เช่น
กรณีรวันดา มีการลงนามในข้อตกลง Arusha agreement มีคนที่ไม่ได้เข้าร่วมกระบวนการ เหมือน
ถูกกีดกันออกไป การจะปฏิบัติตามหลังจากที่ฝ่ายที่สามออกไปจะเป็นอย่างไร ต้องระมัดระวังจะ
น าไปสู่ความรุนแรงอีก
2) ฝ่ายที่สามควรตระหนักถึง ความชอบธรรม (Legitimacy) หากเห็นว่าอีกฝ่ายไม่
ต้องการเจรจาจริงๆ เมื่อฝ่ายหนึ่งต้องการแค่ Recognition และไม่มีแรงจูงใจในการปฏิบัติตาม
ข้อตกลง เมื่อได้รับความชอบธรรมแล้วก็ไม่ด าเนินการอะไร เช่น กรณี การลงนามในข้อตกลงของ
กลุ่มพยัฆร้ายทมิฬ กับรัฐบาลศรีลังกาเป็นตัวอย่างที่กลุ่มขบวนการต้องการเพียงแค่การยอมรับตัวตน
3) ฝ่ายที่สามควรแทรกแซงอย่างระวังเมื่อคู่ขัดแย้งได้รับประโยชน์จากการไกล่เกลี่ย
ระยะสั้นมากกว่าสันติภาพระยะยาว เช่น กรณีศรีลังกา เกาหลีเหนือ ไม่จริงใจในการผลักดัน
ข้อตกลง หรือควรแน่ใจว่าจะไม่มีการเตรียมการเพื่อน าไปสู่มาตรการที่ก้าวร้าวรุนแรงต่อไป
4) ฝ่ายที่สามควรลังเลจะเข้าไปเกี่ยวข้องหากเห็นว่าการปฏิบัติตามข้อตกลงจะมี
ความ ยุ่งยาก เช่น การเปลี่ยนตัวผู้น า เป็นอุปสรรคกับการปฏิบัติตามระยะยาว เนื่องจากผู้น า
เปลี่ยนตัวคนใหม่มาแทน ท าให้เปลี่ยนนโยบาย เช่น กรณีประธานาธิบดีเรแกน มุ่งมั่นและผูกพันกับ
สันติภาพในตะวันออกกลางลดลง เปรียบเทียบกับประธานาธิบดีคาร์เตอร์
5) การไกล่เกลี่ยอย่างเดียวไม่เพียงพอ แต่ควรต้องให้เวลาต่อเนื่อง เช่น การคงกอง
ก าลังไว้ของฝ่ายที่สาม เพื่อไม่ให้เกิดการใช้กองก าลังต่อสู้กันเมื่อฝ่ายที่สามไม่อยู่รูปแบบนี้เรียกผู้ไกล่
เกลี่ยว่าเป็น “Strong Mediator”
