Page 52 - kpi20902
P. 52
51
แนวคิดเกี่ยวกับชุมชนในมิตินี จะช่วยให้เป็นความเปลี่ยนแปลงและเข้าใจสภาพที่เกิดขึ น
ในสังคมสมัยใหม่ได้และช่วยให้เห็นรูปแบบของชุมชนที่มีความหลากหลาย โดยอาศัยเทคโนโลยีสารสนเทศ
ที่เชื่อมโยงเครือข่ายของผู้คนเข้าด้วยกัน ด้วยความที่มีวัตถุประสงค์และความสนใจร่วมกัน หรือเป็นศูนย์การ
สื่อสารที่ท้าให้ผู้คนที่ผ่านเข้ามาในเครือข่ายได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนและแบ่งปันความรู้ ประสบการณ์ร่วมกัน
โดยความร่วมมือทางเทคโนโลยีที่เชื่อมโยงในระดับต่างๆ ตั งแต่ระดับภูมิภาคจนถึงระดับโลก
ในขณะเดียวกัน ความเป็นศูนย์การสื่อสารหรือเครือข่ายชุมชนในรูปแบบนี สมาชิกในเครือข่าย
มีจุดอ่อน คือ ไม่มีภาระผูกพัน ข้อต่อรอง หรือมีความพร้อมในเรื่องข้อเท็จจริงร่วมกัน แต่ถ้ามีวัตถุประสงค์และ
ความสนใจร่วมกันมากขึ น ความพร้อมในเรื่องข้อเท็จจริงจะปรากฏเพิ่มขึ น จากนั นจะน้าไปสู่การประสานงาน
และการท้ากิจกรรมร่วมกัน
ลักษณะของชุมชนในรูปแบบใหม่ที่อาศัยเทคโนโลยีสารสนเทศนี ถ้ามองในด้านของพื นที่แล้ว
จะเห็นว่าเป็นชุมชนที่ไร้พรมแดน สามารถก้าหนดขอบเขตได้ยากในการพัฒนาได้ยาก เพราะชุมชนในลักษณะ
ใหม่จะอาศัยเพียงความสัมพันธ์อย่างง่ายๆ หรือเฉพาะเรื่องเท่านั น ที่ผู้เข้ามาหรือผ่านมาได้มีความรู้สึกผูกพัน
กันอย่างมีหลักการและเป้าหมาย ซึ่งลักษณะของชุมชนแบบใหม่อาจจะสิ นสุดและเกิดขึ นได้ง่ายมาก ดังนั น
นักวิชาการและนักพัฒนาผู้ที่ท้างานร่วมกับชุมชนจึงควรแสวงหาค้าตอบเพื่อรู้เท่าทันกับสภาพของชุมชน
ที่ไร้พรมแดน ทั งนี เพื่อทราบถึงความเปลี่ยนแปลงของสังคม ซึ่งความแตกต่างดังกล่าวถ้าย้อนถึงการสร้าง
ความเป็นชุมชนของนักพัฒนาที่เริ่มจากการเน้น “ชุมชนท้องถิ่น” ซึ่งมีขนาดเล็ก มีความสัมพันธ์ทางสังคม
แบบส่วนตัว รู้จักกัน ช่วยเหลือกันภายในกลุ่มเล็กๆ ไม่ซับซ้อนมากนัก พัฒนาไปสู่การขยายเป็น “เครือข่าย”
การช่วยเหลือที่เป็นความสัมพันธ์ที่หลากหลายและกว้างขวาง และมีลักษณะเด่นที่ความสัมพันธ์แบบปัจเจก
มีการแข่งขัน มีการคิดค้านวณบนฐานของประโยชน์และอยู่บนพันธะทางกฎหมาย อาจสูญเสียความเป็น
ธรรมชาติสัมผัสของความเป็นมนุษย์และการเกื อหนุนของสมาชิก แต่การสร้างความเป็นชุมชนใหม่จึงไม่ใช่
การรื อฟื้นวัฒนธรรมชุมชนแบบดั งเดิม หากเป็นการผสมผสานความเชื่อแบบเก่าที่มีคุณค่าและการพัฒนา
ระบบใหม่ที่ก้าวต่อไปอย่างไม่หยุดยั ง
อริยา เศวตามร์ กล่าวถึง ชุมชนในรูปแบบใหม่ว่า ส้าหรับผู้น้าชุมชนและนักพัฒนาแล้ว
25
ความเป็นชุมชน หมายถึง ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในชุมชนและเครือข่ายที่กว้างขวาง กิจกรรมที่สร้างขึ น
เป็นการสร้างความเป็นชุมชนในรูปแบบใหม่ เพื่อสร้างความสัมพันธ์ทางสังคมที่ยุติธรรมและเครือข่ายที่
25 อริยา เศวตามร์, การสร้างความหมายเกี่ยวกับชุมชนในกระบวนการผ้าป่าข้าว ภายใต้บริบทของงานพัฒนา
แนววัฒนธรรมชุมชน ในจังหวัดพะเยา, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2542, ม.ป.ท.
