Page 303 - kpi20858
P. 303
260
ทั้งการน าเสนอภาพพุทธประวัติ และนิทานอิสป จึงถือเป็นการเล่าเรื่องด้วยภาพ เพื่อกระตุ้นให้เกิด
การใช้ปัญญาเช่นเดียวกัน
นิทานอีสปเรื่องสุนัขจิ้งจอกกับกา น าเสนอประเด็นเรื่องการไม่หลงเชื่อในค าสรรเสริญเยินยอ
จากผู้ไม่ประสงค์ดี ในขณะที่นิทานเรื่องกระต่ายกับเต่านั้น น าเสนอประเด็นเรื่องความประมาท
โดยเชื่อมั่นในความสามารถของตนเองมากจนเกินไป ส่วนเรื่องกวางกับห้วงน ้า น าเสนอประเด็น
เรื่องความไม่พึงพอใจในสิ่งที่มีประโยชน์อันแสนธรรมดา แต่กลับยกย่องความพิเศษจากสิ่งไร้
ประโยชน์ นอกจากนี้เรื่อง สุนัขสองตัว น าเสนอประเด็นเรื่อง การแบ่งหน้าที่และความรับผิดชอบที่
แตกต่างกัน ตามแต่ศักยภาพของบุคคลที่พึงมี ซึ่งเกี่ยวพันถึงดุลยพินิจของผู้เป็นนายด้วย อีกทั้ง
เรื่อง สุนัขกับไก่ แลสุนัขจิ้งจอก น าเสนอในประเด็นเรื่อง การคิดล่อลวงผู้อื่นนั้นไม่ส่งผลดี เพราะ
ย่อมมีผู้ล่วงรู้ถึงความล่อลวงนั้น และเรื่องนกอินทรีกับสุนัขจิ้งจอก น าเสนอในประเด็นเรื่อง การท า
ดีได้ดี ท าชั่วได้ชั่ว ในเรื่องของผลกรรมได้กระท า
ด้วยเหตุนี้สามารถสรุปได้ว่าแนวคิดในการสร้างจิตรกรรมที่ประอุโบสถหลังนี้มีความพิเศษ
เป็นอย่างมาก เพราะได้ควบรวมเอาคติพราหมณ์-ฮินดู ซึ่งมีความใกล้ชิดกับพระพุทธศาสนา และ
ยังได้น าเสนอเรื่องราวในวรรณกรรมจากนิทานอีสป เพื่อเสริมสร้างคติสอนใจให้แก่พุทธศาสนิกชน
ในแถบนี้ ถือเป็นพระอุโบสถที่มีแนวคิดสมัยใหม่ สอดคล้องไปกับสภาพการณ์ทางสังคมขณะนั้นที่
เปิดรับเอาวัฒนธรรมตะวันตกอย่างมาก
5.1.1.1.2.2 รูปแบบ
ภาพจิตรกรรมฝาผนังแห่งนี้ มีการแสดงออกด้วยรูปแบบที่ได้รับอิทธิพลตะวันตกมาผสม
ผสาน กล่าวคือ เมื่อพิจารณาที่เรือนร่างของรูปทรงมนุษย์ พบว่า มีความพยายามแสดงกล้ามเนื้อ
และสัดส่วนตามหลักกายวิภาค แม้ว่าทักษะในการวาดกายวิภาคมนุษย์จะยังไม่สมจริงและยังไม่
ถูกต้องนัก ด้วยท่านมิเคยได้ฝึกเรียนกายวิภาคจากสถาบันใด เพียงแต่อาศัยการสังเกตุและจดจ า
เท่านั้น แต่เมื่อพิจารณาถึงการก าหนดสร้างอารมณ์ความรู้สึกของแต่ละบุคคลในภาพเขียนพบว่า
พระยาอนุศาสน์ จิตรกร มีความสามารถในการก าหนดท่าทาง และลักษณะมนุษย์ให้สอดคล้องไป
กับเนื้อหาที่ต้องการแสดงออกได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้พบว่ามีการน าแสนอระยะของภาพโดย
อาศัยหลักทัศนียวิทยาทั้งเชิงเส้น และแบบบรรยากาศ ตลอดจนมีความค านึงในการลงสีเพื่อก าหนด
แสงและเงาด้วย อย่างไรก็ตามสามารถวิเคราะห์รูปแบบของจิตรกรรมในประเด็นต่างๆ ได้ดังนี้