Page 178 - kpi20858
P. 178
135
ฝูงทั้งหลาย และตะขิดตะขวงในภาวะลูกจ้าง ด้วยตนเองที่มีชื่อเสียงรุ่งโรจน์เคยมีรายได้
มากมายมาแล้ว กลับต้องถูกลดถานะลงมาเป็นลูกจ้างรัถบาลเหมือนกัมกรทั้งหลายเพราะ
หยากไกล้ชิดกับวงราชการก็จ าต้องยอมทนเอาก่อน แต่ขอร้องทางกะซวงให้ได้มีสิทธิแต่งตัว
หย่างข้าราชการได้ ซึ่งกะซวงก็ได้กรุณาให้แต่งเทียบข้าราชการชั้นตรีพอแก้อายแก่คนทั่วไป
... แต่ในครั้งสุดท้ายนี้ก าลังไจอันยิ่งไหย่ที่เคยส่งเสิมกระผมได้แตกสลายลงแล้ว เนื่องจากทาง
ราชการได้เปลี่ยนการแต่งกายใหม่... กระผมกว้างขวางในหมู่ชนไม่ซาบว่าจะวางหน้าหย่างไร
ความพยายามของกระผมได้มาสุดทางลงตรงนี้ ได้บากหน้าเข้าหาราชการนั้นก็เพื่อความที่มี
เกียรติ กระผมขอร้องทางกรมกองที่ท าหยู่ไนเรื่องการแต่งตัว ทางกรมแจ้งว่าการจะช่วยได้ทาง
เดียวก็คือขึ้นเงินเดือนไห้บ้าง แต่จะเลื่อนเกียรตินั้นไม่ได้เพราะกด ก.พ. ไม่เปิดทางไห้กระผมเป็น
ข้าราชการเกี่ยวด้วยการต้องมีประกาสนียบัตร หรือปริญญาที่ทางราชการรับรอง กระผมเสียไจจน
ซึมเซา เพราะมองเห็นทางตันเสียแล้ว...
239
เหม เวชกร ขอเข้ารับราชการ โดยอยากได้รับเกียรติเป็นข้าราชการ แต่ทว่า เหม เวชกร มิได้
ส าเร็จการศึกษาจากสถาบันใด เป็นเหตุให้ไม่มีวุฒิทางการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการจึงท าการ
ว่าจ้างเหมเป็นลูกจ้าง รับเงินเดือน 80 บาท ซึ่งในขณะนั้นเหมมิได้ประสบปัญหาทางด้านการเงิน
เพราะมีความรุ่งโรจน์ในชื่อเสียงและประสบความส าเร็จด้านเงินทองเป็นอย่างมาก จึงมิได้เป็น
ปัญหาของการตัดสินใจเข้ารับราชการเท่าใดนัก หากแต่ความต้องการของเหม คือ การได้รับเกียรติ
ขอเพียงได้แต่งกายแบบข้าราชการไทย แต่เพียงเท่านั้น ผลสุดท้าย รัฐบาลสมัย จอมพล ป. พิบูลย์
สงครามนั้นรับไปพิจารณาส่งเสริม เหม เวชกร ตามความประสงค์
ด้านความมานะบากบั่นนั้นปรากฏในข้อเขียนของเหม ที่กล่าวว่า มีความต้องการพัฒนา
ฝีมือให้ทัดเทียมกับศิลปินชาวตะวันตก ดังที่เหมเขียนบันทึกความว่า
ไนยุคนี้กระผมมีรายได้ดีมาก สาสมกับที่พยายามส้างตัวเองมาด้วยล าแข้ง ล้ม
ลุกคุกคลานมากว่าจะเป็นตัว บันดาช่างเขียนที่ดีๆ มีชื่อเก่าก่อน ก็ยอมยกให้กระผมเปน
ช่างชั้นดีของประเทสไทย ไนการยกอและสรรเสริญของคนทั่วไปนั้น กระผมมิได้เห่อเหิม
ประมาณตนเสมอว่า การช่างนั้นเรียนไม่จบ ถ้ามีชีวิตหยู่ก็ต้องเรียนเรื่อยไป จนกว่าจะสู้กับ
ช่างเขียนดีๆ ของโลกตะวันตกได้เมื่อไหร่ เมื่อนั้นเปนพอไจ ส าหรับช่างเขียนชาวไทยด้วยกัน
แล้วกระผมไม่เคยคิดจะแข่งขันเลย นึกมานะแต่จะสู้กับชาวต่างประเทสไห้ได้ เพราะเขามี
239 “นายเหม เวชกรขอเป็นข้าราชการ พ.ศ. 2486,” เอกสารจดหมายเหตุลายลักษณ์, กระทรวงสึกสาธิการ, สร.
0201.40/1961, หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.