Page 96 - kpi20764

ปัญห�ก�รปรับปรุงกฎหม�ยที่มีผลใช้บังคับอยู่ต�มแนวท�งปฏิรูปประเทศไทยต�มรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ด้�นกฎหม�ยและกระบวนก�รยุติธรรม: ก�รเสริมประสิทธิภ�พ
ด้�นก�รคุ้มครองของผู้ให้ข้อมูล (Whistleblower) ที่เกี่ยวข้องกับก�รทุจริต ก�รกระทำ�ที่ไม่ชอบด้วยกฎหม�ย และก�รใช้อำ�น�จไม่ถูกต้องซึ่งกระทบต่อประโยชน์ส�ธ�รณะ 95

บทบาทสำาคัญเป็นอย่างยิ่งในสังคมที่ต้องการการตรวจสอบ วัตถุประสงค์
ของการคุ้มครองผู้ให้ข้อมูลย่อมเป็นการส่งเสริมให้คนกล้าหาญที่จะพูด

โดยไม่เกรงกลัวอันตรายที่อาจเกิดจากการเปิดเผยการกระทำาที่ไม่ชอบนั้น
เพราะเมื่อระบบการตรวจสอบภาครัฐไม่มีประสิทธิภาพ เกิดปัญหา
การทุจริตในหน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานนั้นย่อมต้องอาศัยกลไกภายใน

หน่วยงานโดยการตั้งคณะกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริงขึ้น ซึ่งส่วนมาก
การแสวงหาข้อเท็จจริงมักไม่ประสบผลสำาเร็จ ผู้ให้ข้อมูลย่อมมีความรู้สึก

ไม่ปลอดภัยและไม่มีหลักประกันเมื่อมาให้ข้อมูลหรือเบาะแสการทุจริต 46
การให้ความคุ้มครองผู้ให้ข้อมูลย่อมเป็นวิธีการประกันเสรีภาพให้กับ
ผู้ให้ข้อมูลในการเป็นผู้ช่วยเฝ้าระวังรักษาผลประโยชน์ส่วนรวมอีกด้วย

อย่างไรก็ดี มีข้อพิจารณาว่าแนวคิดในการเป็นผู้ให้ข้อมูลแก่รัฐ
นั้นมีหลักการที่แตกต่างจากการเป็นพยานในคดีอาญาตลอดจนการเป็น

พยานของรัฐตามกฎหมายอื่นๆ กล่าวคือ การเป็นพยานคดีอาญานั้น
จะถูกเรียกมาให้ข้อมูลโดยอำานาจรัฐ และต้องตกอยู่ภายใต้กระบวน

พิจารณาของศาล ดังนั้น การให้ข้อมูลจึงอาจมิได้เกิดขึ้นบนพื้นฐานของ
ความสมัครใจในการนำาเสนอข้อมูล แต่การเป็นผู้ให้ข้อมูล (Whistleblower)
เป็นการเปิดเผยข้อมูลด้วยความสมัครใจ และในการให้ข้อมูลหรือ

เบาะแสนั้นไม่จำากัดอยู่แต่เฉพาะในชั้นของศาล แต่อาจจะอยู่ใน
กระบวนการตรวจสอบโดยหน่วยงานของรัฐที่มีอำานาจหน้าที่ องค์กรอิสระ

หรือองค์กรเอกชน เป็นต้น ซึ่งการเป็นพยานในคดีอาญามีกระบวนการ
ให้ความคุ้มครองอย่างชัดเจนแล้วในพระราชบัญญัติคุ้มครองพยาน

46
สำานักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม กระทรวงยุติธรรม[อัดสำาเนา], "การจัดตังองค์กร
ฝ่ายบริหารเพื่อการป้องกันและการแกไขป้ญหาการทุจริตภาครัฐ”. เอกสารประกอบ
การพิจารณา เสนอคณะรัฐมนตรี, เชิงอรรถที่ 16, น. 74-75.

inside_WhistleBlower_c1(cs5).indd 95 13/2/2562 16:41:41