Page 50 - kpi20366

4) การมีปฏิสัมพันธ์อย่างปลอดภัยต่อเนื้อหา (Response) เป็นความตั้งใจของบุคคลที่จะไม่หลง

รับรู้ หรือเชื่อ หรือคิด หรือแสดงพฤติกรรมไปตามที่สื่อดิจิทัลก าหนด

3.2.6 วรัชญ์ ครุจิต (2555) ความรู้เท่าทันสื่อ : ทักษะส าคัญส าหรับสังคมประชาธิปไตย
57

ในการสร้างเสริมทักษะความรู้เท่าทันสื่อนั้น จ าเป็นต้องสร้างให้เกิดทักษะ 4 ด้านคือ การเข้าถึง

การวิเคราะห์ การประเมิน และการผลิต ดังต่อไปนี้

1) การเข้าถึง คือการรู้วิธีการเข้าถึงแหล่งข้อมูลที่ถูกต้อง และการสามารถแยกแยะและเลือกรับ

ข้อมูลจากแหล่งต่างๆ ตามวัตถุประสงค์ในการใช้งาน รวมทั้งการมีทักษะในการอ่านเพื่อความเข้าใจ การ

สามารถจับใจความ เข้าใจค าศัพท์และสัญลักษณ์ต่างๆ ที่ใช้ในสื่อมวลชน ในโลกยุคข้อมูลข่าวสารนั้น

การหาข้อมูลในเรื่องหนึ่งๆ ไม่ใช่เรื่องยาก แต่ความสามารถในการเลือกใช้ข้อมูลที่ตรงกับวัตถุประสงค์ที่

ต้องการนั้นเป็นทักษะที่ต้องมีการฝึกฝน เช่น หากนักเรียนคนหนึ่งได้รับค าสั่งให้ค้นคว้าเรื่องของ “การ

เมืองไทย” แล้ว ค้นหาในเว็บ google.com ด้วยค านี้ จะได้ผลลัพธ์มากกว่า 4 ล้านเว็บไซต์ จะท าอย่างไร

ให้นักเรียนคนนั้นสามารถได้ข้อมูลที่ต้องการและเป็นข้อมูลที่ถูกต้อง เหมาะสมกับวัย และไม่มีเนื้อหาที่
ไม่เหมาะสมที่น าไปสู่ความแตกแยกหรือความรุนแรง

2) การวิเคราะห์ คือการสามารถวิเคราะห์การออกแบบและโครงสร้างของสื่อแต่ละประเภท

รวมทั้งการสามารถเปรียบเทียบและแยกแยะความคิดเห็นจากข้อเท็จจริง เหตุและผล ล าดับและการเน้น

ในการน าเสนอเนื้อหา นั่นก็คือความสามารถในการ “ถอดองค์ประกอบ” โครงสร้างของเนื้อหาที่ถูก

“ประกอบสร้าง” ขึ้นออกเป็นส่วนๆ ไม่ว่าจะเป็นภาพ เสียง ดนตรี การแสดง เทคนิคพิเศษและอื่นๆ ให้

เหลือแต่สาระส าคัญของเนื้อหา เช่น โฆษณาชิ้นหนึ่งอาจไม่ได้จูงใจด้วยคุณภาพของสินค้าหรือบริการ

แต่เป็นการแสดงเนื้อเรื่อง ดนตรีประกอบ หรือการชิงโชค ซึ่งเมื่อถอดองค์ประกอบที่มาปรุงแต่งเนื้อหา

สาระของสื่อออกไปหมดแล้ว สินค้าหรือบริการนั้นอาจไม่น่าสนใจเทียบเท่าสินค้าอีกชิ้นหนึ่งที่ไม่ได้

โฆษณา หรือผู้บริโภคอาจเห็นว่ายังไม่จ าเป็นต้องซื้อ ท าให้สามารถตัดสินใจได้บนพื้นฐานของเหตุผล

ไม่ใช่อารมณ์

3) การประเมิน คือการสามารถประเมินคุณภาพ ความถูกต้อง ความน่าเชื่อถือ ประโยชน์และ
คุณค่า รวมทั้งความเกี่ยวข้องกับตนเองของเนื้อหาจากสื่อหลากหลายประเภท กล่าวคือผู้มีทักษะในข้อนี้

จะสามารถประเมินได้ว่าเนื้อหาของสื่อที่บริโภคนั้นถูกต้องและน่าเชื่อถืออย่างไร ซึ่งอาจเริ่มด้วยการ

ประเมินผู้ผลิตเนื้อหานั้นและผู้สนับสนุน (ผู้ออกทุนให้ผลิตสื่อหรือเนื้อหานั้น) รวมถึงจุดประสงค์ในการ

ผลิตหรือเผยแพร่ข้อมูลนั้นว่ามีอิทธิพลต่อการผลิตข้อมูลและเนื้อหาหรือไม่ อย่างไร และข้อมูลและ

57 วรัชญ์ ครุจิต. (2555). ความรู้เท่าทันสื่อ: ทักษะส าคัญส าหรับสังคมประชาธิปไตย. (ออนไลน์). สืบค้นจาก: http://newinfo.spu.ac.th.
49