Page 53 - kpi20366
P. 53
2. วิเคราะห์และประเมิน (Analyze and Evaluate)
การใช้ความคิดเชิงวิพากษ์เพื่อประเมินความถูกต้อง ความน่าเชื่อถือ และคุณภาพของข้อมูล
เข้าใจมุมมองและวัตถุประสงค์ของผู้ผลิตเนื้อหา เป็นกระบวนการส าคัญในการแยกแยะข้อมูลที่เป็น
ข้อเท็จจริงออกจากความเห็น และช่วยให้ผู้รับเข้าใจวิธีการส่งสาร สามารถระบุความรู้สึกของผู้รับสาร
หลังเปิดรับเนื้อหาได้ สามารถระบุวัตถุประสงค์ของข้อมูล สามารถตั้งค าถาม วิเคราะห์ความแตกต่าง
ของเนื้อหา เปรียบเทียบรูปแบบ ประเภทของเนื้อหา ความเหมือนความต่าง ข้อเท็จจริงความคิดเห็น
วิเคราะห์คุณค่าของสารและผลกระทบที่จะเกิดขึ้น
3. ผลิต (Create)
การใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการถ่ายทอดความคิดและตัวตนของบุคคล เช่น สามารถเลือก
วิธีการน าเสนอที่เหมาะสมกับวัตถุประสงค์และเนื้อหาที่ต้องการน าเสนอ เพื่อให้สามารถผลิตสื่อได้ตรง
ตามวัตถุประสงค์อย่างมีประสิทธิภาพ การมีทักษะในการใช้ภาษา และการสามารถใช้เทคโนโลยีเพื่อ
ผลิต แก้ไข และเผยแพร่ข้อมูล และสามารถน าเสนอข้อมูลที่มีประโยชน์ต่อสังคม
4. มีส่วนร่วม (Participate)
การสร้างการมีส่วนร่วมการใช้เทคโนโลยีในการสื่อสารอย่างสร้างสรรค์ เช่น การโต้แย้งด้วยเหตุ
และผล การใช้ภาษาแบบสันติวิธีไม่น าไปสู่การยั่วยุ ปลุกปั่น สร้างความแตกแยกและความเกลียดชังการ
มีส่วนร่วมในการน าเสนอเนื้อหาที่มีประโยชน์ เช่น เนื้อหาน าไปสู่การส่งเสริมความเท่าเทียมในสังคม
การพัฒนาคุณภาพชีวิต การพัฒนานวัตกรรมใหม่ๆ รวมถึงการมีส่วนร่วมในการสร้างจิตสาธารณะผ่าน
การสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นบนอินเทอร์เน็ตอย่างมีความรับผิดชอบและมีคุณธรรม
กรอบแนวคิดทั้ง 4 ด้านผู้วิจัยสังเคราะห์จากแนวคิด ทฤษฎีการวัดการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์
ของนักวิชาการ/หน่วยงานสื่อทั้งในและต่างประเทศจ านวน 6 กรอบแนวคิดที่ได้น าเสนอไป ผู้วิจัยเห็นว่า
แต่ละกรอบแนวคิดมีจุดร่วมและองค์ประกอบของทักษะการรู้เท่าทันสื่อที่เหมือนกันอย่างน้อย 5 ด้าน
ได้แก่ การเข้าถึง (Access), การวิเคราะห์ (Analyze), การประเมิน (Evaluate), การผลิต (Create) และ
การมีส่วนร่วม (Participate) ส าหรับงานวิจัยชิ้นนี้ผู้วิจัยได้น าทักษะด้านการวิเคราะห์และการประเมินมา
ผนวกกันจึงท าให้ได้กรอบแนวคิดการรู้เท่าทันสื่อเพื่อการเป็นพลเมืองในสังคมประชาธิปไตยทั้งหมด 4
ด้าน คือ การเข้าถึง, การวิเคราะห์และประเมิน, การผลิต และการมีส่วนร่วม โดยเหตุผลที่ผู้วิจัย
สังเคราะห์กรอบแนวคิดการรู้เท่าทันสื่อออกมา 4 ด้าน มีดังนี้
52
