Page 45 - kpi19164

ใดในชนบทส ำหรับช่วยเหลือชำวนำ ชำวนำจึงต้องพึ่งเงินกู้จำกคหบดีหรือพ่อค้ำปล่อยเงินกู้ ซึ่งเรียก
ดอกเบี้ยในอัตรำที่สูงมำก และบำงรำยก็ใช้วิธีกำรตกข้ำวและตกพืชผลอื่นๆ ด้วย ภำวะเช่นนี้ท ำให้

ชำวนำเสียเปรียบอย่ำงมำก จึงเป็นกำรยำกที่จะปลดหนี้สินของตนโดยล ำพัง เพรำะต้องเสียดอกเบี้ย

7
ในอัตรำที่สูง และประกอบกับในสมัยนั้นกำรท ำนำขึ้นกับฝนฟ้ำอำกำศ ท ำให้กำรลงทุนเพื่อกำรท ำ
นำค่อนข้ำงเสี่ยง อย่ำงเช่น ช่วงปี พ.ศ. 2453 ฝนตกก่อนฤดูกำลปริมำณน้ ำมีมำกท ำให้มีน้ ำป่ำไหล

เข้ำท่วมที่นำ ต้นข้ำวกล้ำที่ปักด ำและหว่ำนไว้ได้รับควำมเสียหำย ท ำให้เกิดกำรขำดแคลนอำหำร

8
ต่อเนื่องมำในปี พ.ศ. 2454 เกิดฝนแล้งชำวนำท ำนำไม่ได้ผล ผลผลิตลดลงเนื่องจำกขำดแคลนน้ ำ
โดยเฉลี่ยควำมเสียหำยจำกภำวะธรรมชำติเกิดขึ้นเฉลี่ยทุกๆ 3 ปี ซึ่งทุกครั้งที่เกิดควำมเสียหำย

ผลผลิตลดลง ท ำให้ชำวนำไม่มีเงินเสียภำษี ท ำให้รัฐต้องผ่อนผันหรือยกเว้นให้ หรือต้องเกณฑ์มำ

9
ท ำงำนหลวงเพื่อใช้หนี้ภำษี เพื่อบรรเทำควำมเดือนร้อนของชำวนำ ส่งผลให้รำยได้ของรัฐลดลง และ
ช่วงที่ พ.ศ. 2460-2462 ได้เกิดควำมผิดปกติทำงธรรมชำติอีก ส่งผลกระทบก่อให้เกิดควำมเสียหำย

ในกำรปลูกข้ำวอย่ำงหนัก ควำมไม่ปกติของฤดูกำลอยู่บ่อยครั้ง ท ำให้ผลผลิตที่ชำวนำลงทุนได้รับ

ควำมเสียหำย จึงท ำให้หนี้สินที่กู้ยืมมำ ก็ไม่สำมำรถใช้คืนได้ ฐำนะของชำวนำก็ยิ่งย่ ำแย่ลงจนต้องไป
กู้เงินเพิ่ม สภำพเศรษฐกิจของชำวนำที่ไม่สำมำรถปรับตัวกับระบบเศรษฐกิจแบบเงินตรำได้ ท ำให้

ชำวนำต้องเป็นหนี้ และประสบกับควำมยำกล ำบำกในกำรด ำรงชีวิต ประกอบกับในช่วงนั้นเกิดภำวะ

แห้งแล้งในต่ำงประเทศด้วย ท ำให้ควำมต้องกำรผลผลิตข้ำวในต่ำงประเทศเพิ่มสูงขึ้น จึงมีกำรส่งข้ำว
ไทยไปขำยยังต่ำงประเทศจ ำนวนมำก เมื่อผลผลิตได้น้อยและส่งออกไปขำยยังต่ำงประเทศจ ำนวน

มำก ส่งผลให้เกิดภำวกำรณ์ขำดแคลนข้ำวบริโภคภำยในประเทศและท ำให้ข้ำวมีรำคำแพงขึ้น จน
10
รัฐบำลต้องประกำศห้ำมส่งข้ำวออกนอกประเทศ ซึ่งตรงนี้ยิ่งส่งผลให้เงินคงคลังของรัฐบำลลด
น้อยลง เพรำะข้ำวเป็นสินค้ำออกที่สร้ำงรำยได้ส ำคัญ ปัญหำเศรษฐกิจนี้ยืดเยื้อมำต่อเนื่องมำจนถึง

สมัยรัชกำลที่ 7 และยิ่งทวีควำมรุนแรงยิ่งขึ้น ประกอบกับเกิดสภำพเศรษฐกิจตกต่ ำทั่วโลกในช่วง

พ.ศ.2473-2475 ท ำให้รำคำข้ำวตกลง รำยได้ของรัฐบำลลดลง ก่อให้เกิดปัญหำกำรคลังอย่ำงหนัก
แม้รัฐบำลในขณะนั้นได้พยำยำมใช้มำตรกำรต่ำงๆ เพื่อแก้ไขปัญหำเศรษฐกิจและกำรขำดเงิน

7 กรมส่งเสริมสหกรณ์, (2519), หลักการของสหกรณ์และการส่งเสริมสหกรณ์ในประเทศไทย (กรุงเทพฯ: กองวิชำกำร กรมส่งเสริม
สหกรณ์), น.15-16.
8 ส ำนักหอจดหมำยเหตุแห่งชำติ, เอกสำร ร.6 กษ. 1/3 หนังสือเจ้ำพระยำวงษำนุประพัทธ์ เสนำบดีกระทรวงเกษตรำธิกำร กรำบ
บังคมทูลพระบำทสมเด็จพระมงกุฎเกล้ำเจ้ำอยู่หัว, 5 พฤษภำคม พ.ศ. 2453.
9 ส ำนักหอจดหมำยเหตุแห่งชำติ, เอกสำร ร.6 ค.8/2 รำยงำนกำรใช้จ่ำยเงินแผ่นดิน นำยวิลเลียมสัน พ.ศ.2462.
10 ส ำหนักหอจดหมำยเหตุแห่งชำติ, จดหมำยเหตุสภำเผยแพร่พำณิชย์ กำรก ำกับตรวจตรำข้ำวปี พ.ศ. 2462-2463 มิถุนำยน พ.ศ.
2463, หน้ำ 15.

36