Page 42 - kpi19164

1
เรื่องเงินทุน โอเวนจึงได้เดินทำงไปประเทศสหรัฐอเมริกำและทดลองจัดตั้งชมรมสหกรณ์ขึ้นเป็นครั้ง
แรกที่ นิวฮำโมนี รัฐอินเดียนำ (New Harmony, Indiana) สหรัฐอเมริกำ ในปี พ.ศ. 2367 ให้ชื่อว่ำ

นิวฮำโมนี (New Harmony) แต่ได้ล้มเลิกไปในระยะเวลำต่อมำ เนื่องจำกไม่ได้คัดเลือกสมำชิกและ

ไม่มีกิจกรรมเพียงพอให้คุ้มค่ำใช้จ่ำย นอกจำกนี้ยังมีปัญหำเกี่ยวกับกำรปกครองและศำสนำ อย่ำงไร
ก็ตำมแนวควำมคิดของโอเวนก็มีอิทธิพลต่อนักปฏิรูปทำงเศรษฐกิจ เขำได้ให้แนวควำมคิดเกี่ยวกับ

ควำมร่วมมือร่วมใจระหว่ำงมนุษย์ในอันที่จะช่วยตนเองและช่วยเหลือซึ่งกันและกันเพื่อยกมำตรฐำน

ควำมเป็นอยู่ให้สูงขึ้น
อีกท่ำนหนึ่งคือนำยแพทย์วิลเลี่ยม คิง (William King) อำศัยอยู่ในเมืองไบรตัน ประเทศ

อังกฤษเป็นผู้นิยมให้ควำมคิดทำงสหกรณ์ของโอเวน แต่เห็นว่ำโครงกำรของโอเวนต้องใช้เงินทุน

จ ำนวนมำกซึ่งจะท ำให้เป็นจริงได้ยำก นำยแพทย์คิงจึงเริ่มต้นจำกกำรชี้แจงให้คนงำนรวมทุนกันคน
ละเล็กละน้อย ตั้ง “สมำคมกำรค้ำ” (Trading Association) ในรูปสหกรณ์ขึ้น เมื่อปี พ.ศ. 2370

เป็นรูปร้ำนสหกรณ์จ ำหน่ำยสินค้ำ แต่มีข้อแตกต่ำงไปจำกร้ำนสหกรณ์ในปัจจุบันคือก ำไรที่เกิดจำก

กำรด ำเนินธุรกิจของร้ำนสหกรณ์นี้จะไม่น ำมำแบ่งปันกัน แต่จะเก็บสมทบไว้เป็นทุนเพื่อใช้งำนของ
ร้ำนสหกรณ์ต่อไป จนสำมำรถจัดตั้งชมรมสหกรณ์ตำมแบบโอเวนได้ ซึ่งจำกกำรกระท ำดังกล่ำวท ำให้

ร้ำนค้ำแบบสหกรณ์ในรูปแบบนี้ไม่ประสบผลส ำเร็จเนื่องจำกกำรเก็บก ำไรทั้งหมดไว้ไม่จ่ำยคืนแก่

สมำชิกท ำให้สมำชิกไม่ศรัทธำสหกรณ์ อย่ำงไรก็ตำมกิจกำรของนำยแพทย์คิง ก็คล้ำยกับร้ำนสหกรณ์
ในปัจจุบัน ฉะนั้นในวงกำรร้ำนสหกรณ์สมัยนี้จึงให้เกียรติแก่ท่ำนมำก ต่อมำปี พ.ศ. 2427 กรรมกร

ทอผ้ำเมืองรอชเดล (The Rochdel) ประเทศอังกฤษ ได้จัดตั้งสหกรณ์ร้ำนค้ำเป็นผลส ำเร็จ ท ำให้

ควำมคิดเรื่องสหกรณ์ได้รับควำมสนใจอย่ำงแพร่หลำย
ส่วนสหกรณ์ประเภทอื่นๆ เช่น สหกรณ์ที่ช่วยเหลือสมำชิกให้กู้ยืมเงินไปท ำทุน หรือ

สหกรณ์เครดิต หรือสหกรณ์สินเชื่อก็เช่นเดียวกันสหกรณ์เหล่ำนี้เกิดจำกควำมขัดสนและควำม

เดือดร้อนของเกษตรกรและกรรมกร เนื่องจำกหำเงินกู้ยืมมำประกอบกำรท ำมำหำกินได้ยำก และ
แม้ว่ำจะกู้มำได้ก็ต้องเสียดอกเบี้ยแพงจนมำสำมำรถหำรำยได้มำให้เพียงพอกับกำรช ำระดอกเบี้ยและ

เงินต้นได้ เป็นเหตุให้มีหนี้สินมำกเมื่อปี พ.ศ. 2393 นำยเฮิร์มัน ชูลช์ชำวเยอรมันผู้พิพำกษำแห่ง

เมืองเดลิตช์ ได้คิดจัดตั้งสหกรณ์ประเภทหำทุนขึ้นในหมู่ชำวเมืองผู้เป็นช่ำงฝีมือและพ่อค้ำขนำดเล็ก
โดยรวบรวมขึ้นเป็นองค์กำรเพื่อจัดหำทุนให้สมำชิกกู้ยืม และในปี พ.ศ. 2405 นำยฟริดริค วิลเฮล์ม

ไรฟไฟเซน ชำวเยอรมัน นำยกเทศมนตรีเมืองเฮดเอสดอร์ฟ ในแคว้นไรน์ ได้เห็นเกษตรกรอัตคัดขัด

1 ปรำณี กล่ ำส้ม, (2529) “กำรแก้ปัญหำเศรษฐกิจที่เกี่ยวกับชำวนำโดยวิธีกำรสหกรณ์ในรัชสมัยพระบำทสมเด็จพระมงกุฎเกล้ำ
เจ้ำอยู่หัวและพระบำทสมเด็จพระปกเกล้ำเจ้ำอยู่หัว”, วิทยำนิพนธ์หลักสูตรปริญญำอักษรศำสตรมหำบัณฑิต ภำควิชำประวัติศำสตร์
จุฬำลงกรณ์มหำวิทยำลัย, น.62-63.

33