Page 356 - kpi17968
P. 356
345
การใช้อำนาจรัฐ แต่การอ้างเรื่อง natural justices ที่มีความคลุมเครือในระดับ
หนึ่ง ก็เปรียบเสมือนการย้อนศรขึ้นไป ประเด็นนี้อาจจะต้องมีการถกเถียงกันว่า
สรุปแล้วคืออะไรกันแน่ ซึ่งประเทศไทยหลักนิติธรรมยังเยาว์วัยอยู่อาจจะต้องนำ
มาพูดคุยกัน
ถึงตรงนี้ ผู้เขียนพยายามอธิบายเป็นวงจรที่เป็นวัฏจักรขึ้นว่าเริ่มต้นจาก
rule of man ที่ไม่ชัดเจนและเกิดการเรียกร้องเรื่อง natural justices เพื่อความ
ชัดเจน แล้วจึงมาเป็น rule of law แต่หากมีการสร้างความกำกวม ครุมเครือ
มากไปอาจจะย้อนกลับไปในวังวนเดิม
หลักนิติธรรมกับองค์กรสูงสุดในทางการเมือง คำว่า องค์กรสูงสุดเป็นคำที่
เป็นทางการมาก อาจเป็นองค์กรที่ใช้อำนาจรัฐ ใช้อำนาจอธิปไตย ไม่ว่าจะเป็น
รัฐสภา คณะรัฐมนตรี หรือศาล ก็จะยึดหลัก 3 หลัก คือ 1. แก่นของ rule of
law การควบคุมกำกับการใช้อำนาจของรัฐ 2. กฎหมายเป็นสิ่งสูงสุด เมื่อ
ต้องการเข้าไปกำกับการใช้อำนาจรัฐ ต้องมีกฎเกณฑ์เข้าไปคุม กฎเกณฑ์ตรงนี้
เรียกว่า กฎหมาย และ 3. The end cannot justify the means นั่นคือ
เป้าประสงค์ต่อให้ดีอย่างไร สุดท้ายกระบวนการหรือวิธีการนำไปสู่เป้าประสงค์
ต้องสอดคล้องกับกฎหมาย
องค์กรการใช้อำนาจรัฐ ไม่ว่าจะเป็นสถาบันการเมือง ฝ่ายนิติบัญญัติ
บริหาร ตุลาการ ต้องอยู่ภายใต้หลักเกณฑ์ต่างๆ ข้างต้น ฝ่ายนิติบัญญัติก็ต้อง
ตราบทกฎหมายให้สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญ หากตัวบทกฎหมายเข้าไปกระทบ
สิทธิเสรีภาพของประชาชน ก็ต้องเข้าไปกระทำการภายใต้หลักการที่รัฐธรรมนูญ
กำหนดไว้ ฝ่ายบริหารจะบังคับใช้กฎหมายผ่านมาทางรัฐสภาต้องสอดคล้องกับ
รัฐธรรมนูญ ฝ่ายตุลาการ ก็ต้องอาศัยหลักนิติธรรมก็เข้าควบคุมการใช้อำนาจรัฐ
ภายใต้แนวคิดหลักนิติธรรม ใครถืออำนาจรัฐผู้นั้นเป็นผู้ที่อันตรายทุกคน ดังนั้น
ทุกองค์กรต้องอยู่ภายใต้การกำกับภายใต้หลักนิติธรรม
องค์กรอิสระ เป็นองค์กรที่ใช้อำนาจในฝ่ายบริหาร เราจะสามารถสร้าง
นิติธรรมให้เกิดขึ้นจริงอย่างไรให้เกิดความเป็นรูปธรรม รัฐธรรมนูญ คือ หัวใจ
หลักในการสร้างหลักนิติธรรมให้เกิดขึ้น ถ้าเรามองว่าหลักนิติธรรมคล้ายกับ
การประชุมกลุมยอยที่ 3