Page 354 - kpi17968

343

มีงานวิจัย โดยศาสตราจารย์ แลนด์ฮาร์ท ที่โตรอนโต แคนาดา เขียน

บทความ เอกสารต่างๆ เกี่ยวกับปัญหาการอ้างอิงเรื่องศีลธรรมในระบบกฎหมาย
โดยมองว่าศีลธรรมมีสภาวะของความเป็นส่วนตัว ศีลธรรมเป็นเรื่องความเชื่อ
ส่วนบุคคล แต่ละคนมีความเชื่อต่างกัน หากนำมาใช้อาจเข้าสู่สภาวะที่เรียกว่า

อัตตวิสัย ขึ้นกับว่าบุคคลนั้นเชื่ออย่างไร ก็ตีความอย่างนั้น จึงไม่สามารถ
คาดการณ์ได้ว่าผู้ใช้อำนาจจะตีความอย่างไร จึงนำไปสู่สภาวะ rule of man

แต่เมื่อกำลังจะอ้างอิงหลักนิติธรรมใช้ในการปกครองประเทศว่าด้วยความ
เป็นกลางเป็นเรื่องสาธารณะ ที่จะต้องเป็นกลางและทุกคนต้องรับรู้ได้อย่างชัดเจน

อย่างไรก็ตาม ประเด็นที่ต้องระวังคือ เรื่องเขตแดนระหว่างโลกทางศาสนา
กับโลกในทางกฎหมายหรือการเมือง กฎหมายในปัจจุบันมีที่มาจากศีลธรรมคำ

สอน ศีลธรรมเป็นที่มาของการร่างกฎหมายได้ หากจะนำหลักธรรมคำสอนมาใช้
ต้องแปลง จากหลักธรรม และศีลธรรมมาเป็นกฎหมายที่ชัดเจน แน่นอน ซึ่งจะ
ต้องมีกระบวนการในการแปลง ที่ผ่านมาบางครั้งเราอ้างว่า ต้องไม่ขัดต่อหลัก
ศีลธรรม ซึ่งอาจจะกำกวม เช่น กฎหมายอาญา ก็มีการกำหนดเรื่องคดีอุทลุม

ซึ่งเป็นการที่ห้ามบุตรฟ้องบิดามารดา คดีนี้คือหลักเกณฑ์ในทางศีลธรรม กฎหมาย
อาญาเราแปลงออกมาจากหลักธรรมคำสอนที่อาจมีความไม่ชัดเจน หากแปลง

ออกมาได้อย่างชัดเจนสามารถนำมาใช้ได้ภายใต้หลักนิติธรรม แต่ไม่สามารถใช้ตัว
ศีลธรรมมาอ้างโดยตรงอาจทำให้ขัดแย้งต่อหลักการของหลักนิติธรรม

ทั้งนี้ หลักนิติธรรมถือเป็นแนวทางการปกครองที่มาจากหลักยุติธรรมตาม
ธรรมชาติเป็นความเป็นธรรมที่ปราศจากอคติโดยไม่มีผลประโยชน์ส่วนตนเข้ามา
และถือเป็นหลักการสำคัญของกฎหมายที่อยู่เหนือบทบัญญัติที่เป็นลายลักษณ์
อักษร คำอธิบายนี้น่าสนใจมากในเชิงวิชาการ และมีคำหนึ่งในทางรัฐธรรมนูญที่

เราต้องวิเคราะห์ ซึ่งศาลถือเป็นแนวทางในการปกครองที่มาจากหลักความ
ยุติธรรมตามธรรมชาติ (natural justices) ซึ่งหลักการนี้ใช้กันในกลุ่มประเทศที่

ใช้ระบบกฎหมายจารีตประเพณี หรือ common law โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศ
อังกฤษ ระบบกฎหมายจารีตประเพณีได้มาอธิบายขยายความว่า ประชาชนเมื่อ
เกิดมาจะมีความยุติธรรมบางอย่างที่พึงได้รับ

การประชุมกลุมยอยที่ 3