Page 355 - kpi17968

344

อย่างไรก็ตาม ยังไม่เคยเห็นศาลประเทศใดอ้างอิง natural justices แล้วมา

อธิบายหลักนิติธรรมเหมือนศาลรัฐธรรมนูญไทย ในเชิงหลักการ ศาลรัฐธรรมนูญ
อธิบายสอดคล้องกับหลักการ แต่ในเชิงบริบทของการยกมาใช้ มีข้อสังเกต
บางประการ คือ หากเทียบเคียงกับประเทศอื่นที่นำมาใช้ อาจมีบางประเทศที่มี

การใช้ใกล้เคียงกับประเทศไทย เช่น อินเดีย ไนจีเรีย สิงคโปร์ ออสเตรเลีย แต่
ประเทศที่สากลอาจจะมีการให้การยอมรับในระดับหนึ่งในเรื่องการอธิบายเรื่อง
natural justices และหลักนิติธรรม โดยให้คำนิยาม natural justices ว่าความ

เสมอภาค ศาลอินเดียทราบว่าเป็นคำที่มีนามธรรมสูง คำวินิจฉัยของศาลอินเดีย
จึงมีการอธิบายว่าหากไม่ทราบว่าหลัก natural justices คืออะไร ให้ไปดู
รัฐธรรมนูญของประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งบอกไว้ชัดเจนว่า หลัก due of process

อยู่ใน statement เท่าไหร่ และมีการอธิบายที่ชัดเจนมากขึ้น

ในระบบกฎหมาย natural justices เกิดจากสภาวะของ rule of man

มาก่อน ซึ่งเป็นสภาวะที่ไม่มีกฎเกณฑ์ที่ชัดเจนในการเข้าควบคุมการใช้อำนาจรัฐ
จากนั้น พัฒนาการกฎหมายไม่มีความชัดเจนจึงส่งผลให้การใช้อำนาจใช้ระบบ
อัตวิสัย เป็นระบบที่ตัวผู้ปกครองหรือผู้ใช้อำนาจรัฐจะใช้อำนาจตามอำเภอใจ

เพื่อประโยชน์ตนเอง จากนั้นผู้ใช้อำนาจรัฐใช้อำนาจไปกระทบสิทธิเสรีภาพของ
ประชาชนจึงเกิดการเรียกร้องว่าประชาชนทุกคนมี natural justices อยู่แล้ว และ
ตัวบทกฎหมายเพียงเข้ามารับรองสิทธิเสรีภาพที่มีอยู่แล้วเท่านั้น จึงนำไปสู่การ

กำหนดกฎหมายที่ชัดเจน เป็นลายลักษณ์อักษร การเข้าไปควบคุมการใช้อำนาจ
รัฐ จึงส่งผลให้การปกครองแบบเดิมที่เป็นอัตตวิสัย เปลี่ยนมาเป็นภาวะที่เรียกว่า
ภาวะวิสัย หลังจากนั้นจึงเป็นลักษณะของการสถาปนาหลักนิติธรรม หรือ rule of

law ขึ้นมา

ปัจจุบันเรามีรัฐธรรมนูญที่เป็นลายลักษณ์อักษร หากเราไปอ้าง natural

justices จะเห็นว่ากระบวนการมันย้อนกลับขึ้นไป เนื่องจากบริบทของประเทศไทย
กับบริบทของประเทศที่ใช้ระบบกฎหมายจารีตประเพณีอย่างอังกฤษไม่เหมือนกัน
ซึ่งประเทศอังกฤษไม่มีกฎหมายเป็นลายลักษณ์อักษรมาก่อน การอ้าง natural

justices เพื่ออ้างกฎหมายที่มีความชัดเจน เป็นลายลักษณ์อักษรเข้ามาควบคุม
แต่ประเทศไทยมีรัฐธรรมนูญที่ชัดเจน บัญญัติเป็นลายลักษณ์อักษรเพื่อควบคุม

การประชุมกลุมยอยที่ 3