Page 320 - kpi17968

309

ทางการเมือง” และ “วัฒนธรรมทางการเมืองไทย” ที่ส่งผลต่อ “วิกฤตการเมืองไทย”

นั่นคือ ศาสตราจารย์ ดร.นิธิ เอียวศรีวงศ์

ความสำคัญของ วัฒนธรรม ในกรอบคิดแบบ นิธิ

นิธิ ได้ให้ความสำคัญต่อ ‘วัฒนธรรม’ ในฐานะที่เป็นตัวแปรสำคัญในการ
อธิบายและทำความเข้าใจปรากฏการณ์ทางการเมืองและสังคมมานานแล้วอย่าง

น้อยๆ ก็ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2532 ในบทความที่ชื่อว่า “วัฒนธรรมคือระบบความ
44
สัมพันธ์” และในปี พ.ศ. 2534 ใน “รัฐธรรมนูญฉบับวัฒนธรรมไทย” ในการ
อธิบายถึงความสำคัญของวัฒนธรรมที่มีต่อมนุษย์ โดย นิธิ เริ่มต้นอธิบายสาเหตุ

ที่มาของการที่มนุษย์มาอยู่รวมกันว่า

“คนเราเกิดมาคนเดียวและตายไปคนเดียว แต่ระหว่างที่มีชีวิตอยู่

ไม่สามารถอยู่ได้คนเดียว เพียงเพื่อเอาชีวิตให้รอดก็จำเป็นต้องสัมพันธ์
กับผู้อื่นและสิ่งอื่น เพื่อให้ได้มาซึ่งเครื่องอุปโภคบริโภคที่จำเป็นและ
เพื่อรักษาเครื่องอุปโภคบริโภคนั้นไว้เป็นสิทธิ์ของตน ยิ่งไปกว่าต้องการมี

ชีวิตรอด คนยังต้องการชีวิตที่ดีอีกด้วย ดีตามมาตรฐานที่เขากำหนดขึ้น
ตามยุคสมัยและตามสังคมของตนเอง เพราะฉะนั้นจึงไม่แต่เพียงต้องจัด
ความสัมพันธ์ระหว่างคนด้วยกันเพื่อให้สามารถมีเครื่องอุปโภคบริโภค

ประทังชีวิตเท่านั้น ยังต้องจัดให้ความสัมพันธ์นั้นเอื้ออำนวยต่อชีวิต
ที่ดีด้วย ความสัมพันธ์ดังกล่าวจึงยิ่งเพิ่มความซับซ้อนขึ้นไปอีก ความจริง
ง่ายๆ ข้อนี้นักปราชญ์แต่ก่อนกล่าวอธิบายไว้สั้นๆ ว่ามนุษย์เป็น

สัตว์สังคม” 45

44 นิธิ เอียวศรีวงศ์ “วัฒนธรรมคือระบบความสัมพันธ์” ศิลปวัฒนธรรม, ปีที่ 10 ฉบับที่ 9
(เดือนกรกฎาคม, 2532) และ “รัฐธรรมนูญฉบับวัฒนธรรมไทย” ศิลปวัฒนธรรม, ปีที่ 13
ฉบับที่ 1 (พฤศจิกายน, 2534) ถูกนำมาตีพิมพ์รวมกับบทความอื่นๆที่ นิธิ เขียนให้
ศิลปวัฒนธรรม ใน ชาติไทย, เมืองไทย, แบบเรียนและอนุสาวรีย์: ว่าด้วยวัฒนธรรม, รัฐ และ
รูปการจิตสำนึก (กรุงเทพฯ: มติชน: 2538, 2547) หน้า 3-7 และ 125-155.
45 “วัฒนธรรมคือระบบความสัมพันธ์” เพิ่งอ้าง, หน้า 3.

การประชุมกลุมยอยที่ 2