Page 212 - kpi17968

201

รับบริบทใหม่” ในการนี้ท่านได้กล่าวถึง หลักนิติธรรม ในองค์ประกอบที่ 3

ไว้อย่างน่าสนใจยิ่ง กล่าวคือ

“องค์ประกอบที่ 3 การทำให้สังคมไทยเป็นสังคมที่ปกครองโดย
หลักนิติธรรม ไม่ใช่คำนึงถึงแต่ตัวบทกฎหมาย แต่ต้องคำนึงถึงเจตนารมณ์
แห่งกฎหมายและความเป็นธรรมด้วย จริงอยู่หลักนิติธรรมต้องอาศัย
กฎกติกาที่รัดกุมและมีหลักการ แต่กฎกติกาเหล่านั้นต้องบังคับใช้อย่าง

ตรงไปตรงมากับทุกๆ คนโดยไม่มีกรณียกเว้น ไม่ว่าจะเป็นบุคคลหรือ
องค์กรในภาครัฐ ภาคเอกชน หรือแม้กระทั่งตัวรัฐบาลเอง ก็ต้องอยู่ภายใต้

กฎหมาย

นอกจากนี้ กระบวนการร่างและบังคับใช้กฎหมายต้องมีความ

โปร่งใสและเป็นธรรม กระบวนการยุติธรรมซึ่งรวมทั้งกระบวนการ
ตุลาการ ต้องมีอิสระ มีคุณภาพไม่ลำเอียง มีความเที่ยงธรรม และ
ไม่ชักช้า ที่สำคัญ กฎหมายไม่ควรถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการบรรลุ
เป้าหมายทางการเมือง รัฐบาลไม่ควรดำเนินการตามอำเภอใจ จับกุมผู้คน

ที่คัดค้านนโยบายของตน และลิดรอนสิทธิเสรีภาพที่บุคคลเหล่านั้นพึงมี
ตามกฎหมาย สิทธิมนุษยชนของราษฎรทุกคนควรได้รับการปกป้องอย่าง

เคร่งครัดและเท่าเทียมกัน ซึ่งการปกครองด้วยหลักนิติธรรมนั้นต่างจาก
การปกครองด้วยกฎหมาย คือ ต้องมี rule of law ไม่ใช่ rule by law
ตรงนี้มีความละเอียดอ่อนที่สำคัญ

หากพิจารณาตัวเลขวัดความสมบูรณ์ของหลักนิติธรรมของประเทศ
ทั่วโลก โดย World Justice Project ล่าสุดใน 2558 พบว่า 4 อันดับต้น
ได้แก่ กลุ่มประเทศนอร์ดิก คือ เดนมาร์ก นอร์เวย์ สวีเดน และ

ฟินแลนด์ ส่วนประเทศไทยได้คะแนนเพียง 0.52 จากคะแนนเต็ม 1
นับเป็นลำดับที่ 56 จาก 102 ประเทศ และลำดับที่ 11 จาก 15 ใน

ภูมิภาค เราต่ำกว่าประเทศฟิลิปปินส์ กรีซ และกานา จะเห็นได้ว่าหนทางสู่
การพัฒนาหลักนิติธรรมของเรายังอีกยาวไกลและเมื่อการบังคับใช้หลัก
นิติธรรมอ่อนแอ การฉ้อราษฎร์บังหลวง ทุจริตคอรัปชั่นก็เฟื่องฟู

การประชุมกลุมยอยที่ 2