Page 208 - kpi17968

197

มีการกำหนดอย่างชัดเจนใน หมวด 4 คณะรัฐมนตรี ว่าตำแหน่งนายก

รัฐมนตรีและรัฐมนตรี เป็นตำแหน่งทางการเมือง ในมาตรา 47 ความว่า

“มาตรา 47 นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีอีกสิบสี่นายต้องเลือก
จากสมาชิกของสภาผู้แทนราษฎร นอกนั้นจะเลือกจากผู้ที่เห็นว่ามีความรู้
ความชำนาญเป็นพิเศษ แม้มิได้เป็นสมาชิกของสภาผู้แทนราษฎรก็ได้
แต่ต้องเป็นผู้ที่อาจดำรงตำแหน่งการเมืองได้”

คำว่า “การเมือง” ในระยะเริ่มแรกของการเปลี่ยนแปลงการเมืองการ
ปกครองให้เป็นแบบสมัยใหม่นี้ มีการบัญญัติศัพท์การเมืองและการทูตขึ้น โดย

พระองค์วรรณฯ ทรงอธิบายศัพท์เกี่ยวกับรัฐและรูปของรัฐ ไว้ว่า “การเมือง
Politics ได้แก่วิชาและศิลปะการปกครองแห่งรัฐ ถ้าเป็นวิชาก็เรียกว่า รัฐศาสตร์

Political Science ฉะนั้น ศัพท์การเมืองจึงย่อมขึ้นต้นด้วยคำว่ารัฐ State” 6

ในการก่อตั้งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ซึ่งถือกำเนิดมาจากความคิดริเริ่ม

ของ ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ ในขณะดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการ
กระทรวง มหาดไทย เมื่อ พ.ศ. 2476 ด้วยเหตุผลว่าการศึกษาในระดับ
อุดมศึกษาขณะนั้น มีเพียงจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการ
ปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยใน พ.ศ. 2475 ประเทศชาติมีความจำเป็นต้อง

มีบุคคลที่มีความรู้ทางกฎหมาย การปกครอง และสังคม มารับใช้ประเทศชาติ
จึงได้เสนอร่างพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมืองต่อสภา

ผู้แทนราษฎร โดยใช้ชื่อเมื่อเริ่มก่อตั้งว่า “มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และ
การเมือง” (มธก.) เมื่อได้ประกาศใช้กฎหมายดังกล่าวแล้ว ได้มีพิธีเปิด
มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2477
ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ ได้รับแต่งตั้งเป็นผู้ประศาสน์การคนแรกและ

คนเดียวของมหาวิทยาลัย เพราะตำแหน่งผู้ประศาสน์การต่อมาได้เปลี่ยนชื่อ
ตำแหน่งเป็นอธิการบดี

คำว่า “การเมือง” เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการเมืองการปกครองใน พ.ศ.
2475 นี้ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช อดีตนายกรัฐมนตรี และนักปราชญ์

6 วิทยทัศน์พระองค์วรรณฯ น. 197.

การประชุมกลุมยอยที่ 2