Page 498 - kpi17073

การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16 497

เพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายโดยใช้เทคนิคการรณรงค์เพื่อก่อให้เกิดการขยายผลใน
วงกว้าง เช่น ประชาชนหลากหลายกลุ่มสามารถรวมตัวกันภายในระยะเวลาอันรวดเร็วเพื่อ

คัดค้านร่างพระราชบัญญัตินิรโทษกรรมแก่ผู้ซึ่งกระทำความผิดเนื่องจากการชุมนุมทางการเมือง
การแสดงออกทางการเมืองของประชาชน พ.ศ. ....

(3) การรวมกลุ่มของภาคประชาสังคมโดยยึดวัตถุประสงค์ของการรวมกลุ่ม

นับตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน มีกระบวนการเคลื่อนไหวโดยประชาชน
หลากหลายกลุ่มซึ่งประกอบไปด้วยกลุ่มเครือข่ายและองค์กรต่างๆ การรวมกลุ่มดังกล่าวเกิดจาก
การที่ประชาชนมีจิตสำนึกร่วมกัน มารวมตัวกันในการกระทำบางอย่างโดยมีวัตถุประสงค์เฉพาะกิจ

จากการศึกษาพบว่าปัจจัยแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อการรวมกลุ่มของประชาชนในประเทศไทย
ประกอบไปด้วยปัจจัยแวดล้อมจากภายนอกประเทศ เช่น กระแสเรียกร้องให้มีการคุ้มครองสิทธิ

มนุษยชนและสิทธิเสรีภาพต่างๆ ตามมาตรฐานสากลที่พลเมืองทุกรัฐควรจะได้รับ สำหรับปัจจัย
ภายในประเทศที่เป็นแรงผลักดันให้เกิดการรวมกลุ่มคือ สภาพปัญหาความเหลื่อมล้ำและความ
ไม่เป็นธรรมทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม เป็นต้น เช่น กลุ่มผู้ด้อยโอกาส เครือข่ายสตรี

และเด็ก เครือข่ายที่รณรงค์ในเรื่องทรัพยากรธรรมชาติ เครือข่ายคนจนและผู้พิการที่รณรงค์ให้มี
การแก้ไขเพิ่มเติม ยกเลิก กฎหมายที่มีบทบัญญัติบางประการที่กระทบสิทธิและเสรีภาพตลอดจน

การเสนอให้มีการตรากฎหมายเพื่อการคุ้มครองสิทธิของผู้ด้อยโอกาส และกลุ่มที่ได้รับผลกระทบ
จากการละเมิดสิทธิและเสรีภาพ เป็นต้น

1 การเ ล น า ประ าสั นกระบ นการน บั ั

Wright Daniel (1985) ได้วิเคราะห์ถึงคุณลักษณะเด่นบางประการของภาค
ประชาสังคมในฐานะที่เป็นตัวแสดงหลักของประชาธิปไตยยุคใหม่ เช่น การมีบทบาทสำคัญใน

ฐานะเป็นสื่อกลางระหว่างรัฐและสังคม ตลอดจนมีส่วนช่วยให้การปรับเปลี่ยนดุลแห่งอำนาจ
ระหว่างรัฐและประชาชนให้เป็นไปในทิศทางที่เหมาะสม ภาคประชาสังคมมักใช้ยุทธวิธีการ

เคลื่อนไหวในรูปแบบต่างๆ ซึ่งกระบวนการดังกล่าวสามารถสร้างบรรทัดฐานแนวคิดใหม่ๆให้กับ
สังคมและนำไปสู่การผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆ ได้ ผู้เขียนเห็นว่าข้อค้นพบ
ดังกล่าวสามารถนำมาใช้เป็นกรอบแนวคิดในการวิเคราะห์ยุทธวิธีการเคลื่อนไหวของภาค

ประชาสังคมในกระบวนการนิติบัญญัติได้เป็นอย่างดี ดังนี้

(1) การรณรงค์เพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมาย (Legislative
Advocacy)

การรณรงค์เพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมาย หรือ Legislative
Advocacy เป็นกระบวนการดำเนินงานร่วมกับผู้จัดทำกฎหมาย (Lawmakers) และองค์กรที่

เกี่ยวข้องกับกระบวนการนิติบัญญัติ (Lawmaking bodies) เพื่อโน้มน้าวบุคคลและองค์กร
ผู้เกี่ยวข้องเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมาย ซึ่งมีความแตกต่างจากความหมายของ
“การรณรงค์” ที่ใช้กันโดยทั่วไปซึ่งหมายถึงการดำเนินการอย่างต่อเนื่องเพื่อให้ประสบความสำเร็จ การประชุมกลุ่มย่อยที่ 5