Page 304 - kpi17073
P. 304
ความสัมพันธ์ระหว่างข้าราชการฝ่ายการเมือง
และข้าราชการประจำ*
รองศาสตราจารย์ ดร.ศุภสวัสดิ์ ชัชวาลย์**
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งศึกษาถึงสภาพปัญหา ตลอดจนแนวคิดทางด้านความ
สัมพันธ์ระหว่างข้าราชการการเมืองและข้าราชการประจำที่มีลักษณะพลวัต และ
เปลี่ยนแปลงไปตามสถานการณ์ทางการเมืองของประเทศไทยในหลายยุคหลาย
สมัยนอกจากนี้บทความชิ้นนี้ยังมุ่งศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างข้าราชการ
การเมืองและข้าราชการประจำในต่างประเทศเพื่อนำไปสู่การพัฒนาตัวแบบความ
สัมพันธ์ระหว่างข้าราชการการเมืองและข้าราชการประจำที่เหมาะสมสำหรับ
ประเทศไทย การศึกษาในครั้งนี้พบว่าความสัมพันธ์ระหว่างข้าราชการการเมือง
และข้าราชการประจำนั้นเป็นความสัมพันธ์ที่มีความเชื่อมโยงกันตามอำนาจ
หน้าที่ของตนในการขับเคลื่อนการบริหารราชการแผ่นดินโดยมิสามารถแยกออก
จากกันได้เปรียบความสัมพันธ์ดังกล่าวเสมือนคนละด้านของเหรียญอันเดียวกัน
ดังนั้นการพัฒนาตัวแบบความสัมพันธ์ระหว่างข้าราชการการเมืองและข้าราชการ
ประจำของประเทศไทยนั้นจึงเป็นไปในทิศทางที่มิได้ทำให้อำนาจของทั้ง 2 ฝ่าย
แยกขาดออกจากกัน แต่ข้อเสนอตัวแบบที่พัฒนาขึ้นนี้ จะช่วยให้ดุลความ
สัมพันธ์ระหว่างฝ่ายการเมืองและข้าราชการประจำมีความเหมาะสมและ
สอดคล้องกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตยยิ่งขึ้น โดยยังคงยึดหลักการ
เพิ่มประสิทธิภาพ (Efficiency) ของรัฐบาลในการขับเคลื่อนนโยบายการบริหาร
ราชการแผ่นดิน และระบบคุณธรรม (Merit system) เป็นหลักการที่สำคัญ
* บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาวิจัยเรื่อง “ความสัมพันธ์ระหว่างข้าราชการฝ่าย
การเมืองและข้าราชการประจำ” ซึ่งสนับสนุนทุนวิจัยโดยสถาบันพระปกเกล้า
** คณบดีคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
