Page 126 - kpi16607
P. 126
ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย
6. รัฐธรรมนูญกับวินัยทางการเงินการคลัง
ส่วนของรัฐธรรมนูญที่ผู้เขียนเห็นว่ามีความสำคัญมากกว่า และสามารถ
แก้ไขปัญหาจากนโยบายประชานิยมได้ตรงจุดกว่า แต่ได้รับความสนใจน้อยกว่า
หมวดแนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐมาโดยตลอดก็คือ หมวดที่เรียกว่า “วินัย
ทางการเงินการคลัง” เหตุผลที่ผู้เขียนเห็นว่า หมวดนี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง
ก็เนื่องจากการที่บทบัญญัติดังกล่าวมีหน้าที่กำกับรัฐบาล รวมทั้งรัฐบาลที่มาจาก
การเลือกตั้ง ซึ่งได้อำนาจมาอย่างชอบธรรม ให้ดำเนินนโยบายการเงินและ
การคลังอย่างมีความรับผิดชอบ โดยหากบัญญัติขึ้นอย่างเหมาะสม จะช่วย
ป้องกันการดำเนินการที่เป็นปัญหาดังต่อไปนี้
1. การจัดทำงบประมาณขาดดุลต่อเนื่อง จนทำให้หนี้ภาครัฐเพิ่มขึ้นไป
เรื่อยๆ ทั้งนี้ รัฐอาจทำงบประมาณขาดดุล โดยการประมาณการรายได้
ให้สูงเกินความเป็นจริง ซึ่งทำให้รัฐสภาไม่สามารถตรวจสอบได้ เพราะ
11 รัฐสภามักพิจารณาเฉพาะงบประมาณรายจ่าย โดยไม่ได้ตรวจสอบ
การประมาณการรายได้ว่าสูงเกินจริงหรือไม่
2. การใช้เงินนอกงบประมาณ โดยเฉพาะการดำเนินนโยบายผ่านสถาบัน
การเงินเฉพาะกิจของรัฐ (Specialized Financial Institution: SFI)
เช่น ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธกส.) ใน
โครงการรับจำนำข้าว ซึ่งหากได้รับความเสียหายจากการดำเนิน
โครงการ ก็จะยังไม่ปรากฏต่อฐานะการคลังของรัฐบาลในทันที แต่จะ
ปรากฏขึ้นมาภายหลังเมื่อรัฐบาลต้องตั้งงบประมาณชดเชยความ
เสียหายที่เกิดขึ้นในภายหลัง
3. การออกกฎหมายพิเศษเพื่อกู้เงิน เช่น ร่าง พ.ร.บ.ให้อำนาจกระทรวง
การคลังกู้เงินเพื่อการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านการคมนาคมขนส่ง
(ร่าง พ.ร.บ.กู้เงิน 2 ล้านล้านบาท) หรือ พ.ร.ก. ให้อำนาจกระทรวง
การคลังกู้เงินเพื่อฟื้นฟูและเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ พ.ศ.
2552 (โครงการไทยเข้มแข็ง) การออกกฎหมายพิเศษเหล่านี้ แม้ว่า
จะผ่านการพิจารณาของรัฐสภา โดยเฉพาะกรณีของการออก พ.ร.บ.
สถาบันพระปกเกล้า
