Page 43 - kpi16531
P. 43
2 นวัตกรรมการพัฒนารายได้
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ความเคยชินในการบริหารงานภาครัฐที่ต้องอาศัยอำนาจหน้าที่ตามกฎระเบียบเป็นหลักและมิได้
ดำเนินงานที่ต้องอาศัยการแข่งขันกับหน่วยงานอื่น
= ข้อจำกัดด้านการบริหารงานบุคคลของกิจการพาณิชย์
เนื่องจากกิจการพาณิชย์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไทยมักมีรูปแบบการดำเนินงาน
ด้วยตนเองจึงมีข้อจำกัดในการบริหารงานบุคลากรได้แก่ 1). การเพิ่มอัตรากำลัง เนื่องจากพระราช-
บัญญัติระเบียบบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น พ.ศ.2542 มาตรา 35 ที่กำหนดให้การจ่ายเงินเดือน
และค่าตอบแทนของข้าราชการ พนักงานส่วนท้องถิ่นที่จ่ายจากเงินรายได้ต้องไม่เกินร้อยละ 40 ของ
งบประมาณรายจ่ายประจำปี ทำให้กรอบอัตรากำลังในการจ้างบุคลากรถูกจำกัดด้วยงบประมาณโดย
ปริยาย และ 2). ปัญหาการจ่ายค่าตอบแทนที่ดึงดูดบุคลากรที่มีความสามารถ ที่ต้องจ่ายค่าตอบแทน
ตามอัตราเงินเดือนและค่าจ้างที่กำหนดในประกาศคณะกรรมการมาตรฐานการบริหารงานบุคคลส่วน
ท้องถิ่นเรื่อง กำหนดมาตรฐานกลางการบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น ซึ่งมีอัตราใกล้เคียงหรือต่ำกว่า
ค่าตอบแทนที่ได้รับจากการเป็นข้าราชการพลเรือนของส่วนกลางและภาคเอกชน
3) ข้อจำกัดจากเจตนารมณ์ทางการเมือง
จากการสำรวจโดยคณะผู้วิจัยว่าองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีความสนใจหรือมีแผนการ
ดำเนินกิจการพาณิชย์ไม่มากนัก โดยจากการศึกษาพบว่าองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นส่วนใหญ่
จำนวน 369 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 49 ไม่สนใจดำเนินกิจการพาณิชย์ ที่ส่วนหนึ่งเกิดจากการขาด
เจตนารมณ์ทางการเมืองควบคู่ไปกับข้อจำกัดทางกฎหมาย ข้อจำกัดด้านการบริหาร และโครงสร้าง
รายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นใน 4 ด้านคือ
= การหารายได้จากกิจการพาณิชย์อาจส่งผลต่อความนิยมของผู้บริหารท้องถิ่น
เนื่องจากการเก็บค่าบริการของกิจการพาณิชย์ที่กระทบกับความเป็นอยู่ของประชาชน
และอาจลดความนิยมของผู้สมัครรับเลือกตั้งในพื้นที่ เช่น ค่าสาธารณูปโภค เป็นต้น ทำให้ท้องถิ่น
อาจไม่ได้รับรายได้ที่ควรได้อย่างแท้จริงและท้องถิ่นอาจต้องแบกรับต้นทุนการดำเนินงานทดแทน
= ท้องถิ่นมีโครงสร้างรายได้ที่พึ่งพาเงินอุดหนุนจากภาครัฐมากเกินไป
เนื่องจากสัดส่วนรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไทยมากกว่าร้อยละ 40 มาจาก
เงินอุดหนุนของรัฐบาล ทำให้วิธีการทำงานด้านการหารายได้ของผู้บริหารท้องถิ่นอาจให้ความสำคัญ
กับการของบประมาณจากหน่วยงานรัฐส่วนกลางจนกลายเป็น “วิธีคิดหรือเจตนารมณ์หลัก” ของการ
บริหารงานท้องถิ่นมากกว่าการสร้างรายได้ของตนเอง
= มองว่าการ “ขาดทุนเพื่อประชาชนคือเรื่องจำเป็นที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้”
การดำเนินบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจำนวนมากดำเนินงาน
ในลักษณะที่ขาดทุนหรือได้กำไรน้อยเพื่อประโยชน์สาธารณะและไม่สร้างความเดือดร้อนแก่ประชาชน
เช่น การคิดค่าน้ำประปาในราคาถูก การไม่จัดเก็บค่าธรรมเนียมการใช้บริการสาธารณะ ฯลฯ หรือการ
ขาดทุนมาจากข้อจำกัดด้านงบประมาณที่จัดสรรลงมาสู่หน่วยบริการสาธารณะเป็นเรื่องจำเป็นที่ไม่
อาจหลีกเลี่ยงได้ ทั้งที่การแก้ไขปัญหาการขาดทุนสามารถทำได้โดยไม่จำเป็นต้องสร้างความ
เดือดร้อนแก่สาธารณะ