Page 291 - kpi16531
P. 291
2 นวัตกรรมการพัฒนารายได้
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
เทศบาลสามารถจัดตั้งบริษัทได้ แต่วิธีการจัดตั้งบริษัทในประเทศไทยนั้นต้องดำเนิน
การตามที่กำหนดในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 3 เอกเทศสัญญา
ลักษณะ 22 หุ้นส่วนและบริษัท อย่างไรก็ตามมาตรา 1097 กำหนดให้ “บุคคลใดๆ
ตั้งแต่สามคนขึ้นไปจะเริ่มก่อการและตั้งเป็นบริษัทจำกัดก็ได้ โดยเข้าชื่อกันทำหนังสือ
บริคณห์สนธิ และกระทำการอย่างอื่นตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายนี้” ทำให้
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีสถานะเป็น “นิติบุคคล” ไม่สามารถจัดตั้งบริษัทได้ 24
< การกำหนดวัตถุประสงค์ของบริษัทให้ดำเนินกิจการค้าขายเกี่ยวกับ
สาธารณูปโภคเท่านั้น ในกรณีของเทศบาลและกรุงเทพมหานครกฎหมายได้จำกัด
ประเภทของบริการสาธารณที่กิจการพาณิชย์ดำเนินการได้ตามพระราชบัญญัติ
เทศบาล พ.ศ. 2494 มาตรา 57 ตรี และพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการ
กรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 มาตรา 94(1) ซึ่งการจำกัดประเภทบริการสาธารณะ
ส่งผลต่อการขยายภารกิจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและจำกัดประเภท
ของบริการสาธารณะทีเอกชนอาจจะสนใจเข้ามาร่วมลงทุนในการดำเนินกิจการ
พาณิชย์
< การกำหนดสัดส่วนการถือหุ้นและการร่วมหุ้นขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ในบริษัทที่เป็นกิจการพาณิชย์ เนื่องจากการจัดตั้งบริษัทหรือถือหุ้นในบริษัทของ
เทศบาลตามพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2494 มาตรา 57 ตรี และกรุงเทพมหานคร
ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 มาตรา 94
ที่กำหนดให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องถือหุ้นเป็นมูลค่าเกินร้อยละห้าสิบของทุน
ที่บริษัทจดทะเบียน โดยในกรณีของเทศบาลนั้นสามารถนับหุ้นของเทศบาลอื่น
องค์การบริหารส่วนจังหวัด องค์การบริหารส่วนตำบล หรือสุขาภิบาลที่ถือหุ้นใน
บริษัทมารวมกันให้เกินร้อยละ 50 ได้ ในขณะที่กรุงเทพมหานครสามารถนับรวมหุ้น
ของราชการส่วนท้องถิ่นอื่น ส่วนราชการ หน่วยงานของรัฐ และรัฐวิสาหกิจที่ถือหุ้น
รวมกันในบริษัทได้ ในขณะที่องค์การบริหารส่วนจังหวัดไม่ได้มีข้อกำหนดเรื่อง
สัดส่วนการถือหุ้นในบริษัท
เป็นที่น่าสังเกตว่าข้อกำหนดการถือครองหุ้นที่ให้นับรวมเอาหน่วยงานของรัฐอื่นๆ
ในบริษัทที่เป็นกิจการพาณิชย์มีความลักลั่นเนื่องจาก กรณีของเทศบาลนั้นให้นับรวม
เฉพาะหุ้นที่ถือโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในรูปแบบที่กำหนดเท่านั้น (เทศบาล
องค์การบริหารส่วนตำบล องค์การบริหารส่วนจังหวัด และสุขาภิบาล) แต่ไม่กำหนด
ให้นับรวมหุ้นที่ถือโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบอื่นที่มีศักยภาพพอในการ
เข้ามาถือหุ้นร่วมกับเทศบาลเช่น กรุงเทพมหานคร และเมืองพัทยา หรือหน่วยงาน
ของรัฐที่ไม่ใช่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเช่น ส่วนราชการ หน่วยงานของรัฐ และ
รัฐวิสาหกิจ แตกต่างจากกรณีของกรุงเทพมหานครได้เปิดโอกาสให้หน่วยงานของรัฐ
(ส่วนราชการ หน่วยงานของรัฐ และรัฐวิสาหกิจ) ที่นอกเหนือจากองค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่นสามารถนับหุ้นรวมกันได้โดยไม่มีข้อจำกัด
24 ข้อมูลจากผู้เข้าร่วมการสัมมนากลุ่มเมื่อวันศุกร์ที่ 23 มกราคม พ.ศ. 2558
