Page 351 - kpi12821

ณรงค์เดช สรุโฆษิต

94
บริหารพรรคการเมืองอื่น และเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งเป็นเวลา 5 ปี ก็ยิ่งประจักษ์แจ้ง
แก่ใจว่า ไม่มีความสมเหตุสมผลในการใช้บังคับกฎหมายข้อนี้เลยแม้แต่น้อย

จากเหตุผลต่างๆ ข้างต้น จึงเห็นว่า การบัญญัติกฎหมายให้ยุบพรรค
การเมืองด้วยเหตุข้อนี้ ขัดต่อหลักความได้สัดส่วนอย่างชัดแจ้ง

8.4 เหตุผลอื่นๆ

การยุบพรรคการเมืองด้วยเหตุข้อนี้ แน่นอนว่า ไม่สอดคล้องกับหลักการ
ยุบพรรคการเมืองซึ่งเป็นที่ยอมรับในระดับสากล กล่าวคือ รัฐอาจใช้อำนาจเข้าไปสลาย
การรวมกลุ่มในรูปพรรคการเมืองได้ก็ต่อเมื่อพรรคการเมืองนั้นเป็น (ก) ปฏิปักษ์ต่อการ
ดำรงอยู่ของรัฐ (ข) ปฏิปักษ์ต่อระบอบประชาธิปไตย (ค) ปฏิปักษ์ต่ออัตลักษณ์ทาง

รัฐธรรมนูญ (Constitutional Identity) เช่น หลักสาธารณรัฐ หลักราชอาณาจักร หรือ
หลักรัฐที่เป็นกลางทางศาสนา (Secular State) และ (ง) พรรคการเมืองที่ไม่ดำเนินการ
ในฐานะพรรคการเมืองอย่างแท้จริง เช่น ตลอดเวลา 8 ปีไม่เคยมีการส่งสมาชิกลงสมัคร
รับเลือกตั้งหรือไม่ดำเนินกิจกรรมทางการเมืองใดๆ เลย

1
และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ไม่สอดคล้องกับข้อ 22 (1) ของกติการะหว่าง
ประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองซึ่งบัญญัติรับรองเสรีภาพในการรวม

กลุ่มหรือเสรีภาพในการสมาคม (Freedom of Association) ครอบคลุมถึงเสรีภาพใน
การจัดตั้งพรรคการเมืองและดำเนินกิจกรรมทางการเมืองของประชาชนในฐานะที่เป็น
สิทธิโดยปริยาย (Implied Right) ซึ่งประเทศไทยเป็นภาคีในกติกานี้ด้วย อีกทั้งยังไม่
95
ปรากฎในกฎหมายไทยที่ใช้บังคับกับการรวมกลุ่มกันของบุคคลที่เป็นนิติบุคคลใน

94 อนึ่ง ข้อห้าม 2 ข้อแรกมีอยู่แล้วตั้งแต่กฎหมายพรรคการเมือง 2541 ส่วนการเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง 5 ปี
นั้นเพิ่งจะมีในกฎหมายพรรคการเมือง 2550; โปรดดู พรป. พรรคการเมือง 2541, ม. 69 เทียบ ฉบับ 2550, ม.
97 และ ม. 98; และอันที่จริง หากมีการยุบพรรคด้วยเหตุข้อนี้ กรรมการบริหารพรรคซึ่งมิได้มีส่วนร่วมหรือปล่อย
ปละละเลยให้มีการกระทำผิด จะต้องไม่ถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง โปรดดูรายละเอียดในรายงานวิจัยฉบับถัดไป.
95 แม้ว่าข้อ 22 (1) ของกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองซึ่งบัญญัติรับรอง
เสรีภาพในการรวมกลุ่มจะมิได้กล่าวถึงพรรคการเมืองไว้อย่างชัดแจ้งเหมือนการรวมกลุ่มในรูปสหภาพแรงงาน
แต่เมื่อพิเคราะห์รายงานการประชุมการจัดทำยกร่างบทมาตราดังกล่าวแล้วสามารถอนุมานถึงเจตนารมณ์ของ
ผู้ร่างได้ว่า เสรีภาพในการรวมกลุ่มตามมาตรานี้ครอบคลุมถึงการจัดตั้งพรรคการเมืองด้วย; โปรดดู K.J. Partsch,
“Freedom of Conscience and Expression, and Political Freedom,” ใน L. Henkin (ed.) The
International Bill of Rights. The Covenant on Civil and Political Rights, (New York/ Guildford:
Columbia University Press, 1981), น. 235, อ้างถึงใน Eva Brems, “Freedom of Political Association
and the Question of Party Closures,” ใน Wojciech Sadurski (ed.), Political Rights under Stress
st
in 21 Century Europe, (Oxford: Oxford University Press, 2006), น. 121.