Page 347 - kpi12821
P. 347
ณรงค์เดช สรุโฆษิต
กรณีตัวอย่างเหล่านี้ จึงเป็นเครื่องยืนยันสิ่งที่ศาสตราจารย์ ดร. สุจิต
บุญบงการ อดีตตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ วิเคราะห์ไว้อย่างน่าสนใจว่า “...ประเทศไทยมี
ความไม่ไว้วางใจในพรรคการเมืองค่อนข้างสูง ซึ่งได้มีการออกกฎหมายบังคับใช้แก่
พรรคการเมืองค่อนข้างเข้มงวด... การมีกฎหมายมาบังคับใช้เช่นนี้ อาจมีผลให้
พรรคการเมืองที่ไม่รับผิดชอบหรือจัดตั้งขึ้นมาเพื่อผลประโยชน์ระยะสั้นบางประการ
ต้องสิ้นสุดหรือถูกยุบไป แต่ความเข้มงวดของกฎหมายก็ได้มีผลให้พรรคการเมือง
บางพรรคที่มีความตั้งใจดี ที่จะเป็นพรรคการเมืองที่ดีแต่ต้องใช้เวลาในการพัฒนา
อาจถูกยุบเลิกไปอันเกิดจากความผิดพลาดบางประการที่ไม่ได้ตั้งใจ....”
84
8.2 ไม่สอดคล้องกับเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญ
การที่รัฐธรรมนูญรับรองเสรีภาพของบุคคลในการรวมตัวกันจัดตั้ง
พรรคการเมืองและดำเนินกิจกรรมทางการเมืองไว้นั้น ก็ด้วยตระหนักถึงความสำคัญ
ของพรรคการเมืองในการทำหน้าที่เป็นตัวกลางเชื่อมระหว่างรัฐกับประชาชน
(Participatory Political Linkage) ระดมความคิดความเห็น สร้างเป็นเจตนารมณ์
85
ทางการเมือง มุ่งเข้าสู่อำนาจรัฐ ผลักดันเจตนารมณ์ดังกล่าวให้สัมฤทธิ์ผล ฉะนั้น การ
ยุบพรรคการเมือง แม้เป็นพรรคการเมืองเล็กๆ ก็ย่อมกระทบต่อหน้าที่สำคัญของ 1
พรรคการเมืองในข้อนี้ และยิ่งเมื่อใดก็ตามที่เป็นการยุบพรรคการเมืองขนาดกลางหรือ
ขนาดใหญ่ซึ่งมีสมาชิกพรรคเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร หรือกล่าวอีกนัยหนึ่ง
พรรคการเมืองซึ่งกำลังทำหน้าที่ตัวกลางเชื่อมระหว่างรัฐกับประชาชนในระบบการเมือง
อย่างเป็นทางการ การยุบพรรคการเมืองเพียงเพราะเหตุใช้จ่ายไม่ถูกต้อง ไม่รายงาน
การใช้จ่าย หรือรายงานไม่ถูกต้อง จึงไม่เพียงแต่ย้อนแย้งกับนโยบายการให้เงิน
สนับสนุนแก่พรรคการเมืองเท่านั้น หากแต่ยังขัดแย้งโดยตรงต่อเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญ
ที่รับรองความสำคัญของพรรคการเมืองในฐานะที่เป็นตัวเชื่อมระหว่างรัฐกับประชาชน
อีกด้วย และยิ่งเมื่อพิจารณาว่า ระบบการเมืองของไทยเป็นระบบปิด เฉพาะผู้ที่เป็น
86
84 สุจิต บุญบงการ, “กฎหมายพรรคการเมือง: โอกาสและข้อจำกัดในการส่งเสริมและพัฒนา
พรรคการเมือง,” วารสารศาลรัฐธรรมนูญ, ปีที่ 5 ฉบับที่ 15 (กันยายน – ธันวาคม 2546) น .17.
85 ไม่ว่าจะเป็นตัวเชื่อมในด้านการมีส่วนร่วม (Participatory Linkage) หรือตัวเชื่อมในด้านนโยบาย
สาธารณะที่มุ่งตอบสนองความต้องการ (Policy-Responsive Linkage); โปรดดู Kay Lawson, “Political
Parties and Linkage,” ใน Kay Lawson (ed.), Political Parties and Linkage: A Comparative
Perspective, (New Haven: Yale University Press, 1980), น. 13 – 14.
86 โปรดดู คำวินิจฉัยหลายฉบับของนายมานิต วิทยาเต็ม ซึ่งเป็นเสียงข้างน้อยในคดียุบพรรคหลายคดีที่
พยายามสื่อสารหลักการข้อนี้ อาทิ คดีพรรคเกษตรกร - ศร. ที่ 51/2546 ลงวันที่ 16 ธันวาคม 2546 [รจ. ล. 121
ต.58ก (7 กันยายน 2547) น. 1 – 85] น. 43 – 44; คดีพรรคสันติภาพ - ศร. ที่ 23/2546 ลงวันที่ 17 มิถุนายน
2546 [รจ. ล. 121 ต.19ก (22 มีนาคม 2547) น. 1 – 74] น. 41 เป็นต้น.