Page 256 - kpi12821

แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง

ยกร่างรัฐธรรมนูญ สภาร่างรัฐธรรมนูญ (2550) มิได้บรรจุเหตุข้อนี้ไว้ในร่างกฎหมาย

ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมืองซึ่งเสนอต่อสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 142

อย่างไรก็ดี คณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติประกอบ

รัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. .... สภานิติบัญญัติแห่งชาติ กลับเห็นว่า เพื่อให้
สอดรับกับมาตรการอื่นๆ ที่มุ่งเสริมสร้างความเป็นประชาธิปไตยภายในพรรคการเมือง
โดยกำหนดหน้าที่ของพรรคการเมืองต้องจัดการประชุมใหญ่อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อ
รับรองรายงานกิจการและงบการเงิน และ/หรือรายงานการใช้จ่ายเงินสนับสนุนของ
พรรคการเมืองที่ต้องยื่นต่อนายทะเบียนพรรคการเมืองเป็นประจำทุกปี จึงเห็นควร

บัญญัติเรื่องการประชุมใหญ่พรรคการเมืองไว้เป็นหนึ่งในสาเหตุของการสิ้นสภาพ
พรรคการเมือง แต่ก็บัญญัติในลักษณะผ่อนปรนกว่าที่เคยกำหนดไว้ในกฎหมาย
พรรคการเมือง 2541 มากขึ้น กล่าวคือ เฉพาะกรณีที่ไม่มีการเรียกประชุมใหญ่

พรรคการเมือง โดยมิได้มีเหตุอันสมควรอันจะอ้างได้ตามกฎหมาย 143

ดังนั้น เมื่อพิเคราะห์ตามบทบัญญัติกฎหมายพรรคการเมืองฉบับปัจจุบัน
หากพรรคการเมืองได้มีการเรียกประชุมใหญ่พรรคการเมืองโดยถูกต้องแล้ว แต่ประชุม
กันไม่ได้เพราะองค์ประชุมไม่ครบตามกฎหมายและข้อบังคับพรรค หรือเป็นการ
144
ประชุมที่ไม่ถูกต้องตามข้อบังคับ ไม่ว่าด้วยเหตุใดๆ และได้มีความพยายามที่จะแก้ไข
เยียวยาปัญหาดังกล่าว เช่น ได้มีการเรียกประชุมใหญ่กันอีกครั้งอย่างถูกต้องโดยทอด

142 โปรดดู เอกสารประกอบการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง
พ.ศ. .... บรรจุระเบียบวาระการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ครั้งที่ 46/2550 วันพุธที่ 22 สิงหาคม 2550;
และ สรุปผลการประชุมคณะอนุกรรมาธิการจัดทำร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วย
พรรคการเมือง พ.ศ. .... ในคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ สภาร่างรัฐธรรมนูญ ครั้งที่ 10 วันพุธที่
1 สิงหาคม 2550, น. 3.
143 โปรดดู รายงานการประชุมคณะอนุกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ
ว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. .... สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ครั้งที่... เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2550
144 อย่างไรก็ดี ศาสตราจารย์ ดร. อักขราทร จุฬารัตน์ รองประธานศาลรัฐธรรมนูญ เคยวินิจฉัยไว้ในความ
เห็นในการวินิจฉัยคดีส่วนตนในคดีพรรคไทยช่วยไทย–ศร. ที่ 23/2550 ลงวันที่ 1 พฤศจิกายน 2550 [รจ. ล.125
ต.58ก (21 เมษายน 2551) น. 19 – 39] น. 38 – 39 ว่า “...เมื่อข้อเท็จจริงรับฟังว่าการจัดประชุมใหญ่ที่มี
องค์ประชุมไม่เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนดไว้ จึงถือได้ว่า ไม่มีการประชุมตามพระราชบัญญัติประกอบ
รัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๙๑ วรรคหนึ่ง (๔) ...ด้วยเหตุผลที่วินิจฉัยข้างต้น จึงเห็น
ควรที่ศาลรัฐธรรมนูญจะมีคำสั่งให้พรรคผู้ถูกร้องสิ้นสภาพความเป็นพรรคการเมือง...” แต่ทั้งนี้ มีข้อสังเกตว่าแม้
ศาลอ่านคำวินิจฉัยภายหลังการประกาศใช้กฎหมายพรรคการเมือง 2550 แล้ว แต่ก็เป็นการวินิจฉัยข้อเท็จจริงซึ่ง
เกิดขึ้นในระหว่างที่ใช้กฎหมายพรรคการเมือง 2541 และคดีค้างพิจารณาที่ศาลรัฐธรรมนูญมาตั้งแต่ก่อนการ
รัฐประหาร 19 กันยายน 2549.