Page 250 - kpi12821

แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง

อนึ่ง ศาลรัฐธรรมนูญอาร์เมเนีย เคยวินิจฉัยจำกัดหน้าที่ในการ

ลงเลือกตั้งของพรรคการเมืองไว้แต่เฉพาะการเลือกตั้ง ส.ส. แบบสัดส่วนหรือแบบบัญชี
รายชื่อเท่านั้น ส่วนการจะส่งสมาชิกลงสมัครรับเลือกตั้งแบบแบ่งเขตหรือไม่ เป็นสิทธิ
ของพรรคการเมือง เนื่องจากรัฐธรรมนูญอาร์เมเนียมาตรา 7 วรรคสองบัญญัติว่า
“พรรคการเมืองอาจจัดตั้งได้โดยเสรีและช่วยสร้างและแสดงออกซึ่งเจตจำนง
121
ทางการเมืองของชาติ” จากนั้น จึงวินิจฉัยต่อไปว่า บทบัญญัติกฎหมาย
พรรคการเมืองที่กำหนดให้ยุบพรรคและริบทรัพย์สินของพรรคการเมืองที่ไม่เข้าร่วมใน
การเลือกตั้งทั่วไป 2 ครั้งติดต่อกันให้ครบทั้งสองแบบ คือ แบบสัดส่วนและแบบแบ่งเขต
122
นั้น ขัดต่อรัฐธรรมนูญ เป็นเหตุให้ต่อมา รัฐสภาอาร์เมเนียแก้ไขกฎหมาย
พรรคการเมืองกำหนดเหตุแห่งการยุบพรรคเพราะไม่เข้าร่วมการเลือกตั้งในการเลือกตั้ง
ทั่วไป 2 ครั้งติดต่อกัน เฉพาะกรณีที่ไม่เข้าร่วมในการเลือกตั้งแบบสัดส่วนเท่านั้น 123

(2) สิทธิของพลเมืองในการมีส่วนร่วมในกระบวนการเลือกตั้ง

ศาลฎีกาแคนาดา อาศัยบทบัญญัติมาตรา 3 แห่งกฎบัตร
แคนาดาว่าด้วยสิทธิและเสรีภาพ (Canadian Charter of Rights and Freedom) ซึ่ง
1 รับรองสิทธิเลือกตั้งและสิทธิในการเป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งขยายความให้ครอบคลุมถึง

สิทธิที่จะมีส่วนร่วมในกระบวนการเลือกตั้งอย่างมีนัยสำคัญ (Right to meaningful
participation in electoral process) ดังนั้น การกำหนดเงื่อนไขว่าพรรคการเมือง
ต้องส่งผู้สมัครอย่างน้อย 50 คน (50 เขต) จากทั้งหมด 295 เขต จึงจะมีสถานะเป็น

พรรคการเมืองที่ขึ้นทะเบียนแล้ว (Registered Party) อันจะทำให้พรรคการเมืองมีสิทธิ

121 เป็นเนื้อความบทบัญญัติรัฐธรรมนูญอาร์เมเนียมาตรา 7 วรรคสองที่อ้างไว้ในคำพิพากษาของศาลซึ่งใช้
คำว่า “Political Parties are formed freely and assist the formation and expression of the political
will of the nation” แต่เมื่อผู้วิจัยตรวจสอบกับเว็บไซต์ราชการของอาร์เมเนีย ไม่ว่าจะเป็นเว็บไซต์สำนัก
ประธานาธิบดี เว็บไซต์สภานิติบัญญัติแห่งชาติ และเว็บไซต์กระทรวงการต่างประเทศของอาร์เมเนีย กลับพบว่า
รัฐธรรมนูญที่แปลอย่างเป็นทางการใช้คำว่า “…of the political will of the people”
122 Armenia: Constitutional Court – Plenary DDC-669 dated 22/12/2006 on the Compliance
of Article 31.2 and 31.3 of the RA Law on Political Parties with the Constitution of the Republic
of Armenia ซึ่งศาลใช้หลักความได้สัดส่วนมาวินิจฉัยโยงไปถึงผลของการยุบพรรคที่กำหนดให้ทรัพย์สินของ
พรรคการเมืองดังกล่าวต้องตกเป็นของรัฐว่า กระทบต่อสิทธิในทรัพย์สินของบุคคลที่รัฐธรรมนูญรับรองไว้ใน
มาตรา 28 เกินสมควร.

123 Law of the Republic of Armenia on Parties Adopted on July 3, 2002, art. 31.2; อนึ่ง ในการ
เลือกตั้งครั้งล่าสุดเมื่อปี 2007 สภานิติบัญญัติอาร์เมเนียมีสมาชิกทั้งสิ้น 131 คน แบ่งเป็น ส.ส. แบบแบ่งเขต 41
คน และ ส.ส. สัดส่วน 90 คน เว็บไซต์รัฐสภาอาร์เมเนีย เข้าถึง ณ วันที่ 15 พฤษภาคม 2553 <http://
www.parliament.am/parliament.php?id=parliament>