Page 239 - kpi12821
P. 239
ณรงค์เดช สรุโฆษิต
มนุษยชนระหว่างประเทศ และในกฎหมายไทยที่ผ่านมาซึ่งคล้ายคลึงกับนิติวิธีใน
77
กฎหมายเยอรมัน ประกอบสภาพตลาดการเมือง ส.ส. ของไทยที่เป็นระบบปิด สงวน
ไว้ให้แต่เฉพาะผู้ที่สังกัดพรรคการเมืองเท่านั้นที่จะลงสมัครเลือกตั้ง ส.ส. ได้ จึงเห็นว่า
การถือเอาหลักเกณฑ์สมาชิกหรือสาขาพรรคขั้นต่ำเป็นเหตุให้พรรคการเมืองสิ้นสภาพไป
ขัดต่อหลักความจำเป็น กล่าวคือ มิใช่มาตรการที่กระทบกระเทือนเสรีภาพน้อยที่สุด
เนื่องจาก ยังคงมีมาตรการอื่นๆ ที่ทำให้บรรลุวัตถุประสงค์ของการกำหนดหลักเกณฑ์
ดังกล่าวได้ เป็นต้นว่า พรรคการเมืองจะรับการสนับสนุนจากรัฐได้ก็ต่อเมื่อมีสมาชิกครบ
5,000 คนและมีสาขาครบทุกภาค และยังอาจถือเป็นเหตุในการเลิก ลดหรือเรียกคืน
เงินอุดหนุน หากจำนวนสมาชิกลดลงเหลือน้อยกว่านั้น หรือแม้แต่การกำหนดเป็น
เงื่อนไขในการส่งสมาชิกลงสมัครรับเลือกตั้ง กล่าวคือ พรรคการเมืองที่ไม่ครบ
หลักเกณฑ์ตามมาตรา 91 (1) หรือ (3) นี้ อาจต้องหารายชื่อประชาชนในเขตเลือกตั้ง
จำนวนหนึ่งลงชื่อรับรองการสมัคร ก็น่าจะเป็นวิธีการที่รุนแรงน้อยกว่าการทำให้
78
พรรคการเมืองสิ้นสภาพไป
นอกจากนั้น เมื่อชั่งน้ำหนักระหว่างประโยชน์สาธารณะ
คือ ผลประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นจากการบังคับใช้เหตุสิ้นสภาพดังกล่าว และประโยชน์เอกชน 0
คือผลกระทบที่จะเกิดขึ้นแก่บุคคลผู้เป็นสมาชิกพรรคการเมืองนั้น ซึ่งต้องถูกกระทบ
กระเทือนทั้งเสรีภาพในการจัดตั้งพรรคการเมือง เสรีภาพในการดำเนินกิจกรรมทาง
การเมืองและการแสดงออกทางการเมืองในนามของพรรคการเมือง และสิทธิที่จะลง
สมัครรับเลือกตั้ง จะเห็นได้ว่า เป็นมาตรการรุนแรงเกินกว่าวัตถุประสงค์หรือเป้าหมาย
เป็นอุปสรรคกีดกันพรรคการเมืองขนาดเล็กหรือพรรคการเมืองที่จะจัดตั้งขึ้นใหม่แต่อย่างใด” โปรดดู บทที่ 5
กฎหมายเกาหลีใต้เกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง หน้า 172 – 174.
77 โปรดดู คำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 25/2547 – คดีบทนิยามเชื้อสุรารวมถึงแป้งข้าวหมัก; ที่ 30/2548 –
คดีการสั่งริบทรัพย์สินตามร่างพระราชบัญญัติการผลิตผลิตภัณฑ์ซีดี; ที่ 12/2552 – คดี ปว.ห้ามขายอาหารในช่วง
ตีหนึ่งถึงตีห้า และคำพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ ฟ.15/2545 – คดีการบังคับให้อบรมวิชาชีพมัคคุเทศก์; และที่
ฟ. 51/2547 – คดีห้ามใช้เครื่องมือบางอย่างจับปลาในฤดูวางไข่ เป็นต้น
78 อย่างไรก็ดี ในกรณีเช่นนี้ ต้องมิใช่จำนวนรายชื่อรับรองที่มากจนเกินไป มิเช่นนั้น ก็จะกลายเป็นการจำกัด
สิทธิในการลงสมัครรับเลือกตั้งเกินสมควร ตัวอย่างเช่น ผู้สมัคร ส.ส. จากพรรคการเมืองที่มีสมาชิกไม่ครบ 5,000
คน หรือมีสาขาไม่ครบทั้ง 4 ภาคจะลงเลือกตั้งได้ ก็ต่อเมื่อมีประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งในเขตเลือกตั้งนั้น
ไม่น้อยกว่า 200 คนลงชื่อรับรอง; โปรดเทียบเคียงกฎหมายเลือกตั้งเยอรมัน; BWG, § 18 (2) และ § 20 (3);
และโปรดดู ร่างพระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. .... มาตรา 21 ฉบับคณะกรรมาธิการวิสามัญ สภาผู้แทน
ราษฎร (ธันวาคม 2540) อ้างถึงใน วัลลียา ไชยศิริ, เรื่องเดิม, น. 134; และโปรดดู มนตรี รูปสุวรรณ และคณะ,
เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540, (กรุงเทพฯ: วิญญูชน,
2542) น. 533.